Epiktetos yirmi asır önce demiştir ki, "Kader önünde sonunda şöyle veya böyle günahlarımızın bedelini önümüze koyar. Görünen ya da görünmeyen zaman içinde herkes günahlarının bedelini öder. Ektiğini biçer... Bunu bilen adam kimseye kızmaz, gücenmez, kimseyi aşağılamaz, kimseyi itham etmez, kimseden nefret etmez, kimseye kin tutmaz. Bunu bilen adam karşılaştığı aksiliklere şaşmaz. Önüne çıkan maddi manevi engellerin kendi günahlarından başka bir şey olmadığını bilir." Düşmanlarınızı düşünmek için ayıracağınız bir dakika bile düşmanlarınızdan daha değerlidir. Nefret ve intikam hissi büyük zararlar verir.
kirlenmiş zaten dünya. sonuna kadar karaların içine batmış. geceleri yolda korkarak adım atmak, yengelerin ve hatta teyzelerin çocuklarıyla yarıştırdığı bir rakipten fazlası olmamak, küçüklükten gelen boy yarıştırmalarının okul başarı puanlarıyla seyir eylemesi, hatrının geçtiğini düşündüğün kimselerin en ufak şeyi yapmak için yalvartacak kadar mıymıntılanması, iş yapanlara, yaşadığın ortamı sen fark etmeden düzelten ve temizleyenlere bir teşekkürü bile çok görerek karanlıklara gömülmüş birer gençlik olduk. sokakta bir yaşlıya yardım ederken, ya da bir yolda kalmışı evine bırakayım derken, ve hatta artık bir yaralıyı hastaneye götüreyim derken, bu yardımcı ruhun kandırılmasından yasalarca korunmamasına kadar her şey dünyayı ve "insanlık" dediğimiz soyut yargıyı kanatıyor. zorlaşan eğitim gün geçtikçe insanların daha çok zamanlarını alarak ailevi ve milleti değerlerden uzaklaşmalarına, bu değerleri tamamen unutup, çocuklarına da bunları aşılayacak duygulara sahip olmadan kör bir insanlığa daha büyük bir hızla ilerleyişlere neden oluyor. para bulup "tüketmek" e odaklanmış sulu beyinler olarak incelikten mahrum, sevgiden habersiz, yaşadığımızdan mutluyuz diyerek kandırırken kendimizi; dünyamız ölüyor...
işte para, kaliteli yaşam, kendi yaptıklarını dünyanın en kaliteli işi sanma, kanunlarla insanların korunamamasına rağmen kimsenin bunu düzeltip de insanları yardımlara teşvik etmeyi uygulamayı geçtim düşünmemesi, artık polise kimsenin güvenmemesi gerektiğini polisin bile rahatlıkla söyleyebilmesi; bunların hepsi insanları yardım, ahlak ve sevgiden uzaklaştırırken, yeni yeni türeyen kötülük ve kurmacalarla herkes her şeyden daha çok nefret ediyor. bir şeyleri düzeltmek isteyip de bunu yapamayacağını farkında olan birey ise, sevgi ve yardımların, sadakatlerin özlemini duyarken, çevresindeki her bir pislikten ayrı ayrı nefret edişlerinden bıtkın, nefret etmekten de nefret ediyor, sevgiye gülü koklamak ister gibi özlem duyuyor.
nefret dolduk, kin dolduk. kibir dolduk, kıskanç olduk. agresif olduk, kanunlara, insanların ahlaklarına, sevilenlerin sevgilerine güvenmez olduk...
nefret duygusunun diğer duyguları hırpalayacağını bildiği için nefretten uzak durmaya çalışan kimsenin eylemidir.
ancak bunu yaparken bile nefretin gergefine takılır.
aksi yaklaşık olarak aşka aşık olmaktır. fakat aşka aşık olmak kadar kolay ve güzel değildir.
