gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçilerden satın alınan mahsuller (tarımsal veya hayvansal ürünler) için düzenlenen ve fatura yerine geçen bir belgedir.
müstahsil makbuzunu, birinci ve ikinci sınıf tacirler ile defter tutmak zorunda olan çiftçiler, götürü usule tabi veya vergiden muaf çiftçilerden satın aldıkları malların bedelini ödedikleri sırada iki nüsha makbuz düzenlemeye ve bunlardan birini imzalayarak satıcı çiftçiye vermeye ve diğerini ona imzalatarak almaya mecburdurlar. mal, tacir veya çiftçi adına bir adamı veya aracı tarafından alındığı takdirde makbuz bunlar tarafından düzenlenerek imzalanır. çiftçiden avans üzerine yapılan alımlarda makbuz malın teslimi sırasında düzenlenir.
müstahsil makbuzunun şu bilgileri taşıması gerekir:
makbuzun tarihi,
malı satın alan tacir veya çiftçinin soyadı, adı, ünvanı ve adresi
malı satan çiftçinin soyadı, adı ve ikametgah adresi,
satın alınan malın cinsi, miktarı ve bedeli.
müstahsil makbuzu, seri ve sıra numarası ile teselsül ettirilir.
gvk nin 94. maddesine göre çiftçilerden, ticaret borsalarında tescil ettirilmeden satın alınan zirai ürünler için yapılan ödemelerden;
hayvanlar ve bunların mahsulleri için % 2,
diğer zirai mahsuller için % 4 oranında gelir vergisi kesintisi yapılacaktır.
ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınan zirai mahsuller için % 2, hayvanlar ve bunların mahsulleri için % 1 oranında gelir vergisi stopajı ve % 10 fon payı kesintisi yapılır.