döneminde ziya paşa ile yeni-eski tartışmalarına girmiş ve yeniyi savunmuş olan şair. ziya paşa'nın harabat adlı divan şiiri antolojisine karşılık olarak edebiyatımızın ilk eleştirisi olan tahrib-i harabat adlı eserini yazmıştır.
büyük türk düşünürü, şair kişiliktir. şiirlerinde sekil yönünden birçok eksiklik ve bozukluk olmasına karşın o şiirde şekille hiçbir zaman ilgilenmemiştir.. kendisi bize lise yıllarında ezberletilen "toplum için sanat" felesefesi ile hareket etmiş, o dönem için hayal sayılabilecek meşrutiyet,özgürlük ve vatan kavramları için çok çabalamış kişiliktir. mustafa kemal atatürk'in fikir yönünden etkilendiği kişilerdendir. vatan fikri ile mehmet akif, ziya gökalp, mustafa kemal atatürk'e fikir bablığı etmiştir.
en fazla eleştireye maruz kalmış piyesi vatan yahut silistre'nin oynatılmasından sebep magosa'ya sürgüne yollandı. 38 ay orada kaldı. abdülazîz hanın tahttan indirilmesi üzerine, siyâsî mahkûmlar için çıkarılan aftan istifâde ederek istanbul'a döndü.
şimdilerde zindanı görmeye gidenler yerin altında sayılabilecek mekanı daha rahat görebilmek için parmaklıkların arasından baktıklarında taş duvarda namık kemal'in şu yazısını okumaktalar:
zalım olsa ne rutbe bı-perva yıne bunyad-ı zulmu bız yıkarız.
merkez-ı hake atsalar da bızı kure-ı arzı patlatır cıkarız...
tanzimat dönemi 1. dönem sanatçılarındandır. edebiyatımızın en gür seslerindendir. "vatan yahut silistre" gibi bir esere imza atmıştır. ilk edebi ve tarihi romanları yazmıştır. ** ve de ilk eleştiri yazısını yazmıştır türk edebiyatında "tahrib-i harabat"
her ne kadar hos olmasada bir cok fikraya aktör olmustur. Birde su dizeler yazilmistir adı geçen:
Geçme namik kemal köprüsünden ürkütürsün vak vaklari,
Ananin amina cam diktim git topla kozalaklari. . .
Yazanin ellerinden öpmek gerekir.
NAMIK KEMAL BÜYÜK VE EN GÜR SESLi VATAN ŞAiRiMiZDiR. 1940' DA TEKiRDAĞ' DA DOĞDU. EDEBiYATIMIZIN HEMEN HEMEN HER TÜRÜNDE ESER VERDi. ESERLERiNDE ÇOĞUNLUKLA VATAN, MiLLET, HÜRRiYET VE TOPLUMSAL KONULARI iŞLEDi. TOPLUM iÇiN SANAT iLKESiNE BAĞLANMIŞTIR. EN ÖNEMLi ESERLERi ARASINDA VATAN YAHUT SiLiSTRE ZAVALLI ÇOCUK, AKiF BEY, KARABELA, iNTiBAH, TAKiP YER ALMAKTADIR.
'vatan yahut silistre' adlı piyesi oynandığında, halkı galeyana getirdiği gerekçesiyle magosa ya sürülmüş 'vatan şairi', hak, hurriyet, eşitlik savunucusu.
(bkz: vatan yahut silistre)
intibah adlı romanın yazarıdır kendisi. ayrıca, vatan yahut silistreoyunu yüzünden, o oyunda insanlara milliyetçilik aşıladığı için 36 ay sürgüne gönderilmiştir.
vatan şairi olarak bilinen tanzimat birinci dönem sanatçısıdır. edebiyatı milli mücadelede bir araç olarak kullanmıştır.hece ölçüsünü savunmuş ama bunu çok az uygulamıştır. eski edebiyatı aşırı şekilde eleştirmiştir. nesri daha kuvvetlidir. ilk edebi roman intibah , ilk tarihi roman cezmi ona aittit. en önemli tiyatro eseri vatan yahut silstre dir. oyun sonrası magosa 'ya sürülmüştür. diğer tiyatro eserleri gülnihal, zavallı çocukakif bey, celalettin harzemşah, kara bela dır.