(bkz: Arap Ali ağıdı)
Türk toprağı Gazimağusa şehrinde bazı değişimlerin meydana geldiği zamanlarmış; evvela Gazi kalkmış tabelalardan, daha sonra türk ifadesi tüm tabelalarda küçük harflerle yazılmaya başlanmış. Otellerin önünde türk bayrağı diğer bayrakların altına çekilmiş.
ingiliz askerleri silahları ile şehirde türk gençlerine başka Rum gençlere başka davranırmış.
Kıbrısta yaşaması zorlaşmaya başlamış Türkler için.
Arap Ali işten çıkıp meyhaneye gitmekte, içerken ingiliz askerli laf atıyor. Arap Ali de kalkınca ayağa süngüleriyle yaralıyorlar Ali'yi. Atıyor kendini limana son nefesinde. Ağıt yakmaktan başka yapacak bir şeyleri yoktu insanların ingilizlere karşı.
Yakılan bu ağıdın hem Kıbrıs'ta hem Türkiye'de bu kadar yayılmasının sebebi Arap Ali'nin intikamını alacak, hesabını soracak kimsenin çıkmamasıydı.
Taraflar çok kez değişse de benzer olaylar defalarca yaşandı, her defasında yeniden canlandı türkü de.
aslen kıbrısta öldürülen genç bir asker olan arap ali için yakılan ve "arap ali ağıdı" olarak bilinen, insanın içine dokunan bir türküdür.
ilgili askerin sanılanın aksine rumlar tarafından değil, ingiliz askerleri tarafından katledilmesi üzerine yazılmıştır ve olayın meyhanede gerçekleştiği bilinir. kanımca insanı en derinden vuran kısmı da şu kısımdır :
iskeleden çıktım yan basa basa aman aman.
mağusaya vardım kan kusa kusa.
burada anlatılan; ingiliz askerlerinin yedi süngü darbesine maruz kalan arap ali'nin kanlar içerisinde çıktığı meyhaneden, yaralı bir halde direnerek limana varması ve orada can vermesidir.
olayın gerçekleştiği zamanın osmanlının son dönemleri olduğuna dair iddialar bulunsa da, geçenlerde izlediğim bir videoya göre 1943 olduğu belirtilmekte.
günümüzde ise eli sopalı gözü dönmüşler tarafından hunharca ve vahşice katledilen ali ismail korkmaza atfedilmiştir.
ben ise dinlerken başımı öne eğiyorum ve susuyorum sadece. farklı zihniyet ve toplulukların barbar zihniyetlerine kurban giden farklı insanlar geliyor aklıma.
şu ana kadar gördüğüm en iyi yorum grup abdala aittir ve 2011 çıkışlı. yalnız volkan konak' ın da 2015 çıkışlı albümünde de yer verdiği bir parçadır ve o karadeniz şivesine de yakışmış, farklı bir hava vermiş gibi geldi kulağıma.
Selda bağcandan dinlemenizi tavsiye ederim. Çok güzel söylüyor. Gelelim türkünün hikayesine; türküyü ortaya çıkartan kahramanımız arap alidir. Arap ali cesur bir türk gencidir. Yemeyi içmeyi seven bir insandır arap ali, bir gün mağusa da gümrükteki işini bitirip eğlenmek amacıyla meyhaneye gidip içmeye başlamıştır.
ingiliz askerleri aynı meyhanede içki içerken arap aliye bulaşmışlardır. Kavga çıkar, kavga esnasında arap alinin ingiliz askerlerinden sekiz süngü yediği türküden anlaşılıyordur. Yere yığılan ali orada ölmüştür. Cenazesi limasola getirilmiştir. Defnedilmiştir. Eveet bu delikanlı arap alimizin ölümü insanların üstünde büyük bir etki bırakmıştır ki ağıtlar yakılıp, bestelenmiştir.
mağusa'nın sur içi bölgesinde bulunan limandır. üst tarafından tarihi lala mustafa paşa camii bulunur. ayrıca namık kemal'in zindanı da oradadır. güzel yerdir. limanın tam giriş yerinde ufak bir dürümcü var lezzetlidir giden yesin. evet.
Bu ülkede genç yaşta öldürülen çocuklara, gençlere ithaf edilebilecek bir parçadır. Zulme, haksızlığa, ranta, suça, bağnazlığa karşı çıkan tüm gençlerin parçası. Yaşama umudumu kaybettiğim bir ülkede öldürülen tüm çocuk ve gençlere inanın çocuklar parçasını armağan etmek isterdim.