01- ovada ki çocuk, 02- dicle, 03- ölüm kültürü üzerine, 04- melodram 05- güneş 06- ay, 07- kurşun, 08- fırat, 09- savaş üzerine, 10- mezopotamya ağıtı.
bir de, senfonide theremin diye bir müzik aleti çalınıyormuş.
ilk sunumu dün akşam 40. istanbul müzik festivali çerçevesinde haliç kongre salonunda yapılan senfoni. fazıl say'ın yazdığım en iyi eser dediği senfoninin ana teması urfa bölgesinden bir kürt halk türküsü imiş.
şüphesiz ki türk klasik müzik tarihi'nin en iyi eserlerinden biri olarak kabul edilebilecek kapasitede bir eserdir.
dünyada ilk kez 40. istanbul müzik festivali kapsamında haliç kongre merkezinde seslendirilmiştir. konser sonunda yaklaşık 20 dakika tüm seyirciler tarafından ayakta büyük çoşku ile alkışlanmıştır.
Dinleyene inanilmaz derecede keyif veren, buram buram turkiye kokan, bati senfonilerinde cogunlukla oldugu gibi keman agirlikli olmayan, daha pes enstrumanlara oncelik veren senfonidir.
Dunya promiyerinde, halic kongre merkezinde dakikalarca alkislanmis, kulisine gidemeden defalarca sahneye geri donmus, aldigi ovguleri de sonuna kadar haketmistir fazil say.
Bir muzik adami olarak dunya devleri arasinda ismi gececektir kanimca.
eser 55 dakika sürmekte; 10 bölümden oluşmaktadır:
1-ovada iki çocuk
2-dicle
3-ölüm kültürü üzerine
4-melodram
5-güneş
6-ay
7-kurşun
8-fırat
9-savaş üzerine
10-mezopotamya ağıtı
mezopotamya senfonisi'nin ana teması, urfa bölgesinden, bir kürt halk türküsüdür. ''mezopotamya 42 günde bestelenen, 10 farklı bölümden oluşan, 55 dakikalık bir eserdir. 130 kişilik dev bir orkestra için kurgulanan senfoninin, 190 sayfalık el yazımı orkestra partisyonu bulunuyor.
eserde ölüm kültürü ve savaş üzerine yoğunlaşma var. asur, babil, urartu, sümer döneminden beri ilk akla gelen şey olan savaş, o günden bugüne, orta doğu'dan güney doğu'ya olan yolculuğuna devam ediyor. eserin bir diğer bölümü olan ay, gecenin ürkütücü karanlığına anlma katarken, güneş göz jkamaştıran bri hayatı simgeliyor. dicle2nin sakin ve duru akışının aksine, fırat'ın melodileri dinleyiciye onun köpüklü ve devinimli akışını hissettiriyor.
eserdeki solist görevi theremin'in. sanatçıya bir meleğin sesi gibi gelen bu enstrüman, bu senfoninin leitmotifi. ''melek mezopotamya'yı korusun' misali... ''ovada iki çocuk'', bas flüt ve blok flüt tarafından temsil ediliyor. bu iki çocuk büyür, her bölümde varlardır. senfoni hep onların ağızlarından aktarılmaktadır.
dinleyici yorumu:her bölüm; ovada iki çocuk, dicle, ölüm kültürü üzerine, melodram, güneş,ay,kurşun,fırat,savaş üzerine, mezopotamya ağıtı birbirinden güzeldi. ovadaki iki çocuktan biri olan bas flüt kurşun ile ölünce bas blok flüt yani diğer çocuk daha da yüreğimize acıyı ve ölümü işledi. devasa bir orkestra ile seslendirilen, devasa bir eser olan mezopotamya senfonisi'nde ruhumuzu uçsuz bucaksız bir çok yolculuğa çağıran,notalar ve melek'in sesiyle kanatlandıran bölümler; romantik, esrarengiz ve ürkütücü ay; coşkun fırat; hem en yüksek hem de en düşük perdeden hatta fısıltı ile patlamanın kaos dansı,savaş ve mezopotomya ağıtı oldu. melek theremin'in ağıtı, konser çıkışında da dilimizden evrene bir barış çağrısı olarak mırıldanıldı. ve tabii ki hem bu barış çağrısı, bu özel, harikulade eser ve onun bestecisi fazıl say ile tüm icra edenler dakikalarca ayakta alkışlandı. bu ülkede daha da büyük ölçekte dünya'da böylesi güzelliklerin var olması ve yaşanabilmesinin mutluluğu herşeye rağmen hem bugün hem de yarın için umutlarımızı tazeledi. teşekkürler gürer aykal, teşekkürler fazıl say...
fazıl say artık ölümsüz eseridir desek yeri. haliç kongre merkezindeki dünya prömiyerine katıldığım için de gayet memnunum, o eşsiz performansı canlı canlı dinleyebildim.
bir senfoni o bölgedeki kültürü ancak bu kadar güzel anlatabilir.
