zeytinburnu ilce sinirlari dahilinde turbesi bulunan zat. denen odur ki bu zat sumbul ya da sunbul efendinin talebesidir. devrinin buyuk islam alimlerindenmis denene gore, ben gormedim. ama efendim bu zati halen gunumuzde gorenler varmis, deprem olacaga yakin yerinden cikar etrafi gezermis, kotuluklerin oldugu yerde zuhur eder carparmis. bir nevi batman.
özellikle mesir macununu yapmasıyla tanınan egeli bir din alimimiz (1463 denizli'nin sarhanlı köyü-1551 istanbul). asıl ismi musa'dır.
döneminin şeyhülislamı ebussuud efendi'nin de takdirini kazandığı belirtilmektedir.
"merkez efendi" ünvanını şöyle aldığı rivayet edilir:
bir gün hocası merkez efendi'nin de aralarında bulunduğu talebelerine dünyayı istediğiniz gibi yapma şansları olsa neler yapacaklarını sorar. diğer talebeler kendilerince dini açıdan dünyayı daha güzel hale getirecek fantazi fantazi bazı yorumlar yaparlar. merkez efendi ise dünyayı olduğu haliyle gayet iyi gördüğünden "hocam ben herşeyi olduğu merkezinde (aynen) bırakırdım. Âlem öyle bir tatlı nizâm içinde ki, buna bir şey ilâve etmek veya bir şeyi eksiltmek düşünülemez" der. bu olaya atfen daha sonra kendisi "merkez efendi" diye anılmaya başlanmıştır.
necmettin erbakan'ın semtte bulunan mezarlığa gömülecek olmasından dolayı çiçek gibi temizlenmiş, 'bal dök yala' hale getirilmiştir. diriye gösterilmeyen saygı ölüye gösterilmiştir, yine de allah belediyeden razı olsun.
bugünün suret dincilerine, şakirtlerine, sofularına ibret olacak güzide bir hikayesi olan evliyâ.
bir gün sofular, hacılar, hocalar oturmuşlar, sohbet ediyorlarmış. içlerinde musa efendi isimli bir zat da varmış.
sofulardan biri ortaya bir soru atmış; demiş ki, "hâşâ olmaz ya, hadi diyelim oldu, siz allah olsaydınız neler yapardınız?"
bir tanesi:
-ben islam'ı muzaffer kılmak için bütün havraları ve kiliseleri yıkar, yerlerine cami yapardım.
demiş.
diğeri eklemiş:
-ben ümmetin iffetin ahlakını korumak için bütün ahlaksız kadınları yok eder, yerlerine iffetli kadınlar koyardım.
bir başkası:
-ben gariplerin hakkını korumak için tüm zâlimleri helâk eder, onların yerine merhametli insanlar yaratırdım.
en sonra musa isminde bir efendi söz almış:
-ben de sizin her yıktığınız havra ve kilise yerine yeni bir havra ve kilise daha yapar; öldürdüğünüz her iffetsiz kadın yerine bir iffetsiz kadın daha yaratır; helâk ettiğiniz her zâlim yerine bir zâlim daha hâlk ederdim.
öbürleri kızıp şaşırmışlar ve hemen sormuşlar:
- nerden konuşuyorsun sen böyle?
cevap:
- merkezden.
o günden sonra, musa efendinin adı merkez efendi olarak kalmış.
