mezhep islamla ilgili değil insanla ilgili genel sorundur. mezheçilik hem düşüncesel hem siyasal hem de o zamanın mevcut kültürel durumuna göre şekil alır ve mezhepçiliğin içinde olmadığı sistemleşmiş, kökleşmiş, büyümüş din yoktur.
şimdi kerbela olayının islam dünyasında mezheplere neden olan toplumsal bir olay olmadığını söyleyebilir miyiz?
veya iranın veya türkiye nin islam gelmeden önce kültürel birikimin islamda sentez oluşturmaya neden olmadığını söyleyebilir miyiz?
daha da ileriye gidersek itikat olarak kader kavramı üzerine oluşan farklılıkların veya daha fazla konuların buna neden olmadığını söyleyebilir miyiz?
ayrıca muhammed zamanında din zaten tek bir otorite ve muhammed kendi kafasına göre dini yorumlayıp tek bir merkezden bunu uygulatıyor.
o öldükten sonra iktidar kavgası ve bunun sonucunda ortaya çıkan savaşlar bölünmeye zaten nefretsel taban hazırlıyor, bundan sonra görüş farklılıkları kıtı kıtı gelişip zamanla apayrı bir anlayış doğuruyor. yani mezhepçilik her dinde alsında olan ve dinden bağımsız bir durum.
hangi din gelirse gelsin otoritesi teklikten çıkınca her zaman farklılaşacaktır.