bilim etiğinin mihenk taşı olan kodlardır. nazilerin yahudiler üzerinde yaptıkları deneylerle ilgili yargılandıkları mahkemeden sonra ortaya çıkmıştır.
II. Dünya Savaşı sırasında esirler üzerinde yapılan deneylerin sonrasında, 1947de Birleşmiş Milletler Savaş Suçları komitesine sunulan memorandum Nuremberg Kodu olarak bilinir ve aşağıda verilen, 10 ilke belirlenmiştir.
1. Kişinin gönüllü onayı kesinlikle gereklidir.
2. Deney toplumun iyiliği için olmalıdır.
3. Deney, hayvan çalışmaları ve hastalığın doğal seyrinin
bilinmesine dayandırılmalıdır.
4. Deney, gereksiz hiçbir fizik, mental sorun ya da hasara
yol açmamalıdır.
5. Deneyi yapan doktorun denek olduğu koşullar hariç,
ölüm veya kalıcı sakatlığa yol açan deneyler yapılmamalıdır. *
6. Deneyle karşılaşılan risk, deneyin sonuçlarının insanlara
sağlayacağı yarardan fazla olmamalıdır.
7. Yaralanma, sakatlık ve ölüm olasılığına karşı gerekli hazırlıklar
yapılmalı ve altyapı sağlanmalıdır.
8. Deney sadece bilimsel kalifiye kişiler tarafından yapılmalıdır.
9. Deney süresince denek çalışmayı istediği an sonlandırabilmelidir.
10. Eğer araştırmacı deneyin devamının yaralanma, sakatlık
ve ölüm olasılığına sahip olduğuna kanaat getirirse
deneyi durdurmaya hazır olmalıdır.
ayrıca aydınlatılmış onam kavramı ve önemi ilk kez ortaya atılmış ve kabul edilmiştir.
not: 5. madde ile ilgili soruları olan bir ben değilimdir sanırım.
kaynak: http://www.tpog.org.tr/pdf/hem_3.pdf
