merak : öğrenmeye yönelik davranış biçimine yol açan duygunun adıdır. insanlık tarihindeki bütün önemli icatlar ve keşifler merak duygusunun sonucudur.
bir istasyonda beşer dakikalık arayla meydana gelen patlamaların ilkinde 10-15, ikincisinde ise 40'dan fazla kişinin olay yerinde can vermesine sebep olan kötü bir huy.
insanın içini adeta kemiren bir huy. bir nevi tırlatma sebebi. söz konusu merak giderilmeyen türdense, imakansızsa, ulaşılmazsa artık merak olmaktan çıkmıştır. nedir bilmiyorum ama merak ın çok ötesindedir bu şey. düşünsenize bir şeyi deliler gibi merak ediyorsunuz. bir kişinin ne yaptığını ama yok o bu dünyada ve cevabını bilmiyorsunuz. cevabı almak için de ne yapacağınızı bilmiyorsunuz. aslında bir yol var ama o yol gidericek mi bu merak ı onu da bilmiyorsunuz. bu, sanki içinizde var olan bir hücrenin günden güne sizi kemirerek tüketmesi. eksilen parçaların her canınız acıdığında yok oluşunu izlemenin verdiği ızdırap yorar beyninizi, artık başa sararak aynı şeyleri düşünmekten siz de sıkılmışsınızdır. ama bir aldanmayla sanki her defasında, her düşünmeye başlamadan bir çıkar yolu bulmaya çok inandırmışsınızdır, düşünmeden alıkoyamazsınız kendinizi. tatmin olmak istersiniz çünkü. bir cevap almak. mümkün olmadığı da tüm bu yoğun duygular kadar gerçektir. ve tabii yine savaşı imkansızlık kazanır. hiçbir soruya ulaşamadığımız her şeyi kabullenip yaşamaya devam ederken, çevremizden her gün eksilen insanların nereye gittiğini bilmeden yaşamaya devam etmek.
bizim böyle belirsiz yaşamamızı sağlayan şeylere boyun eğmek merak ediyorum cümlesini kendi kendimize sormamızı sağlar her defasında.
geçenlerde internette bir video izledim. bir amerikalı, kendi evinde toprak olmadan nasıl meyve-sebze yetiştirdiğinden bahsediyordu. penceresinin önünde tavandan sarkıtılmış bir çeşit ipe, pencerenin boyutunun izin verdiği kadar saksı tarzı şeyler eklemiş. penceresinin önünde sarkıttığı bu iplere yaklaşık 6-7 tane saksı eklemiş ve bu saksıların her birine alttan elektrikli bir tesisat vasıtasıyla likit toprak ve su pompalanıyor. pencereden gelen güneş ile de birleşince, bu saksılardan değişik ürünler almaya başladığını ve bu ürünlerin tamamıyla organik olduğu söylüyor amerikalı. buna benzer birkaç video daha izledim. amerikalı araştırmacıların küçük bir kurtçuğun genleri üzerinde oynama yaparak nasıl normal ömrünü uzattıklarını ve bunun insan üzerinde denenip denenemeyeceği üzerine yaptıkları tartışmaları hayretle ve hayranlıkla seyrettim.
bir şeyleri icat etmek için her şeyden evvel gerekli olan şey merak. araştırma merakınız olmazsa istediğiniz kadar zeki olun ortaya orijinal ve yeni bir şeyler çıkarmanız çok zor. meraktan sonra ise içinde bulunduğunuz ortamı iyileştirme düşüncesi, daha iyiye ulaşabilme arzusu gelir. bize sunulan şartları sorgulamadan, sadece verilen emirleri yapıp başka şeyler düşünme endişesine girmediğimiz takdirde bir icadın çıkmasını asla beklememeliyiz. şöyle bir etrafınıza bakın biz böyle gördük tarzı serzeniş ve avuntuları tembel ve statükocu insanlardan çok duyarsınız.
bir şeyi edinmeye olan istektir çoğu zaman bu şey bilgidir. merak batı toplumu tarafından o kadar yüceltilmiştir ki einstein "Hiçbir özel yeteneğim yok. Yalnızca tutkulu bir meraklıyım." bile demiştir. einstein'ın ürettiği teorilere, buluşlara baktığımızda başarılı bir meraklı olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
öte yandan bir de türk atasözüne bakıyoruz: "insanın başına ne gelirse; ya meraktan ya..."* açık bir şekilde merakın bize zarar getireceğini düşünen bir kültürden geliyoruz tamam orta çağda, karanlık çağda fazla merak iyi olmayabilir bazı tabular, zorluklar henüz aşılmamış olabilir ama artık 21.yy'dayız ve birey olarak senin bilgiye erişmek için ihtiyacın olan tek şey sonsuz merakın.
