Divan edebiyatı sanatçılarından en sevdiklerimden biri. Hiciv ustası olarak tanınır ama kendine övgü dizdiği kasideler akla durgunluk verir. Bir kelimenin yerini değiştirirseniz o büyü yok olur.
Öyle bir dönemde kendini peygamberden ve hatta allah'tan üstün tutmak ve bunu açık açık yazmak müthiş bir cesaret ve delilik gerektirir.
her daim kuyusunu kazanlar sonunda nef'i'nin de canını almayı başardılar. Böyledir zaten. Arkanıza dini ve din tüccarlarını alınca dünyanın sahibi rolünü üstlenebilirsiniz.
17. yüzyıl divan edebiyatı şairlerindendir. divan şiirinin en güçlü hiciv şairidir. türkçe ve farsça birer divan'ı ve siham-ı kaza adlı ünlü bir eseri vardır.
siham-ı kaza'da ağır küfürler kullanmış şair, büyük şair.
Vahdeti'ye yazdığı bir hicviyeden alıntı:
ey vahdeti arz-ı hüner et gel ne durursun
erbab-ı maarifle durursun oturursun
amma götün(ün) ağzın(i)le fark(ı) yok ancak
zira gazelün oku dedikçe osurursun.
ganizade mehmet efendi'yi de böyle hicvetmiş:
binince kirli nigar'a celali oğlanı
elinde kir-i dirazı yeter ana mızrak
sokub götüne çıkardıkça anı fercinden
donu olur o mızrağın ucunda bir bayrak
^^burada mehmet efendi'ye pasif gay denilmiş.
yine mehmet efendi'ye:
bir iki kıta dediyse tutalım kirli nigar
şair olsun mı ya andan gerede orfanası
ne yaraklar kodum amma yine ister kahbe
sike doymaz bir amından kazığa saplanası.
Nef'i 1572 yılında Hasankale'de doğdu. Şirvanlı bir aileden gelen Mehmed Beyin oğlu Nef'i, medrese eğitimi gördü. Çağının edebiyat geleneğine uygun olarak iran ve Arap edebiyatını öğrendi. Özellikle Sadi ve Hafız gibi eski iran şairlerini inceledi. Sultan Birinci Ahmed zamanında istanbul'a geldi. Kısa bir süre içinde edebiyat çevrelerinin ilgisini çekti. Özellikle Sultan Birinci Ahmed ve Sultan Dördüncü Murad tarafından tutuldu.
istanbul ve Edirne'de görevlerde bulundu. Bir ara Nef'i'nin Sihamı Kaza adlı yergilerini okuyan Sultan Dördüncü Murad'ın, Beşiktaş sarayı yakınlarında, yanına yıldırım düşmesi üzerine şair Edirne'ye sürüldü. Orada Muradiye mütevelliği ile görevlendirildi. Sonra bağışlanarak istanbul'a çağrıldı. Cizye muhasebeciliği görevine getirildi. Bir süre sonra yerdiği Bayram Paşa tarafından, 1635'de boğdurularak denize atıldı. Divan edebiyatında kaside, gazel, rubai, kıta gibi değişik türlerde şiir yazan Nef'i'nin en çok kaside alanında başarılı olduğu söylenebilir.
idolüm olan edebiyatçı. tariz ve eleştiride çığır aşmış, cesareti ve gururu ile ölmüştür. boğdurulduğu gün yalaka meslektaşları hemen
"gökten nazire indi siham-ı kazasına
nef'i diliyle uğradı hakkın belasına"
deyip, sevinçlerini belli etmişlerdir. unutulmamalıdır, unutulmayacaktır. osmanlı türkçesinin en kuvvetli ve zengin biçimini eserine yansıtmış dil konusunda ne derece usta olduğunu göstermiştir