https://www.youtube.com/watch?v=HOMAVK2feTE amerika'nın halini görüyorsunuz değil mi? avrupa'nın halini görüyorsunuz değil mi? amerika'lılar new york da metroya binmek için 79 lira veriyorlar. biz istanbul'da 9.90 lira veriyoruz binerken, 5 defa aktarma yapsanız en uzun yolu dolansanız da ödeyeceğiniz tutar 32.57 lira. yine de new york da amerika'lılardan daha ucuza biniyoruz. her şey çok ucuz, dünya bizi kıskanıyor. aslında imamoğlu olmasaydu cehape olmasaydı daha da ucuza metroya otobüse metrobüse taksiye dolmuşa belediye otobüsüne, feribota tekneye vb binecektik. mutlu musun imamoğlu, mutlu musun cehape?
ulan sanki 2003 türkiyesinde yaşadı da dandik... yaşı da taş çatlasın 30...eksiği var fazlası yok...hayatında türkiyeye turkiyeye turistik amaçlar haricinde ayak basmamıştır bu...abd yi falan görmeyi geçtim almanyandan çıktıysa anca eu ülkelerinin görmüştür o da belki yani. hala bizim ekonomiye yorum yapıyor. gülünç.
ulan sanki 2023 avrupasında, Amerikasında yaşadı da dandik... yaşı da taş çatlasın 35 bilemedin 40...eksiği var fazlası yok... ayak basmamıştır bu...abd yi falan görmeyi geçtim herhangibi batı ülkesini içten gördümü yani. hala bizim ekonomiye yorum yapıyor. gülünç.
--spoiler--
ulan sanki 2023 avrupasında, amerikasında yaşadı da dandik... yaşı da taş çatlasın 35 bilemedin 40...eksiği var fazlası yok...acaba ayak basmamıştır bu...abd yi falan görmeyi geçtim herhangibi batı ülkesini içten gördümü yani. hala bizim ekonomiye yorum yapıyor. gülünç.
enerji maliyetlerinde son 20 yılda yaşanan artış (aslında artış bazı enerjilerde yok desek yeridir) fiyat hareketleri gayet normal ki, örn; petrol bazında ele alırsak 2006-2010 arası 140 dolara çıkan petrolün varili, 2010-2014 arası 125 dolara çıkması, 2019-2022 arasında 115 dolara çıkması ve günümüzde şu an 80 dolar olması yanında doğalgaz 2018 kasım ayında 4.7 dolayındayken şu an 2.32 olması, elektrik fiyatlarının son 20 yılda iki kat artması vs düşünülürse dünya'da bir enerji sorunu, enerji maliyeti var diyemeyiz.
üstelik sanayide/üretimde ve konutta kullanılan enerji artması, harcanan enerjinin artması sorunu da yok. bilakis; konut özelinde kullanılan enerjide tüm dünya'da düşüş var.
unutmadan...konuyu uzun uzun mu anlatayım yoksa bilo'ya (bilo derken malum şahıs kast edilmiştir. hani şu ertem eğilmez yapımı olan banker biloya) anlatır gibi kısa ve öz örneklerle mi anlatayım? bunun için kimse artan enerji tüketimi artan enerji maliyeti demesin, yanlış biliyorlar.
başlayalım...
birim maliyet/miktar olarak enerji değerlerini ele alalım; 1980 veya 2000 yılında üretilen bir buzdolabı ile şu an üretilen bir buzdolabı aynı elektriği tüketmiyor. kullandığınız şimdi ki buzdolapları daha az elektrik tüketiyor.
1980 veya 2000 yılında bir buzdolabı üretmek için harcanan elektrik şu an harcanan elektrikten daha yüksekti. şu an üretimde (her bir birim mal için) daha az elektrik harcanıyor. evde kullandığınız beyaz eşyaları düşünün. daha az elektrik kullanılıyor.
1980 veya 2000 yılında ev iş yeri sokak vb aydınlatmaları için harcanan elektrik miktarının şu an %20'sini harcayarak daha az elektrik harcaması daha çok aydınlatma sağlanmakta. örn: eskiden 100 vat bir ampulün harcadığı enerji aldığınız verimi 10-20 vat enerji ile daha iyi bir verim alıyorsunuz.
ülkemizde doğalgaz tüketimi %50 kısmı ısınma için konutlarda harcanıyor ama avrupa dünya karşılaştırması yapıp maliyet analizi satınalma gücü vs konularına girmeden şunu bilin. 1980 veya 2000 yılında konut bazında izolasyon/yalıtım teknoloji ile 2023 yılı izolasyon/yalıtım teknikleriyle konutlarda kullanım oranları aynı değil. şu an ısıtma/soğuma (kısacası iklimleme) teknikleriyle birim miktar açısından daha az doğalgaz/elektrik (enerji) kullanılıyor.
1980-2000 yıllarında üretilen 2000cc bir motora sahip arabanın performansını rahatlığını (hız konfor olarak) 1200-1300cc bir motora sahip 2022-23 üretimi bir araba sağlıyor. bir de elektrikli ve hybrid motorlar düşünülürse sanıldığı gibi birim olarak daha fazla petrol da tüketmiyoruz.
velhasıl-kelam; yukarıda belirtilen enerji maliyetleriyle burada belirtilen enerji tüketimi göz önüne alınırsa ve birisi size artan enerji maliyeti, artan enerji tüketimi derse en basit tanım olarak konu hakkında bilgisiz olduğundan veya benim gibi kuş kadar aklı olan bazı cahilleri inandırmak için bahane üretiyor olmalı.
şimdi içinizden biri diyebilir ki "20 yılda iki kat artan elektrik maliyeti var diyorsun. 20 sene önce 10 lira gelen elektrik şimdi bana 40 lira gelmesi lazım ama gelmiyor" diyebilir.
ya da başkası "2006-2010 yıllarında varili 140 dolara çıkan ham petrolde ben benzine o yıllarda 3-4 lira veriyordum. şimdi 80 dolar olan petrolün varili ve benzine 34 lira veriyorum. bu ne?" diyebilir.
doğalgaz da aynı, diyebilirsiniz ki "eskiden 2-3 ay yazın doğalgaz faturası gelmezdi." de diyebilirsiniz.
2010 yılında 300 metreküp doğalgaz tüketimine (kışın bir evin ısınması/mutfak kullanımı) 214 lira civarı bir mebla ödenirken şimdi tahminen 1646 lira falan tutacak.
unutmadan... yeni inşaat teknikleri (yalıtım/izolasyon) ve kullanılan kombi ve tesisatın gelişimi yeni teknolojiler ile daha verimli doğalgaz kullanımı yanında 1 yıl 25 metreküpe kadar doğalgaz bedava olması vs göz önüne alınırsa 100 metrekare daire yeni teknoloji kombi ve kombi tesisatı yanında iyi bir yalıtım/izolasyon ile faturanız 1000 lira civarında gelecek.
peki bunlar neden oluyor mu?
bu durumları ekonomi iktisat işletme açısından anlatmak imkansız, çünkü konu ettiğiniz bu durumların ekonomiyle iktisatla işletmeyle alakası yok.