para arzını artırmak enflasyona sebep olur ve paranın yabancı para karşısında değeri düşer. sen yine borcunu ödeyemezsin. çünkü eskiden 1 tl=2 dolar ise mesela para bastığında bu 1tl=5 dolar gibi bir rakam olacak örneğin ve borcun da tl bazında artmış olacak.
siyasete atılmayı düşünen bir akp'li seçmen fikri.
yukarıda baya anlatmışlar bende anlatayım, dış borcunu ödemek için tl basman ve bununla euro dolar alıp borcunu ödemen gerekir. eğer böyle yaparsan euro ve dolar fırlar, böylece dış borcun da sürekli artar. ekonominin anasını siktiğin gibi borcunu da 100'e katlarsın.
basılan para miktarı kadar ülkenin merkez bankasında altın rezervi olmalıdır. yoksa o basılan paralara müteakip 1 ekmeği 400 tl ye alırsın 3-5 ay sonra.
ülkenizin parası konvertable değilse yani dışarıda kullanılan ticaretin üstünden yapıldığı bir para değilse olmaz bu iş.
bazı arkadaşlar altın rezervi kadar para basarsın demiş o iş 70'lerde ortadan kalktı. ABD rezervi kadar basardı lakin yaşanan krizler işi tamamen itibari hale getirdi. Ekonomin güçlü ve dış dünyayı kendine borç vererek ve borç alarak bağlamışsan para basıp istediğini yaparsın.
enflasyonun ne olduğunu bilmeyen 5 yaşında çocuğun aklına esen hadise. kendince zekidir ki herkesin aklına gelmiştir bu. önemli olan bu düşünceyi kendine profesör doktor diyip parti kuranların düşünmemesi.
Bak çok ciddi söylüyorum zerre anlamam ekonomiden. Şimdi bişeyler dicem ama saçmalarsam mazur görün.
Sanıyorum, yani en yakın arkadaşım ekonomi okuyor onun anlattığından anladığım kadarıyla bizim bu paralara kağıt parçası olmaktan çıkaran şey altın. Yani her para için devlet bilmemnesine altın mı ödeniyor öyle bişeyler. Yani kafana göre para basamıyosun.
Bir de şöyle. Mesela bir çakmak alacaksın, 10 gümüş vermen lazım. Her 1 gümüş 1 bakıra eşit olduğunu farz edersek, çakmağı almak için 10 bakır vermen gerekiyor. Ama sen 10 değil 20 bakır verirsen, kendi kendine 2 bakırı 1 gümüşe eşitlemiş oluyorsun. Bu da senin zararına oluyor. işte kafana göre para basmak da böyle yani aslında bakırların değeri düşüyor.
Neyse yani ciddiyim 0 ekonomi bilgim var ve anca bu kadar anladım. Sıçıp sıvadıysam affola.
ekonomi bilimin çemberinden geçmiş, iktisadi düşünce tarihinde çok uzun yollar tepmiş, para kavramı üzerine ufkunun son demlerine dek düşünüp kafa yormuş ve artık mezarda olan nice ekonomi bilimiyle uğraşan güruhu mezarında ters döndürüp kemiklerini sızlatacak türden öneri.
moruk, sen naptın?
yakalım mı onca kitabı yani?
ya da kağıt hurda olarak fabrikada hamur yapalım tüm ekonomi kitaplarını, para basarız hem.
bu da benim fikrim. *
aynen katıldığım çok güzel bir tespittir. amerika nasıl yapıyor, şakır şakır para basıyor. çünkü parası dünyanın en cra köşelerinde bile geçiyor. para basalım fazlasını da halkımıza dağıtalım.
mesela bunu amerika yapabiliyor. fed bilançosunu 800 milyar dolardan 3-4 trilyon dolara çıkarttı. kısacası bastı parayı saldı piyasaya. ama enflasyonu da büyümesi de yerinde sayıyor. tabii bu parayı piyasaya hangi kanallardan ileteceği de önemli ama daha önemlisi hangi parayı basıp piyasaya sunduğu. tl nin böyle bir imkanı yok. iç borcu ödersin fakat herkesin bildiği şeyler olur. dış borç ise imkansız gibi bir şey. bunun üzerine kafa patlatmak isteyen mesaj atsın.
fazla basılan miktar ülkenin parasının değerini düşürür. buna bağlı olarak ithalat ihracat bu durumdan etkilenir ve ülke çöküşe girer. savaş döneminde almanya, ingiltere ekonomisini çökertmek için sterlin basmayı denemişlerdir ve basmışlardır da ancak işe pek yaramamıştır.
çok parlak bir fikir. dünyada bu fikri çok güzel uygulayan bir ülke var. o da amerika. amerika basıyor parayı ödüyor borçları.
ama bunu yapabilmek için gerekli malzemeler:
1) dünyada aktif olarak kullanılan rezerv para birimi
2) dünyadaki petrol alışverişinin bu para birimi haricinde bir şeyle yapılamaması.
3) bu döngüyü koruyacak: dünyanın her tarafından hava üssü, bi sürü uçak gemisi, gelişmiş füzeler,
güçlü bir savaş endüstrisi
görüldüğü gibi çok rahat bir şekilde yapılacak şey değil.
normalde siz para basarsanız paranız artar, ama paranızın dayandığı altın miktarı artmayacağı için paranızın değeri düşer. yani hiç bişey yapmamış olursunuz.
ama amerika para bastığı zaman değeri düşmüyor. bunun sebebi amerikalı kardeşlerimizin çok zeki olmaları ve dolar'ın altın'a endeksli bir para birimi olmaması. 1973'li yılında dolar'ın altın karşılığı olması şartını kaldırdılar. yani dolar aslında sadece bir kağıt bir karşılığı yok. ama bu kardeşlerimiz dolar'ı defakto olarak petrol'e endekslediler. yani dolar=petrol. bunun işlemesi için dünya'da petrol ve petrol ürünleri dolar harici bir kur ile satılamaması gerekiyor. bakın amerika petrolü kimin alıp kimin sattığı ile ilgilenmiyor. sadece dolar ile satılsın tek derdi o. bu amerika'nın son 30 yıldır uyguladığı politika. dünya'da petrol'e olan talep her geçen gün artıyor. yani dolar'a olan talep sürekli artıyor. bir şeye talep artarsa fiyatı artar. hah işte tam burda amerikan merkez bankası devreye gidiyor ve para basarak dolar'ın fiyatının artmamasını sağlıyor. arada bastığı para ile de bütün amerikan devleti rahatça geçiniyor. bir bilişim yatırımına kolayca 1 milyar dolar bulabiliyor mesela.
bunu sadece amerika yapabilir. petrodolar döngüsü ile petrole dayalı hale gelmiş olan, dolar kuru sürekli yükselmesin diye sürekli para basıyor. amerika'nın 300 milyon vatandaşının, isviçre'nin 5 milyon vatandaşı ile aynı yüksek standartta yaşamasını sadece teknolojik gelişmelere odaklamak amerika'nın dünyaya attığı asıl golü görmemek olur.
