örnek vererek açiklarsak, elinizde 70lik tekirdag sisesi var, ilk kadehte aldiginiz MU en yüksek seviyede olur, sayisal olarak 20 diyelim, ilk kadeh oldugu için MU ve TU(total utility=toplam fayda) esittir. ikinci kadehte de TU artar,ama MU giderek azalmaktadir. söyle yazalim,2. kadeh sonunda TU=30 fakat MU=10 (30-20) öyle bir nokta gelir ki, bir kaç kadeh sonra total utility de azalmaya baslar. peki bu ne demektir? marginal utility'niz negatif degerlere geçmis demektir.yani artik rakidan zevk almayi birakmis,tiksinmeye baslamissinizdir. bu noktadan sonra içmeyi birakmak yapilacak en akilli harekettir.
ikinci cayın tadının asla ilk cay gibi gelmemesinin sebebidir. yoksa cay aynı cay, demlik aynı demlik. angutluk senin dilindeki reseptörlerin körlesmesinden ibaret.
marjinal faydaya başka bir örnek verecek olursak:mesela "pizza" 6 dilimlik bir pizza istiyorsunuz acaip de açsınız ilk dilimi hooop mideye ehh tabii gözünüz aç doymuyosunuz ve ikinciyi de mideye sonra üçüncü,dördüncü....şimdi:
birinci dilimden sağladığınız fayda 20 birim olsun,ama ikinci dilimde size sağladığı fayda 10'a düştü,üçüncü de 5'e ve bu eksilere kadar gider...kısaca size ilk dilim kadar fayda sağlayamaz.
ekonomi teorileri gerçek hayata uyarlanınca sırıtır ama yinede deneyeceğim.
assume edin; elinizde 10 lira var. paranızın hepsini harcayacaksınız, manyak olduğunuzu da assume edin. kahveci hasip abiye kimliğinizi rehin bırakıp 10 lira borç alma girişiminiz oluyor. bi ton dil dökmelerle veriyor parayı. o derece harcamaya meyillisiniz, gözünüz dönmüş artık. neyse sonuç olarak artık elinizde 20 lira var.
piyasada iki ürün var, biri pinpon topu, diğeri koç yumurtası. bu noktada iki üründen de alacaksınız. manyaksınız ya! ama iki ürünü de paranızın son kuruşuna kadar ve iki üründen de paranızın alabildiği maksimum miktar alacaksınız.
pinpon topu'nun tanesi 1 tl
koç yumurtası'nın kilosu da 2 tl
şimdi 20 lira ile marginal utility'yi sağlamak için en fazla alabildiğiniz kadar pinpon topu ve koç yumurtası alacaksınız. unutmayın paranızı hepsini harcayacak, ve iki üründen de alacaksınız.
marjinal kombinasyonumuz : 7 kilo koç yumurtası ve 6 tane pinpon topu. ha derseniz ki ben pinpon topundan daha çok almak istiyorum o zaman 6 kilo koç yumurtası ve 8 pinpon topu alıyorsunuz. böylece iki üründen de paranızın hepsi ile alabildiğiniz kadar çok almış oluyorsunuz. buna da consumer marjinal utility deniyor.
tüketilen son birim mal ve hizmetin toplam faydada yol açtığı değişikliktir. misal 3 bardak sudan elde ettiğin fayda 15 iken, 4. bardağı içtiğinde toplam fayda 18'e yükseliyor. bu durumda dördüncü bardağın tek başına sana kazandırdığı fayda 3 olur. işte böyle bir şeydir marjinal fayda. bir de gittikçe azalan bir seyir izler bu. yani tükettiğin son birim malın marjinal faydası asla bir önceki biriminkisinden fazla olmaz.
