zülfü livaneli'nin yeni romanı "seranad" ile tekrar gündeme gelen ve zaten çok az insanın haberdar olduğu 2. dünya savaşında stalinin zulmünden kaçmak için hitlere kanan ve hitlerin yenilmesi ile tarihte eşine çok az rastlanır bir şekilde yok olan Kırım türklerinin hikayesi...
Radikal'den avni özgürel'in kaleminden:
'Mavi Alay' bir masal değil
Şimdilerde gerek belgesel film gerekse yayımlanan birkaç kitapla yeniden gündeme geldi 2. Dünya Savaşı'nda Alman ordusu saflarında görev alan Türkler.
Cengiz Dağcı'nın, Cabbar Ertürk'ün anılarından öğrenmiştik. Yakın zamanda Alman belgeleri de bir bir açılmaya başladı. Birkaç sene önce bu konuyu yazdığımda gelen mail'leri hatırlıyorum. "Uyurken sırtınız açık kaldığı için hayal/kâbus görmüşsünüz" diye yazmıştı biri.
Rusya'da yaşayan Türkler ilkin Stalin'in emriyle Kızılordu, esir düşünce de Göbels'in talimatıyla Alman ordusu saflarında görev aldı. Gerek savaş öncesi gerekse Kızılordu'da görev yaparken herhalde ölümlerden ölüm beğenmek diye tarif edilebilecek derecede ıstırap çeken, zulüm gören Kırım Türklerini, esir kaplarında çıkarıp cepheye sürerken "Ata yurdunuzu Ruslardan kurtaracağız" diyordu Almanlar. inanmıyorlardı bu söze ama hiç değilse işkence görmedikleri için ses de çıkarmıyorlardı. Hitler'in hayal perdesi yıkılıp savaş Almanya'nın yenilgisiyle sonuçlanınca Stalin 'hain' ilan edip bir bir avlamaya başladı Türkleri. Özellikle Berlin'de Türk komitelerinde görev yapanların peşindeydi Ruslar.
Kimlikleri tespit edilen bu kişilerin başına ödül bile koydu Stalin. Bulundukları Avrupa şehirlerinden toplanan Türkler kafileler halinde ingiliz ve Amerikan askerleri nezaretinde trenlere bindirilip SSCB'ye gönderilmeye başlandılar. Kaçabilenler italya'ya sığındı. Kızılordu teslim aldıklarını uzun uzadıya sorgulamak zahmetine katlanmıyor, kafileleri Rus topraklarına adım attıkları anda, kaçmasından endişe ettikleriniyse daha elçilik binalarındayken öldürüyordu.
Kendilerini nehirlere attılar
Yüzlerce Türk trenlere nezaret eden Amerikalıların şaşkın bakışları altında kendilerini uçurumlara, nehirlere atarak intihar ettiler. Ama bunun için dahi inzibatlara kendilerine yol vermeleri için yalvarmaları gerekti. Kırım Türklerini en fazla yaralayan ise Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun büyükelçi olarak bulunduğu isviçre hariç bütün Türk temsilciliklerinin kapısının kendilerine kapanması oldu. Daha da acısı 200 kadar esir Kırımlı 1945'te trenle getirildikleri Türkiye üzerinden Rusya'ya teslim edildi. Ve hepsi hudut kapısında Türk subayların gözü önünde kurşuna dizildi. Kars'a yaklaştıkları günlerde inzibatlar yalvarmalarına dayanamayıp bir kısmının Kızılçakçak baraj gölüne atlayarak intiharına göz yumdu o kadar...
...
avni özgürel http://www.radikal.com.tr...=181101%22%3Evalilik%3C/a
insanlık ayıbıdır. Olmayan şeyin ayını nasıl oluyorsa artık? Bir utanç kaynağı. O kadar masum insanın katledilmesi ve tüm dünyanın bu olayı izlemesi kanımı dondurmuştur.
Türkiye'nin yakın tarihi hakkında ne kadar az bilgi sahibi olduğumuzun en büyük kanıtıdır bu olay. Zor değil aslında, ufak bir araştırmayla ilkokul çocuğunun bile bulabileceği bir olay ama bilmiyoruz. Kendimi ayırmak gibi amacım yok, ben de çoğu kişi gibi seranad'ı okuduğumda öğrendim. Her katliam gündeme gelirken bu olayın saklı kalması bir yana asıl ayıp olan bu olayın yaşanması binlerce kirım türk'ü katledilmiş hiç kimse sesini cıkarmamış.
Zülfi livaneli serenad kitabıyla okuyup öğrendiğim ve içimi parçalayan olaylardan. insanlar nasıl bu kadar çaresiz bırakılıp nasıl bu kadar yok sayılabilir? Nasıl bile bile ölümlerine göz yumulabilir? Aklım almıyor. Senin kanından canın insana karşı nasıl bu kadar gaddar ve tepkisiz kalırsın hayretler içindeyim.
Mavi alay unutulmamalı aksine dilden dile aktarılıp öğretilmeli.
2. Dünya savası sırasında stalin zulmünden dolayı almanların safına geçen, eğer savaşı hitler kazanırsa stalinden kurtulacağını umut eden kırım türklerinin kurduğu birliğe verilen ad. Fakat almanlar geri çekilmeye başlayınca mavi alay stalinden uzaklaşmak icin aileleriyle beraber italyaya geciyor. Orda bir süre kaldıktan sonra avusturyaya gidiyorlar. Orayı da ingilizler işgal edince kırım türkleri orda bir kampa yerlestiriliyor. Bu arada stalin öldürmek amacıyla mavi alayı sscb ne geri göndermelerini istiyor. Kamptaki türkler ruslara teslim olmaktansa ölmeyi tercih ediyor ve yüzlercesi coluk cocuk el ele tutusarak kendilerini drau nehrine atıyor. Diger kalanlar da vagonlara dolduruluyorlar. Vagonların kapılarına tahtalar çakılıyor. Tren türkiye sınırlarından askerler nezaretinde 3 günde geciyor. Sınıra yaklasınca ruslara teslim olmak istemeyen kırım türklerinden yüzlercesi kapıdaki kalasları kırarak aileleriyle beraber kendini kızılcakcak gölüne atarak intihar ediyor. Sınırdan gecenlerse hemen orada rus askerleri tarafından vurularak öldürülüyor. Mavi alay ve ailelerinden hic kimse sağ kurtulamıyor.
cengiz dağcı'nın o topraklar bizimdi ve korkunç yıllar romanlarında bahsettiği alaydır.
denize düşen yılana sarılır misali binlerce kırım tatarı, tıpkı türkistan'da türkistan lejyonlarına katılan soydaşları gibi bu alaya katılmıştır.
ayrıca kırım tatarlarını sürerken stalin'in gösterdiği en büyük gerekçelerden biri 2. dünya savaşında kırım tatarlarının almanlarla yaptıkları işbirliği idi.
