budiliğin esası olan dört madde ile nirvana'ya ulaşılacağına inanılır:
1- elem, hayattan ayrılamaz.
2- elem, emelin kızıdır.
3- hayat ve elem nirvana ile biter.
4- niravana'ya erişmek için kin ve garezle ilgili arzulardan ve nefsten geçmek, istekleri devam eden hayatın bütün ilgilerini kesmek lazımdır.
bir şeyin doruk noktasına ulaşmak anlamında da günlük kullanımı vardır.. 'buna da sesimi çıkarmazsam nirvanaya ermiş olacağım artık!' 'bunu da becerirsem nirvanaya ermiş olucam!' formatında.. var lan, sahiden. ben kullanıyorum en azından.
budizm' de ruhun bir bedenden diğerine geçerken yükseldiği en üst basamak, en yüksek rütbedir... sonsuz ve acısız bir huzuru ifade eder; kozmoloji yönünden, insanın artık doğum zincirlemesinden kurtulmasıdır. metafizik yönden, en yüksek değer ve mutluluktur. ruhun kötülüklerden arınıp iyiliklere kavuşması; insan ruhunun mutluluğun doruk noktasına ulaşmasıdır... ulaşılması zor bir noktadır... .nirvanaya ulaşan ruh artık hiç bir şey istemez. inanışa göre herşeye ulaşmıştır; ruhun artık hiçbir dilekte bulunmaması ve tüm dileklerin yerine gelmiş olmasıdır... ulaşılması çok zor bir mutluluk... düşünsel zirvedir.
insan ı kamil olmak. süleyman demirel gibi.. dünyaya dayanabileceği hiçbir fiziki hissi kalmadığı halde zirvelerde koşturup, erdiği kemalatın tesiriyle insanları peşinden sürüklemek. hiç ölmeyecekmiş gibi fitne mesaisine kalıp, yarın ölecekmiş gibi bir an evvel görevini yerine getirme bilinciyle, nerede bir fitne helezonunun karanlığı ışıttığını görse orada beliren bir şeyh i ekber..
