aynı şartların aynı nedenleri ve aynı sonuçları doğurduğunu söyleyen bir düşüncedir. nedensellik bilim anlayışıdır. determinizm felsefi anlayışıdır. modern hali ise causality'dir.
nedenselliğe göre her şey fizikidir ve bilimsel yasaların önüne geçilemez. özgür irade (rastgelelik) yanılsamadır.
kuantum dolanıklığı ile tartışmalı hale gelen bir düşüncedir.
david Hume'in analizine göre, neden ve sonuç arasındaki ilişki a priori (önsel) bir ilişki değildir. Bir nesnenin tecrübi niteliklerinden hareketle, onun nedenlerine veya sonuçlarına ulaşmak mümkün değildir. Örneğin, ilk kez ateş gören bir kişi, ateşin elini yakabileceğine dair bir fikre sahip olamaz.
david hume'yi etkilediğine inanılan gazali'ye göre nedensellik, bir alışkanlığa dayanır. Bu alışkanlık nesnelerin veya olayların ard arda gelmesi sonucu oluşur. Bu ard arda gelme süreklilik ya da tekrarlılık gerektirir. Nedensel ilişki objelerin kendisinde değil zihinde meydana gelen bir ilişkidir.
