ingiltere'nin mustafa kemal atatürk'ü öldürtmek için yolladığı hintli ajan. 1877'de doğdu, 24 mayıs 1921'de, istiklal mahkemeleri'nde yargılanarak idam edildi.
mustafa sagir, ankara'ya kendisini müslüman bir mihrace olarak tanıttı, hintli müslümanlar adına yardım etmek istediğini belirtti. ancak daha sonra casus olduğu anlaşıldı ve ingiltere hükümeti tarafından kendisine verilen gizli bilgi ve belgelere rastlandı.
tebaası tarafından her yıl altınla tartılan ve banyo suları şişelere doldurulup müritlerine satılan, şii nizari ismaili tarikatının imamı ağa han'ın (asıl adı sultan sir muhammed şah) ve ingiltere dışişleri bakanı lord curzon'un mustafa kemal nezdindeki bağışlatma çabaları ise sonuç vermemiştir.
mustafa kemal ile görüşmeyi başaran mustafa sagir, istediği kadar altın dışında, ona, hintli müslümanlar tarafından yenilgi halinde italya'da ikamet etmesi için bir milyon lira değerinde bir villa satın alındığını söylemişti.
olayın aslı, özellikle yabancı kaynaklarda çok yer etmiştir. musatafa sagir ankara'ya gelir, ortalıkta dolaşır, şüphe uyandırır. yakalanır ve amacının mustafa kemal'e suikast olduğunu, bir ingiliz ajanı olduğunu açıklar.
komik olan tarafı, ankara'da uzun süre elini kolunu sallayarak dolaşan bu hintli'nin ingiliz devletinin bütün sırlarını bilmesi ve hemen ötüvermesidir. sultan vahidüddin'in, damad ferid'in, diğer hükümet erkanının, ingilizlerden kaç para maaş aldığına kadar hepsini bir bir ortaya döker. gerçek kimliğini ele vermez ama (mustafa sagir kod adıdır) ingiltere'nin bütün kirli çamaşırlarını ortaya döker.
hadisenin bir masal olduğunu bütün dünya bildiği halde, kimse gıkını çıkarmaz. çünkü padişahın "ingiliz ajanı" olması demek, osmanlı'nın artık yok edilmesi için gereken zeminin oluşması demektir. batı alemi'nin hedefi zaten budur. ve bu yalan üzerine uydurma bir tarih yazılır...
Karakol cemiyetinin bir hücresine sızıp mühürlü onay ile Anadolu'ya geçip sözde hilafet komitesi üyesi olarak kendisini tanıtmış ve Mustafa kemal'e suikast maksadında olan ingiliz casusu. ifşa edilmesi üzerine karakol cemiyetinin yok olma süreci başlamıştır. Çünkü bir casusun onaylanması gibi hataya düşmüştür karakol.
