Bir eşya sahibine o eşyayı kullanma, eşyadan faydalanma, tasarruf etme yetkilerini veren haktır. Eşya menkul ise, menkul kıymet; gayrimenkul ise, gayrimenkul mülkiyet denir.
sahiplenmeyi bir dert haline getiren bir çeşidi de vardır ki, adı "mal" dır. öyle bir şeydir ki bu, insanın ayağına, boynuna, cebine prangalar takar. rahat yaşayamaz hale getirir.
gönül işlerinde, belirli bir vade için olması hiç de fena olmayan haktır. kişiler, "bu gece benimsin" tarzı bir anlaşma içine girdiklerinde zaten mülkiyet denen kavramın ihtiyaç duyduğu nesne-insan ilişkisinin dışına çıkarlar. insan-insan ilişkisinde mülkiyet yoktur ya da yalancıdır. olsa olsa karşılıklı istek mevcuttur.
tabi zorlanarak, üretici ile üretilen nesne ve hak istemcisi arasındaki ilikiye benzer bir ilişki kurmak da mümkündür; ama gereksizdir. seviyorsunuz işte kardeşim birbirinizi. bir ömür için bile birbirinize aidiyet belirtiyorsanız, bu "mal olmak" değildir, "beraber olmak"tır. karıştırmayın lütfen.
goethe'nin "sahip olmak"la "olmak" arasındaki farkı anlatan kısa şiiri mülkiyeti güzel tanımlıyor.
"biliyorum ki ben, ruhumdan akıp gelmek isteyen düşünceler dışında, hiçbir şeye sahip değilim.
biliyorum ki ben, tatlı bir sevgiyi, küçük bir sevinci tattığım anlar dışında, hiçbir şeye sahip değilim."
beraberinde mülkiyetsizliği getirir. bu dengeyi sağlamay yardımcı olmaz. aksine yaşamdaki en büyük dengesizliği oluşturur. çözümü ya ortak mülkiyettir ya da nesnel bir mülkiyetsizlik ortamıdır. daha mantıklı olanı ortak mülkiyet alanını oluşturmaktır. çünkü mülkiyetsizliği insanoğlu o kadar kolay kanul etmez diye düşünüyorum. ayrıca mülkiyetsizlikte başka bir mülkiyete neden olabilir.
saçma gibi gözüküyor ama bu bir etkileşim malesef.
pratikte uygulanabilir, fakat teoride korkutucu bir kavram. yani birçok şeyin uygulanabilirlik açısından tam tersi. genelde anlam yüklemek istediğimiz şeyler düşününce gayet mantıklı gelir, fakat işin gerçeğe izdüşümü muhtemelen zorlu olur. "korkutucu" olarak kastettiğim ise, milyarlarca insanın bu kavrama delice tapması. para, ev, araba vs... bırakamıyorsak, bırakıp gidemiyorsak, hangimiz hangimize sahip?
sınırsız diye sunar bazılar, paşalar gibi de sınırlıdır ve bunu sunanlar bu süper haktan para kazanırlar. vergilendirirler ya da sektör olsun torba dolsun kafasıyla 2-3 trilyona dükkan satarlar. ümraniye gibi sıçtığım yerinde ( trafik - yolun 2 tarafına park etme sonra mal bırakmaya gelen aracın yolun ortasına yakın yerde durması otobüsün ve içindekilerin iyice mağdur olması, nüfus - alemdağ caddesini görmelisiniz, sokaklar da bağrış çağrış hatta çığlık boyutunda çocuk sesleri-) 200 milyara ev alırsınız.
mülkiyet hırsızlıktır.kapitalist sistemde her insan hırsızdır.bende hırsız olma çabasındayım bir ev işini çözersek rahatlıyacağız.bizi sanırım kirada olanlar anlar.
islamiyette miktarı sınırsızdır. tek sınırı "islama yardım etmek"tir ve bu yardımın alt-sınırı, tanımı falan belli değildir. zekat vermek de islama yardımdır, zekatı verir geçersin... sınırlı mı oldu şimdi mülkiyet? nayn.
ayrıca bugün gökten indiğini zannettiğimiz ve gün be gün kutsal suyla yıkayıp durduğumuz nişan, evlilik, vatan, millet, devlet, bayrak, aile, namus gibi kurumların da temelidir.
proudhon'a falan hiç ilişmeden şöyle de denebilir: mülkiyet bir grubun diğer gruba nazaran baskın olma çabasıdır -veya çabanın soucudur. (hayatta kalmak için diğerlerini ez! yaşam alanını artırıp koru!)
hepsi aynı yere çıkar, tartışmalar teorilerin konuyu açıklayış ve sunduğu çözüm farklılıklarından kaynaklanır.
fakat bana kalırsa sorun mülkiyetin ne ve nasıl olduğundan ziyade bu gruplar arası baskınlaşma mücadelesini neyin engelleyebileceğidir.
