hayatımda sefillerden sonra okuduğum en duygusal kitaptır. bitireli oldukça zaman oldu ancak hala etkisi üzerimdedir. quasimodo kadar olamadığınız için kendinize kızarsınız. ve bir de balık burcuysanız belki kitabın son sayfasını okurken ağlayabilirsiniz.
19. yy başlarında Paris şehir planlamacıları Notre Dame Katedrali'nin bakımsızlığından ötürü katedrali yıktırmak istemişlerdir. Ünlü Fransız yazar Victor Hugo, halkın ilgisini buraya çekmek ve katedralin yenilenmesini sağlamak için Notre Dame'ın Kamburu adlı romanını yazmıştır. Roman, Notre Dame Katedrali'nin yenilenmesinde büyük rol oynamıştır.
her kim ki hayatının herhangi bir dönemimde kendisini quasimodo gibi hissetmemiştir; işte orada insanlıktan uzak, ruhsuz, ahşap, öküzün de öküzü bir insan vardır. evet öyledir...
romanın en eğlenceli karakteri şair filozof yazar pierre girongoire'dir. roman boyunca her ortaya çıktığında beni güldürmüştür. bir orhan veli tavrı vardır sanki üzerinde. adamımdır.
--spoiler--
oyunu başarısız olan bu yüzden de cebinde meteliği olmayan şair filozof pierre aylardır kirasını ödeyemediği evine de gidememektedir. geceyi nerde geçireceğini bilmez halde avare avare karanlık sokaklara dolaşıp hayaller kurmaktadır. o sırada güzeller güzeli çingene kızı esmeralda'yı görür. ve bu güzelliğin peşine düşer. ancak çok tehlikeli bir iştir bu. ve şair kendini serseriler, çingeneler, hırsızlar, dilenciler yuvası olan "mucizeler sarayı"nda bulur. o saatte oraya hiç bir namuslu adam girememiştir. girenlerde çıkamamıştır. velhasıl şair asılmak üzere cingene dükünün ve dilenciler kralının karşısına çıkarılır. asılmamak için tek kurtuluş onlara katılmaktır. şair bunu kabul eder ama bunun için de bir sınavdan geçmesi gerekmektedir. o esnada şu replikler yaşanılır * ;
" metelik kralı:
- şimdi, sağ ayağını sol bacağının çevresinde döndürüp, sol ayağının ucunda dikil.
şair zor duyulur bir sesle:
- demek kolumu veya bacağımı mutlaka kırmamı istiyorsunuz, öyle mi haşmetmaap?dedi.
haşmetmaap başını salladı.
- dinle arkadaş. çok konuşuyorsun sen!mesele kısaca şu: denildiği gibi ayağının ucuna dikileceksin, böylece mankenin cebine ulaşabilirsin. mankeni yoklayacaksın, içindeki keseyi çekip çıkaracaksın. bütün bunları tek bir çıngırak sesi bile duyulmadan yaparsan iyi bir hırsız olabilirsin. artık bizim, seni sekiz gün boyunca sopaya çekmekten başka işimiz kalmaz.
şair:
- eyvah! nasıl yaparım? peki ya çıngırakları çaldırırsam?
- işte o zaman asılacaksın. anlıyor musun?
- hiç bir şey anlamıyorum!
kral tane tane konuşmaya başladı:
- bir kere daha dinle! mankenin ceplerini araştıracaksın, para keseini alacaksın. bu arada bir tek çıngırak çalarsa asılacaksın. anlıyor musun?
şair başını salladı:
- iyi! bunu anladım. sonra?
- çıngıraklar duyulmadan keseyi çıkarmayı başarırsan serseriler arasına katılacak, sekiz gün peş peşe sopaya çekiceksin. anlamışsındır artık, değil mi?
- hayır efendimiz.! hiç bir şey anlamıyorum. bundan benim kazancım nedir? birinde asılacağım, öbüründe dövüleceğim...
kral:
- seni, senin iyiliğin için döveceğiz. dayağa alışman için.
- çok teşekkür ederim, dedi şair."
akabinde beceriksiz şairimiz beceremez tabi ama güzel esmeralda kendisini kurtarır.
--spoiler--
Tüm erkeklerın esmeraldaya aşık oldugu ve guzellıgınden dolayı acı ceken kıza yardım etmek ısteyen bır ınsanın dunya klasıklerı ıcersıne gıren hıkayesıdır.
eserde claude frollo adlı bir papaz kilisenin önünde bir bebek bulmuştur ve çok çirkin bir bebek olduğundan ona fransızca'da "eksik-tamamlanmamış" anlamına gelen quasimodo ismini verir. quasimodo büyüyünce ise papaz ona zangoçluk görevi verir. bir süre sonra zilin sesi nedeniyle quasimodo sağır olur.
o sırada bir gün esmeralda adında bir kızla tanışır kız bir çingenedir. ama aslında esmeralda dünyaya bir çingene olarak gelmemiştir. çingeneler onu küçükken kaçırmış ve yerine sakat bir çocuğu bırakmışlardır bu çocuk ise quasimodo'dur. esmeralda genç ve güzel bir kızdır quasimodo'nun onu görüp aşık olmasıyla olaylar karışır çünkü papaz claude frollo da bir din adamı gibi yaşamaktan bıkmıştır veesmeralda'ya duygular beslemektedir. esmeralda ise özgür ruhlu ve çapkın bir şair olan gringoire ile onun hayatını kurtarmak için evlenmiştir. çünkü çingenelerin sokağına giren bir erkek ya çingene kızlardan biri onunla evlenmek isterse onunla evlenir ya da öldürülür.
esmeralda'nın kalbini ise soylu ve zengin bir ailenin kızıyla nişanlı olmasına rağmen çapkın ama yakışıklı bir subay olan phoebus çalmıştır. ilk başta phoebus de esmeralda'nın güzelliğinden çok etkilenip ona aşık olsa da daha sonra claude frollo'nun kıskançlığı ve karşılıksız aşkı yüzünden duyduğu kini ve bencilliği sonucu esmeralda'ya kurduğu komplo yüzünden esmeralda ve phoebus'ün buluştuğu bir gece esmeralda'nın bıçağıyla onu yaralar ama suç esmeralda'nın üzerine kalır.
başta phoebus olmak üzere herkes onun büyücü olduğunu ve parada gözü olduğundan bunu yaptığını düşünür. esmeralda her ne kadar suçsuz olduğunu söylese de, insanlar bir çingeneye inanmaktansa bir rahip ve subaya inanmayı tercih ederler. bu arada claude frollo, esmeralda'ya eğer aşkına karşılık verirse onun hayatını bağışlatacağını söyler. fakat esmeralda, phoebus'ün ona inanıp onu kurtaracağına adı gibi emin olsa da ben merkezli düşünen phoebus, nişanlısı fleur-de-lys'in eğer esmeralda'yı astırırsa ona geri döneceği söylemesi üzerine bu teklifi kabul eder.
çingene dostları ve quasimodo tarafından hapsedildiği zindandan kaçan esmeralda, phoebus komutanlığındaki askerlerin çingenelerin sokağını basması ve abisi gibi gördüğü ama ona aşık olan çingene kralı clopin'in öldürülmesi üzerine tekrar ortaya çıkmış olur ve asılır. bu sırada her şeyi claude frollo'nun kurduğunu anlayan ve esmeralda asılmadan önce ona yalvaran quasimodo ise esmeralda'nın asılması üzerine claude frollo'yu kilisenin merdivenlerinden iter ve claude frollo da ölür.
yıllar sonra yapılan bir araştırmada ölülerin atıldığı zindanda birbirine kenetlenmiş iki ceset bulurlar. bunlardan quasimodo'nun giydiği kıyafet olan artık çürümüş hale gelen bez parçası diğerinden -esmeralda'nınkinden- ayrıldığında küller dökülür.*
1996 yapımıdır, bugüne değin izlediğim en sağlam animasyon filmlerinden biridir. mcdonald's o dönem çocuk menülerinde karakterlerin oyuncaklarını vermiştir.
hayatında hiç aynaya bakmamış koca kamburlu zangoçun, güzeller güzeli, cillop gibi bir manita olan esmeralda'ya olan aşkını anlatan roman.
yazar meseleyi güzel bir finalle özetlerken, kendini bilmez kambur zangoca ölümün eşiğinde hayatının ayarını verir. "böyle bir hatunla ancak mezarda ya da öteki tarafta beraber olursun."
notre dame aslında bakınca bir aşk hikayesini anlatsada fransız devrimini anlatmaktadır. Esmeralda devrimi temsil etmekte quasimodo halkı , rahip ve asker ise dini kesim ve askerin devrime bakış açısını temsil etmektedir. en nihayetinde quasimodo esmeraldaya bağlıdır ve onu ölümünde de bile terk etmemiştir bu da halkın devrimi istediğini ama rahip ve askerin kraliyet alesine olan bağlılıklarıyla esmeraldayı öldürmeleriyle sonu acıklı bitmiştir. Victor hugo bir kere daha kalemini konuşturmuş ve bir aşk hikayesinden aslında devrim hikayesini çıkarmıştır.
Victor Hugo'nun üç başyapıtından biridir. Din ve insan çatışmasını, kuralların insan duygusunda yarattığı tahribatı anlatır.
--spoiler--
Romanın en can alıcı bölümlerinden biri quasimodo'nun, öldürülüp bir çukura atılan Esmeralda'nın yanına atlayarak kendini ölüme terk etmesidir. Yıllar sonra iskeletleri birbirine sarılmış olarak bulunur. Aralarındaki uçuruma rağmen aynı ölümle yüzleşirler.
--spoiler--
