insan haklarına, eğitime, sağlığa, ekonomiye, topluma değer verilmeyen ülkeler için kullanılan deyim. gerçi bir ülke aklıma geliyor, neyse belki çok geç değildir.
muz cumhuriyeti sanırım gabriel garcia marquezin yüzyıllık yalnızlık eserinden gerçek hayata uyarlanmış bir benzetme. muz cumhuriyetini size anlatmaya çalışayım. bir köy var kendi halinde geçinip giden herkesin birbirini tanıdığı ve tarımın geçim kaynağı olduğu. günlerden bir gün muz ekip diken bir şirket bu köye gelir ve tüm araziyi köylüden satın alır-üstüne yatar ve bütün bu araziyi muz üretim alanına çevirmek ister. muz üretimi için işçi gerekmektedir işçilerin barınabilmesi için işçi mahallesi ve konteyner evler gerekmektedir işçilerin eğlenmesi için barlar sokağı işçilerin hastalıkları için işçi hastanesi işçilerin genel giderleri için belediye, okul ve bir çok kamusal alan gerekmektedir. şirket bunları işçilerine sağlar. işçilerin sendikası da vardır muhakkak ve pek tabi şirket işçilere sendika da sağlar kendi çıkarlarıyla çatışmasını kesinlikle engellemek için. işlerin teknik kısmı ve işçilerin yönetimi için şirket köye beyaz yakalı mahallesi açar betonarme bahçeli evler beyaz yakalı hastanesi beyaz yakalı okulu vs. ve yöneticiler için de benzeri ve daha üst versiyondan imkanları sağlar. şirket toplum yapısının bozulmaması için gerekirse belediye başkanını seçimle atar ama hangi belediye başkanı olursa olsun o şirketin çıkarları korunacaktır. şirket bu bölgede karını koruyabildiği müddetçe üretim yapacaktır ve hizmet getirmeye devam edecektir. ama her ne zaman toprak verimsizleşir masraflarını çıkarmamaya başlar şirket tüm araziyi olanca rezilliği ile bırakır o köyden ve topraklardan işine yarayacak her şeyi alır ve işleyebileceği yeni köye taşınır. işte şirketin kurduğu bu topluma ve yönetime muz cumhuriyeti denir.
