zorlandığında komik şeyler ortaya çıkan yaşam biçimi. üniversiteye hazırlanırken incir ile ayı mutualizme örnek olarak verildiğinde bir grup arkadaşla bu nedir diye araştırmak istedik. sonradan keşfettikki ayı inciri yer, doyar, besinini almış olur yani fayda sağlar. asıl ilginç. olan incirin faydası: ayı daha sonra incir ağacından uzak bir noktada inciri dışkılama yoluyla atar ve incir tohumlarını oraya götürdüğü için incire fayda sağladığı düşünülür. nihayetinde hoş bişeydir mutualizm.
ayrıldıklarında öldükleri ya da zarar gördükleri için.böyle yaşayan canlılar mecburi birliktelik yaparlar (bkz: liken).isteğe bağlı olanına protokooperasyon denmektedir.protokooperasyonda karşılıklı yarar sağlayan iki canlı ayrıldıklarında zarar görmezler veya çok az görürler.
t: farklı türden iki canlının karşılıklı yardımlaşarak her iki tarafa da yarar sağlamasına dayalı olan bir ortak yaşam biçimidir. örnek olarak ise arılar ve çiçekler verilebilir. arılar bal yaparken çiçeklerin üremesi sağlanır bu ilişkide.
