Ezel Akay ın istanbulda yaptığı psikolojik deneydir. Aynen şöyle geçmektedir:
Elinde megafonla ilk başta yeni camii arkasındaki parkta
"Derhal ayağa kalkın!" Diye komut verilir
itirazsız, sessiz kurulmuş robotlar gibi herkes hemen ayağa kalkar.
Eminönü iskelesinde başka bir komut;
"herkes hemen yere çöksün!"
iskelede kim varsa hemen yere çöker..
Beyoğlunda başka bir komut;
"herkes sıraya girsin, sayım var!"
Hemen herkes sıraya girer.
Mecidiyeköy de bir duvar dibinde başka bir komut;
"herkes ellerini duvara yapıştırsın ölçüm var!"
Herkes ellerini hemen duvara yapıştırdı.
Bir fabrika kapısında işçilere komut verilir;
"herkes girişte şu kağıda parmak bassın!"
işçiler fabrikaya girerken parmak basarlar..
Beyaz önlüklü bir kadın gazeteci elleri plastik eldivenli fabrikanın içindeki kadın işçilere değişik bir şekilde seslenir:
"Herkes soyunsun, bekâret muayenesi yapılacak!"
Kadın işçiler hemen soyunmaya başlarlar...
Buna karşılık boğaz iskelelerinden birinde, vapurdan çıkanlara komut vermediler kibarca ricada bulundular;
"Film çekiyorus, lütfen bir dakika durur musunuz?"
Ricayı kimse iplemedi.
