17 şubat pazar akşamı yitirdiğimiz, türk şiirinin önde gelen eleştirmenlerinden, denemeci, çevirmen;
doğan, geçirdiği kalp krizinin ardından ameliyat olduğu dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesinde 2 aydır tedavi görüyordu. mehmet h. doğan cuma günü izmir güzelbahçe yalı camii’nde yapılacak cenaze törenini müteakip güzelbahçe mezarlığı’nda toprağa verilecek.
asıl adı mehmet zeki tokyay olan doğan, 28 haziran 1931’de adana’da doğdu. hava harp okulu’nu bitirmesinin (1951) ardından hava kuvvetlerinde pilot olarak görev yaptı. sağlık sebebiyle pilotluktan ayrılan doğan, ingilizce öğretmenliği eğitimi için abd’ye gönderildi. doğan 1970’de ordudan ayrılarak, ege üniversitesinde ingilizce okutmanı olarak çalışmaya başladı. 1978 yılında bu görevinden emekli oldu.
edebiyata öykü ve şiirle başlayan doğan’ın ilk şiirleri ve öyküleri 15 yaşındayken, adana’da çıkan gazete ve dergilerde yayımlandı. doğan, papirüs, şiir sanatı, yeni dergi, politika, adam sanat, argos, kitap-lık, yeni yüzyıl gibi gazete ve dergilerde yayımladığı deneme, eleştiri ve inceleme yazılarıyla tanındı. özellikle ikinci yeni ile 1980 kuşağı ve sonrası şiiri, şairleri üzerine yoğunlaşan doğan, türk şiir eleştirisinde ‘deneme/eleştiri’ üslubuyla yazdığı yazılarıyla önemli bir yer edindi. 10 yıl boyunca hazırladığı şiir yıllıkları ve yky için hazırladığı 3 ciltlik “yüzyılın türk şiiri antolojisi(1900-2000)” şiir çevrelerinde ilgiyle karşılandı, hararetle tartışıldı.
1967 yeni dergi eleştiri ödülü’yle 1974 tdk eleştiri ödülü’nü de kazanan mehmet h. doğan, son olarak milliyet kitap ekinde aylık şiir yazıları yazıyordu. son yıllarda, pilot olarak görev yaptığı yıllarla, özellikle ikinci yeni şairleriyle yakın dostluklarını anlattığı anı kitapları
yayımlayan doğan, yeni kitaplar da hazırlıyordu.
özellikle ingilizce ve fransızca’dan çok sayıda edebi ve felsefi yapıtı türkçeye kazandıran doğan, akdeniz altın portakal, arkadaş z. özger ve behçet necatigil şiir ödüllerinin de seçici kurulu üyesiydi.
izmir’de oturan mehmet h. doğan, evli ve iki çocuk babasıydı.
yapıtlarından bazıları:
sanat kuramı: 100 soruda estetik (1973)
deneme-eleştiri: tekrarın tekrarı(1972), şiirin yalnızlığı(1986),
yazıdan bakmak(1993), şiir, bugün(2001)
anı: şimdi uzaklardasın(1998), alçak uçuş(2002)
derleme: hece taşları(1997), yüzyılın türk şiiri antolojisi(2001)
çeviri: gerçekçilik açısından kafka(r. garaudy, 1965), güvercinliğimin hikayesi(ısaac babel, 1968), yalnız bir avcıdır yürek (carson mccullers, 1973), yanılsama ve gerçeklik (c. caudwell, 1977), oza (a. voznesenski, 1981), içimizdeki şeytan(r. radiguet, 1989), retorik (aristoteles, 1995), marksizm ve biçim (f. jameson,1997).thespis/eski yakındoğuda ritüel/mit ve drama(theodor h. gaster, 2000)
