materyalizm

    1.
  1. madde ve enerjinin başta olmak üzere, her şeyin fiziksel özellikler ışığında anlaşılabileceğini savunan öğreti.
    7 ...
  2. 2.
  3. 3.
  4. Maddeciler

    Daha sonraları, Yunan hayal gücünün bu parlak yaratılışlarının yerini soyutlama çabası aldı. Evreni açıklamak için akılsal değerlere başvuran filozoflar ortaya çıktı. Bu ilk Grek filozofları arasında Lösip ile Demokritos maddeci (materyalist) olduklarını açıkça belirttiler. Onlar dünyayı, atom adını verdikleri çok küçük madde moleküllerinin bir bileşimi sayıyorlardı. Bu atomlar birleşerek ve ayrışarak bütün eşyanın yıkılmasına ya da kurulmasına yol açarlar. Önce cisimler, ardından akıl (ya da ruh), bu pek küçük, pek ince ve hareketli atomlardan oluşur. Ölüm, bu atomların ayrışması, çözüşmesi demektir. Bütün ölümlü varlıklar gibi Tanrılar da atomlardan yapılmıştır. Onlar sert bir gerekirciliğe (determinisme) bağlanmış olan dünya ile uğraşmazlar.

    Bu maddeci görüşün temeli üzerinde, Demokritos'in büyük çömezi Epiküros, i.Ö. üçüncü yüzyılda antik Grek ve Latin ülkesinde ün salan bir ahlâk sistemi kurdu. Bu ahlâkın amacı, insanoğlunun yeryüzünde mutlu yaşamasını sağlamaktı.

    Epiküros, kendi ahlâkına sağlam bir temel sağladığı için, Demokrites'in fiziğini benimsedi. Ona bakılırsa ölüm ve Tanrı korkusu, doğrusu aranırsa, insanların mutluluğuna engel olmaktır. Birbirinden ayrılabilen öğrelerden oluştuğuna göre ruh da ölümlüdür. Bu bakımdan, ölüm korkulacak bir şey değildir; çünkü biz yaşadıkça ölüm yoktur, ölüm var olunca artık biz yokuz... Ölümlü olan Tanrılar, ölümsüz olan dünyanın yaradılışına hiç mi hiç katılmadılar. Aslı aranırsa, onlar, bilmedikleri evrenin işlerine pek karışmazlar; sanki hiç yokmuşlar gibi... Öyleyse, onlardan ne diye korkalım?..

    Ölümün ve daha kötüsü, dinin baskısından kurtularak ve aklını işleterek insan mutlu yaşayabilir.

    Ahlâk ona dünyanın nimetlerinden kana kana, ölçüyü de kaçırmadan yararlanmasını salık veriyor. Bilge kişinin mutluluğu, dinin boş tehditlerinden kendisi gibi kurtulmuş kimselerin dostluğu ile tamamlanır.

    Epiküros'un ahlâkı uzun zaman Roma'da ve Yunannistan'da geniş ve seçkin insan topluluğunu çekti; filozofun çömezlerine ders verdiği bahçenin anısı Anatole Franse'ın yapıtlarında "huzurlu dinci" diye anıldı. Lucretius'un insanlığın en büyük velinimeti saydığı Epiküros'un sistemi onuruna yazdığı ünlü şiit, bugün bile onu okuyan herkesi hayran bırakmaktadır.

    XIX. yüzyılın fizikçilerinden sonra, XX. yüzyılın fizikçileri de maddenin sonsuzca parçalanamaz olduğu tezini Demokrites'ten almışlardır. ingiliz bilgini Dalton atom varsayımını bilimsel bir temele oturttu. Modern bilimin kabul ettiği atomlar varsayımı cisimlerin iç yapısını en iyi biçimde açıklamaktadır.
    5 ...
  5. 22.
  6. aslında materyalizm hep yanlış bilinir. materyalizm salt maddeci bir dünya anlayışından öte, asıl amacı dünyayı evreni insanı vs. her şeyi, bilimle açıklama felsefesidir. bugün materyalizmin madde üzerine yaptığı tespiti biz aslında bilime borçluyuz. yani demek istediğim materyalizm ilk ortaya çıktığından beri aynı fikirleri öne sürmüyor. antik yunandan rönesansa uzanan dönemde materyalizm çok değişti ve bu değişim hala devam ediyor. çünkü bilim gelişiyor ve ilerliyor...
    3 ...
  7. 13.
  8. 3 satırla açıklanamayacak felfese. çürütmeye çalışacaksanız adam gibi bir şeyler sunun bari.
    3 ...
  9. 6.
  10. Maddecilik, özdekçilik veya materyalizm, madde ve maddenin hareketleri ile değişimleri haricinde hiçbir şeyin varolmadığına dair felsefi teori ve inanç sistemidir. Bu görüşü benimseyene maddeci, özdekçi veya materyalist denir. Popüler kültürde materyalizm, maddi varlıklara ve fiziksel rahatlığa ruhani değerlerden daha fazla önem verme anlamında kullanılır.

    Materyalizm, dünya fikir tarihinde sistemli bir düşünce olarak ilk defa Antik Yunanistan'da görülmektedir. Bu düşünce Yunan filozoflarından Leukippos ve Demokritos tarafından felsefi bir sistem haline getirilmiştir.

    Materyalizm, varlık veya gerçeklik hakkında bir görüştür. Bu görüşe göre varolan veya gerçek olan sadece maddedir. Madde evrenin asli veya temel kurucu unsurudur. Sadece duyumlarla algılanabilen varlıklar, süreçler veya muhtevalar vardır ve gerçektirler. Evren; zeka, gaye ve nihai sebepler tarafından yönetilmez veya yönlendirilmez.

    Bu görüşe göre her şeyin kesin sebebi, maddi (cansız, zihni olmayan veya belirli temel fiziki güçler) süreçler veya varlıklar(mekanizm)dır. Zihni varlıkların, süreçlerin veya olayların yegane sebebi maddi varlıklardır. Doğaüstü hiçbir şey var değildir. Zihni hiçbir şey var değildir.

    Materyalistler her zaman fikrin tezahürlerini, madde ve maddenin hareketiyle izah etmeye çalışmışlardır. Eski atomculuk akımına dahil olanlardan yeni materyalistlere kadar bu akımın esası değişmemiştir. Duyum, fikir, en yüksek idraklar, az çok rakik bir maddenin hareketinden, uzvi vazifelerinden ve sinirlerin hepsinin titreşimlerinden ibarettir. Materyalizm ruhun varlığını ve tanrıyı inkar eder.

    Materyalizm, var veya gerçek olanı açıklayan bir görüştür. Her şey hareket halindeki madde ile veya madde ve enerji ile veya hu da (söz konusu edilen madde kavramına bağlı olarak) sadece madde ile açıklanabilir; bütün niteliksel farklılıklar niceliksel farklılıklara indirgenebilir. ilmin inceleyebileceği biricik konular, fizik veya maddi nesnelerdir. "O halde materyalizm, maddecilik düşüncesini benimsemekle yegane varlığın madde olduğunu, maddeden başka hiçbir cevherin bulunmadığını kabul eder. Ayrıca materyalizm, her türlü maddi ve manevi gerçekliğin özünü ve temelini madde görür; maddeyi hareketli ve alemde belli bir yer işgal etmiş ferdi varlıklar gibi tasavvur eder."

    Zihni varlıkların, süreçlerin, olayların yani her şeyin kesin sebebinin madde olduğunu; zihni ve doğaüstü hiçbir şeyin olmadığını; her şeyin hareket halindeki maddeyle veya madde ve enerji ile açıklanabileceğini; bütün niteliksel farklılıkların niceliksel farklılıklara indirgenebileceğini kabul etmektedir. Kısacası materyalizm, her şeyi, her türlü olayı maddeye irca etmekte maddenin bir yayılımı, açılımı, tezahürü olarak görmekte ve maddenin dışında hiçbir gerçeklik tanımamaktadır.
    2 ...
  11. 5.
  12. Materyalizm ruhu tanriyi reddeder. Madde ilktir. Kendinde vardır, ezelidir. Nedenselliğin bir noktasında durması gerektiğini bilir ve durduğu yer maddedir materyalizmin. Maddenin ardındaki bir gercek oldugunu reddeder.

    edit: imla.
    2 ...
  13. 4.
  14. 9.
  15. kimyasal maddeler ile insan duygularında değişiklik yapılabilmesi materyalizmi destekleyen adımlardan biridir. (bkz: ozdekcilik)
    (bkz: prozac toplumu)
    2 ...
  16. 8.
  17. son zamanlarda yükselen değerdir.
    2 ...
© 2025 uludağ sözlük