Hunların Budizm adına yaptıkları eserlerin en eskilerinden biri.
--spoiler--
V. yüzyılda Çin Kansu bölgesinde kurulmuş olan Kuzey Liang Hun Devleti tarafından yapılmış olan, bugün Çin Halk Cumhuriyetinin Tun-huang şehrinde bulunan ve dünyaca ünlü Tun-huang Bin Buddha Mağaraları olarak anılan Mo-kao Mağaraları (40.53 K-94.25 D), Hunların Budhizm adına yaptıkları eserlerin en eskilerinden biridir.
Tun-huang Bin Buddha mağaraları Türk, hatta dünya sanat ve edebiyat tarihi bakımından iki büyük önem taşır. Biri, yüzlerce fresk ve heykeller, diğeri ise içinde sayısız Uygurca yazmaların bulunduğu mağaralar olmalarıdır . Bizler için oldukça büyük değere sahip olan bu mağaraların yeterince tanınmamış veya yanlış tanınmış olması da başka bir önemli konudur.
Tun-huang şehri (40.08 K-94.39 D), Kansu Eyaletinin Ho-hsi (Sarı Irmağın Batısı) Geçidinin batı ucunda yer almaktadır. 414.000 km2 yüzölçümüne rağmen çok az bir nüfusa sahip olan Kansu Eyaleti, (36.04 K-103.49 D) asıl Çin olarak bilinen Sarı Irmakın iç havzasının kuzey-batı sınır eyaletidir.
Güneyinde Ssu-chüan, doğusunda Shan-hsi Eyaletleri vardır. Kuzeyde ise iç Moğolistan ile batıda Tibetin Ching-hai (Kukunor) Platosu arasında yer alır. Çin ve Doğu Türkistan arasında uzanan bir nevi koridordur. Bu bölgenin şimdiki adının, Kubilay Han burayı aldığında civardaki iki küçük şehirden; Kan-chou ve Su-chou şehirlerinin adlarının birleştirilmesinden ortaya çıktığı düşünülmektedir .
Kaynak;
-H.N. Orkun, Eski Türk Yazıtları, istanbul, 1941; L. Ligeti,
Bilinmeyen iç Asya, Ankara, 1946.
-W. Barthold, Kansu maddesi, DiA, VI. cild, s.162-164.
--spoiler--