lord gladstone ellerini iki yana açarak, 'galiba haklısınız general,' dedi ve güldü, 'hepimize çok çektirdiler, şimdi intikam almak için, irade dışı bir halde, her tavrımızla saldırıya geçiyoruz. ancak şurası bir gerçek ki, tarihi ancak kazananlar yazar general. insanlar bize inanacaklar, neden biliyor musunuz? inanmak isteyecekler, çünkü onlardan evvel biz yazacağız. onlar geç kalacaklar. balkanlarda, türklerin sözde soykırımıyla yok olan halklar için, tüm avrupa ve amerika kamuoyunu ayağa kaldırmayı başarmadık mı? başardık elbette,ancak onlar, masumiyetlerini ispatlayacak tek bir etkili yazı dahi yazıp dünyaya okutmayı beceremediler. işte bu yüzden, insanlar bugün olduğu gibi, yarında yalnızca bize inanacaklar. türkler, düşünsel anlamda batının rönesansından beri kaybettikleri hamle gücünün sonuçlarını şimdi ödüyorlar işte. bu ellerini kollarını bağlayan kapkara yalnızlık, kültürel anlamdaki bir gerilemenin bir sonucudur. herneyse, türkler üzerine bu kadar söz yeter.
ingiliz komutanı lord gladstone
istanbul/perapalas
01 ağustos 1877