prokaryot hücrelerde (özellikle oksijenli solunumu çok fazla yapan canlılarda) hücre zarının, hücrenin içine doğru kıvrılmasıyla oluşturduğu zarsız yapıdır. organel değildir fakat ökaryot hücrelerde bulunan çift katlı zarlı mitokondri organeline benzetilebilir.
züğürt tesellisi organı. Ökaryotların mitokondrisine özenen prokaryotların geliştirdiği, mitokondrinin her işlevini değil ama sadece hücre içi solunum işlevini gerçekleştirebilen ve bazı türleri kromozom duplikasyonuna yardımcı olabilen organel. Kapsüllü bakterilerde daha sık görülür, hücre membranının sitozole doğru yeri oynak ama varlığı sabit bir cep oluşturması ve bu cebe hücresel solunum enzimlerinin yerleşmesiyle oluşur.
Ökaryot mitokondrisiyle ortak olarak sadece oksidatif fosforilasyon yapar, mitokondrideki apoptozis yardımcılığı, yağ sentezi gibi özellikleri haiz değildir. Mitokondriden başka bir farkı spontan Dna içermez.
lateral ve septal olarak iki çeşidi vardır. lateral olanı plazmidlerin eşletilmesinde, beta laktamaz enzim sentezinde ve spor oluşumunda görev alırken. septal olanı bakteri dna sının tutunduğu yerdir. hücre bölünmesi de buradan başlar.
