mardin valisi hasan duruer in güneydoğudaki töre, kan davası okuma yazma oranı düşüklüğü vb. olumsuzluğa bulduğu çare; kız ve erkek öğrencileri ayırmak, milli eğitimin temel direklerinden karma eğitimi bölge gelenekleri el vermediği için! değiştirmek, kızları farklı okullara yollamak böylece kızların da okumasını sağlamak!
şimdi pek çok kişinin şöyle dediğinden eminim; 'ne var yani kızların da okutulması için güzel bir öneri tartışılmalı'
tartışılması gereken ne biliyormusununuz güzel kardeşlerim. tartışmamız gereken bu zihniyetin başımızda vali olması. bu adamın aman aşiretler kızar kızları erkeklerle buluşturmayalım da okuma yazma öğrensinler zihniyeti ile bölgede alınır satılır bir mal olarak görülen kızın amcaoğluna değil teyzeoğluna verilmesiyle katliam yapan zihniyet arasında çok fark yok!
işte 2 gün önceki katliamı gerçekleştiren zihniyet tam da bu zihniyetin ürünü yıllardır bu devletin hiç bir hükümeti çıkıp dağıtamadı şu 8-10 ağayı,törenize sıçayım sizin siktirin gidin diyemedi! şimdi koskoca devlet acizlik içinde biz onları kendimiz gibi yapamadık bari onlara uyalım diyor! eee yuh yani yuhhh! mardinin töresi, konyanın muhafazakarlığı derken bir bakmışız kadınlar erkekler birbirlerini göremez olmuş.
hadi kızları erkeklerden ayrı okuttun ama aman erkek görmesinler senin zihniyetin kardeşim o zihniyetle okuyan kızı okutacağına 10 erkek çocuğu fazla okut ne işine yarar ki o kızlar senin? 15 sene okuttun o kızı ee sonra iş hayatında erkeklerle nasıl kaynaşacak o? nasıl doktor nasıl hakim, nasıl polis olacak? ha bi bok olmayacak sende biliyorsun asıl amacın da zaten bu senin. ağalardan aşiretlerden farkın yok ki zaten kadın dediğin evde oturur çocuk doğurur erine hizmet eder! ha birazda okuma öğrenirse avrupaya hava atarız fena mı olur!
--spoiler-- Can Dündar: Siz bir vali olarak bu konunun çözümü için ne tavsiye edersiniz?
vali Hasan Duruer: Olay sosyolojik ve psikolojik açıdan çok iyi değerlendirilmeli. Buradaki aşiret yapısının, töre düzeninin, insanların yapısının iyi analiz edilmesi gerekiyor. Kız çocuklarının okuması konusunda gayret göstermemiz gerekiyor. Yörenin inançları gereği, kız çocuklarının ayrı okullarda okumasının faydalı olacağını düşünüyorum. Erkeklerle aynı okullarda okumaları istenmiyor. Bu çocukları eve mahkum etmemek için, çok sayıda kız okullarına, yurtlarına ihtiyacımız olacaktır.
Okul öncesi eğitimi açısından yüzde 20'ler düzeyindeyiz. Bu çok süratli biçimde yüzde 80'lere 100'ler çıkartılmalı. Şu anda kızların okuması gibi bir şeyin söz konusu olamayacağını değerlendiriyorum. Kızlarımızı kadınlarımızı eğitirsek, aile ve toplumu eğitmiş oluruz...
Biz geçen hafta şiddetin önlenmesi konusunda anne-baba eğitimi çalışması yapmıştık. Buna devam etmemiz gerekiyor. STK'ların her konuda yardıma, hayırsever iş adamlarına okul yapma davetinde bulunuyorum. Eğitim problemini çözmek zorundayız.
türkiyeye sormuşlar neden memleketin bi bölümü cehalet içinde diye,
şu cevapları vermiş..
1- nerem doğru ki..
2- çünkü yönetim öyle istiyor, aydınlanan insanları kandıramayız diyerek
3- bi bölümü mü!!
4- dış politikadaki domalmacı zihniyet
demiş..
amerikada basılan bir gelişim psikoloji kitabı durumu desteklemektedir. ergenlikteki kızların yaşıtı erkeklerden antissosyal içerikli davranışlar öğrendiklerini ve sadece kızların gittiği liselerde böyle bi duruma rastlanmadığını belirtmiştir. ya da ben cımbızla kitaptan bu kısmı çekip, magazinciler gibi haber yapıyorumdur. neyse mardin valisi diyoduk.
Bölgedeki kızların mevcut okuma yazma oranlarıyla böyle okullar açılsa bölgede yapılacak bir yoklama ile kaç kızın daha okuyacağı hesaplanır. Sonra bölgedeki mevcut anlayışın kaç yılda değişeceği sosyologlar tarafından tahmini olarak hesaplanır, bu yapılmazsa o kadar sene içinde kaç kızın okumamış olacağı rakamına ulaşılır. Göreceli olarak rakam az ise bu yapılmaz...
Zira ayrı okul fikrine karşı çıkanlar da bugün ve sosoyolojik değişimin gerçekleşeceği süreçte bu kadar okumamış kız rakamı kaybını göze almaktadır...
Ha bu arada unutmadan, hani hedef aldığımız "medeni" ülkelerde 1 kişi bile çok önemli biliyorsunuz değil mi?
yasalarımıza göre sigara içenlere ayrı oda açmak bile ayrımcılık sayıldığı için sayın valimizin bu teklifi ile hukuken ayrımcılık yapmış, suç işlemiştir. soruşturma açılması gerekir.
laiklik karşıtı eylemlere odak olduğu için uyarı almış hükümetin iç işleri bakanından bu valiye soruşturma açtırması beklenir mi?, teorik olarak evet, pratik olarak hayır.
okul; türkçe, matematik, tarih, coğrafyadan ibaret değildir. okuyor olmanın bunların dışında, hatta bunlardan daha da önemli olan getirisi sosyalleşiyor olmaktır ve sosyalleşmek sadece hemcinslerimiz arasında olmamalıdır. daha çocuk yaşta bu tarz bir ayrım yaparak, kız ve erkek çocuklarını farklı okullarda okutmak, onları cinsiyet ayrımına sürklemekten başka işe yaramaz. iletişim sorunu yaratır.
tabi bu yazdıklarımın doğuda hakim görüş olduğu söylenemez. kız çocuklarını sadece parasızlık sebebiyle okutmama gibi nedenleri olduğuna inanmıyorum. hala kız çocuklarını, kadınları ikinci sınıf insan olarak görmelerinden kaynaklanıyor bu tutum. erkek ve kızın yanyana gelişini sadece "bel altı" olarak yorumluyorlar. böyle olunca da kız dediğin evde oturur zihniyeti uyanıyor. bu anlayışı yıkmak için bir şeyler yapılmalı. sanki sahip olunan bu zihniyeti desteklermiş gibi, varsın çocuklarımız ayrı okusun derseniz, biz daha çok yerimizde sayarız.
doğu'da mevcut olan "birlikte yaşayamama" sorununa bir de kız-erkek ayrımı eklenmesin.
mardin katliamından sonra çözüm olarak sunulan görüşlerden biridir.
bugün ntv'de bir çok akademisyenin de konuşmacı olarak katıldığı programda tartışılmaya başlanmıştır.
dünya genelinde kızların ve erkeklerin kanunlarla ayrı okullarda okutulduğu ülkelerde şiddet, adam öldürme ,töre , namus cinayeti gibi olaylarda büyük azalmalar görüldüğü için hemen uygulanmasını istediğim öneri.
dünyada hangi ülkelerde kızlar ve erkekler ayrı okullarda okuyor derseniz birkaçı şu ülkeler;
suudi arabistan( ülkede üniversite eğitimi de dağil kadın erkek tamamen ayrı. töre falan ne gezer arada bir 8 yaşında kızlar 50 lik adamlarla evlendiriliyor, sonra her sene 1000 kişi kılıçtan geçiriliyor ama salla)
iran( ülkede ilk ve orta eğitim kız ve erkekler ayrı üniversiteler karma. kızla erkeği ayırıp tüm sorunlarından kurtulmuşlar. töre cinayeti yok, zina yok, ülkede gay yok, alkol tüketimi sıfır ee tabi *.)
pakistan (kızlar erkekler üniversiteye kadar ayrı, ülkede sorun yok! sadece taliban başkente 100 km yaklaştı. kız erkek ayrı eğitimden çok fayda görmüş olacaklar ki benazir butto yu yeni öldürdüler, her hafta bombalar patlıyor.)
afganistan (yoruma gerek bile yok)
ırak( üniversiteye kadar ayrı eğitim var ne siz sorun ne ben söyleyeyim)
hakikaten de şöyle bir baktım kızlar ve erkekleri ayrı okutan ülkeler sorunlarının kabasını çözmüş! pehh pehh pehh!
canım arkadaşım asıl sorun kızı erkeği ayırmak değil, sorun senin zihniyetinde, sorun töreyi hala değiştirmeyip töreye kendimizi uydurmaya çalışmamız! söyledim yine söylüyorum; bölgenin sorunu kızların erkekler görür diye okutulmaması değil, kızların okutulmasına gerek görülmemesi. yani sorun zihniyette. kadının varlığının dahi kabul edilmediği, kadının yalnızca tarlada ırgat olarak görüldüğü, mal gibi alınıp satıldığı bir yerde adam tabi kızın okumasını gereksiz görecektir. işte bizim değiştirmemiz gereken yer de tam burası.
güneydoğuda kadının sadece adı değil kendisi de yok! ve ne yazık ki bu durumu değiştirmek için kadınların yapabileceği bir şey de yok! erkek egemen zihniyeti değiştirmek için öncelikle o zihniyetin sahiplerini yani erkekleri değiştirmemiz gerekiyor. erkekleri de kızlardan arındırılmış okullara yollayarak değiştiremezsiniz! daha çocuk yaşlardan itibaren kadın ve erkeğin toplumda eşit bireyler olduğunu okulda, sokakta, yaşayarak öğrenen, aynı sırada kız arkadaşlarıyla resim yapan, kadın öğretmenine saygı sevgi duymayı öğrenen erkeler gelecekte karısına ve kızlarına saygı duyacaktır. işte bizi törelerden bu erkekler kurtaracaktır.