Marshall yardimlarinin temelini menderes degil inonu olusturmustur. Nefret ederim menderes'ten ama dogruya dogru. Zaten menderes kafasini kadi kizdan kaldirip farkina vardiginda tersine cevirmrek istese de cok gec olmus olup cia ajani turkes tarafindan alasagi edilmistir. Bak simdi nasil eksi yagmuru ayni entryde hem chpye hem mhpye hemde akpye giydirdim.
türkiye'de büyük bir abd sempatisi meydana getiren olaydır. zira abd'ye sevgiler gönderen ve kenedy'nin ölümüne ağıtlar döken plaklar yayınlanmaya başlamış; istanbul'a gelen misuri zırhlısı'na sevgi gösterilerinde bulunulmuştur. bu sevgi dolu ilişki kıbrıs harekatı sonrası abd'nin koyduğu amborgoya kadar devam etmiştir. amborga ile birlikte bu sevgi dolu ilişki yerini abd'ye açık açık söven plaklara ve 6. filo defollara bırakmıştır.
hala bazı aklı evvellerin "adnan menderes"e yıkmaya çalıştığı yardımlardır. oysa bu yardımlar 1948 yılında ismet inönü'nün onayıyla alınmaya başlamış ve o tarihten sonra başımıza bela olmuştur.
bu yardımlar hakkında ortaya çıkıp "ah ah inönü'nün mirasını yediler" şeklinde konuşan ve yazar-çizer olduğunu savunan mallar da görmüştür bu ülke...gerçekler acıdır.
özetle: (bkz: marshall planı)
i̇kinci dünya savaşı'nda yıkıma uğramış avrupa devletlerin yapılan ekonomik yardım paketidir.
1948-1952 yılları arasında türkiye marshall planı çerçevesinde 351 milyon dolar dış yardım almıştır.
****
bu konu hakkında bay pipo kitabında dikkatimi çeken bir not var paylaşmak isterim.
--spoiler--
19 eylül 1949 tarihinde chp milletvekili nihat erim -
celal bayar'ın benzer sözünden on yıl önce- "türkiye küçük bir amerika olacaktır" müjdesini verdi.
herkesin bu anlaşmayı adnan menderes aldı sanar halbuki. bu anlaşmaya imza atan zamanın chp hükümetidir. 1948 yılında ilk yardım alınmıştır ve yardım zamanında hükümette chp vardı.
ikinci dünya savaşı nın akabinde yeniden şekillenmeye başlayan avrupa coğrafyasında, ingiltere den bayrağı devralıp yeni süper güç olma yolundaki abd nin, doğu avrupa ülkeleri üzerinde hem söz sahibi olma hem de artan sanayi üretiminin pazarlanacağı, yeni pazarlar yaratma hedefiyle uygulamaya koyduğu plandır.
Ikinci dünya savaşı na katılan katılmayan bütün ülkeler, büyük askeri harcamalar neticesinde savaş sonrası ciddi ekonomik krizlerle boğuşmaktaydı. Haliyle bu savaş bölgesinden coğrafi olarak bir hayli uzakta kalan abd kendi ülke ekonomisini büyük oranda büyütmüş, askeri, sanayi vs. Her alanda gelişme göstermişti.
Tüm bunların paralelinde abd nin üretimini pazarlaması, Abd nin bu arzına karşı gereken talebin oluşması içinse, avrupa da ekonomik kalkınmanın bir an önce sağlanıp, bu ülkelerinin ekonomisinin ve alım gücünün artması elzemdi.
Bu bilgilerin ışığında marshall yardımları nın gerçek amacının ne olduğu da gün gibi aşikardır.
ayrıca bu yardımlar doğu avrupa ülkelerinin sanayileşmesinin de büyük oranda önüne geçmiş ve bu ülkeleri abd ye bağımlı hale getirmiştir.
abd türkiye nin bu yardımdan yararlanması için türkiye nin avrupa ya yalnızca tarım ürünleri ihraç etmesini ve sanayi temelinde ihracat yapmamasını şart koşmuştur. bu da türkiye nin sanayileşmesini geciktirmiştir. ayrıca bu yardımlarla türkiye ekonomik olarak abd ye ve avrupaya bağımlı hale getirilmiştir.
