öyle 5 dakka once hongur hongur 5 dakka sonra salya sumur degıldırler. bu manıklık ve depresıflık halı bolum bolumdur. mısal 2 3 aydır. dıgerı dengesızlıktır. asagılamak ıcın soylemıyorum ama gun ıcınde tavır degıstıren ınsanlar cıft kısılıklılerdır, dengesızlerdır. manık depresıfler bır donem manıktır. manıklıklerı normal 'neselı' ınsanlardan farklıdır. melankolıklerdır. uzun bunalım donemımden yenı cıktıklarından bu neselı hallerını oldukca buyuturler kendı akıllarında. oha ben mutluyum oha ben neselıyım dıye dıye kendı durumlarına yabancı olurlar. mısal cok cekıngen bır arkadasınız ıcınce acayıp neselı mı oluyor? ıcınce sapıtmak demıyorum ama donem donem ıcınce super ıyı super ıyımser mı oluyor o onun manık donemıdır. ve bır baktınız kı obur donem ıcıyor ıcıyor ama depresıf mı oluyor ve bunu cok abartıyor mu o manık depresfılıgın depresıflıgındedır. herkes bır gun neselı bır gun uzgun olabılır ama duygularını abartmak, kendı kendıne oha ben noluyorum lan demek manık depresıflere ozgudur. bunalımı da coskuyu da hat safhalarda yasarlar. tıpkı yıldız tılbe tıpkı zerrın ozer tıpkı..
kişinin hastalık olarak görmeyip bir farklılık olarak hatta orijinallik olarak algıladığında, ikinci kısmının yani depresif kısmının ilelebet sürmesi temenni edilen, ruhsal bozukluk hastalığı.
kişi hastalığını kabullenmeye başladığında asıl tehlikeli süreç başlıyor demektir. bu süreçte aile fertleri kişiye özellikle manik dönemde verdiği rahatsızlıkları hatırlatmamalı yaşı ne olursa olsun hastayı tedavi sürecinde sevgiyle beslemelidir.
günümüz lise kızlarının kendilerine koydukları tanı. onlara göre hepsi manik depresif hastasıdır. sınıfta kahkahalar atarken 2 dk. sonra zöngür zöngür ağlamaya başlarlar, bunu farketmek zorunda kalan hoca yanlarına geldiğinde ise 'manik geldi manik depresif' gibi saçma sapan dikkat çekme yöntemi olarak kullanırlar.
(bkz: haydi kızlar 3 deyince zöngürdüyoruz)
ordan burdan duyduklarıyla kendine hastalık teşhisi koyan insanlar hep tuhafıma gitmiştir. arkadaşım iki satırlk tanımdan nereye varıyorsun hele psikolojik rahatsızlıklar o kadar geniş bir görecelilik içerirken neden kendini o 'hastalıkla' niteliyorsun.
filhakika bu kadar saçma bulduğum bir durumu fiilen uygulayacağımı tahmin edemezdim. n'oldu peki. sabah akşam insanlara şikayet ettiğim ruh halim aynı cümlelerle bu hastalığın tanımında geçiyordu.
şöyle bir şey bu hatalık; sabah uyanıyorsun içinde bir huzursuzluk, "zaten dünya sana en çok ne verebilir ki, hiç istemediğin şartlara direniceğine teslim ol, pes et güzelim. nedir hayat bu kadar." okula gidene kadar intihar yolları ve yazacağın intihar mektubu üzerine düşünüyorsun. kendi cenazeni düşünüyorsun, annenin çığlıklarını falan kendi ölümüne ağlamaya başlıyorsun otobüste. nasıl olsa alışır diyorsun, kararlısın. öğle üstü bir neşe geliyor sana -nerden geliyorsa- arkadaşlarınla neşeli sohbetler ediyorsun, kitap alıyorsun kendine; deli gibi bir enercik hal var üstünde. sevinçle dönerken eve yolda bir on beş dakika yine mutsuzluk çöküyor üstüne, son on beş dakikada kırk kere gözlerine yaş hücum ediyor. otobüsten inip eve yürürken yine normalsin, "amaan intihar ne ya, ben mi verdim bu canı... hem bir şekilde savaşmak lazım." akşam yemeğinin yarısında ağlamaklısın diğer yarısında deli neşeli. bir şekilde geceye kadar değişen ruh durumlarıyla ulaşıyorsun. gece yatarken yine ölümünü düşünüp ağlıyorsun. acaba "hayatımdaki herkese kendi suçları olmadığına dair mektuplar mı yazsam?" diye düşünüp uyuyorsun.
bu entryden çıkarılacak iki ders var.
bir, büyük konuşma; iki, intihar acizliktir, ya da kendi ölümünü seçme erkliğidir?!
Manik depresif hastalığının her adı da bipolar rahatsızlıktır. Neşe ve keder heyecan ve durgunluk arasında gidip gelen bir kişilik ve bu arada bunalım hezeyanları görülür.
Herkesin değişik ruhsal durumları olması çok normaldir. Fakat bu rahatsızlıkta neşe keder, heyecan durgunluk gibi iki üç his arasında gidiş geliş çok çabuk ve çok ani olmaktadır. Normal kişide ruh hali değişimi çevredeki bazı olaylara karşı tepki olarak görülür Hastada ise bu hiçbir belirgin nedeni olmadan çıkar. Kişinin duyguları o denli güçlüdür ki, adeta çevreden kopar ve tümüyle duygularının içinde kaybolur. Manik dönem hastanın hastaneye yatırılmasını gerektiren devredir. Bu dönemde kişi kendini bulutların üstünde veya çok çabuk etkilenebilir hisseder. Efori hali tanımayanlar için belirgin olmayabilir, ama yakınlar durumun normalin dışında olduğunu fark edeceklerdir. Konuşması ve düşünceleri çok hızlanmış olacaktır. Bazen öylesine fazla kelime oyunları, şakalar vs. yapar ki söylenenler anlamını tümüyle yitirir.
Kendine güven duygusu aşırı boyutlara varır ve kendini sonsuz yüksek ve önemli olduğuna inanır.
Kaldırabileceğinden çok fazla görev yüklenmek ister. Her şeyi başaracağına ve herkesten daha akıllı daha becerikli olduğuna inanır. Bu aktivitelerine engel olunursa, huzursuzluk başlar. Yaptığı hareketlerin sonucunu kestiremez ve yıkıcı olur.
Tedavi olunmazsa, manik atak haftalarca sürebilir. Bunalımlı, yani çok karamsar olduğu zamanlar (ki bu devreler daha sıktır) bütün faaliyetlerden uzaklaşır, kendi içine kapanır, uyku düzeni bozulur, kilo alır veya verir, kendini hiçbir işe yaramaz gibi görür.
Genelde bir yılda hasta iki veya daha çok kez bu iki uç arasında gidip gelir. Bipolar rahatsızlık denen bu tür depresyon hem kadında hem erkekte görülür ve yetişkin nüfusun % 1'i yaşamlarının bir döneminde bu rahatsızlığı geçirmiştir. Genelde 15-25 yaşları arasında görülür.
BELiLERi ;
Çok neşeli ve çok karamsar davranışlar arasında gidip gelme, Depresyon belirtileri güçlü şekilde 1 veya daha fazla gün sürebilir, Her iki-üç günde bir manik ve majör bunalım belirtileri değişebilir.
TEDAVi - iLAÇ ;
Manik dönemi kontrol altına almak için yatıştırıcı (trankilizan) türü ilaçlar kullanılır. Bunalım döneminde depresyon geçirici ilaçlar kullanılabilir. Manik episodlarda lithium carbonate (lityum karbonat) klasik ilaçtır.
yıllar önce bir mirc kanalında beraber oyunlar oynayıp sohbetler ettiğimiz muhabbeti çok güzel insanın nickname'dir. şimdi nerede, napıyor bilmek isterdim.. eğer buralardaysan ve karşıma çıkarsan ben ''alligator'' hani istekler isteyip de sana en güzel parçaları armağan eden kanalın dj'i.. ben burdayım. ya sen?
(#6217160) benim gibi kıbrıslı olan yazarımız, hoşgelmiştir. kıbrıs hakkında çok güzel entryleri vardır, özellikle molohiya entrysi (#5844276) müthiş. ilgiyle takibe aldım bundan sonra.
10 gün önce başka zaman olsa çok siklemeyeceğim bir kıza durduk yere görür görmez aşık olma ve reddedilmeyle tetiklendiğini düşündüğüm, gün itibariyle ağzıma sıçan, bugün resmi olarak görüştüğüm 2 psikiyatr'ın şahsıma uygun gördüğü hastalık... Dayadılar Antidepresanları bakalım. Ağlayıp çıldırıp sinirden yumrukladığım duvarı ve ellerimi kırarken bir kaç saniye sonra barış güvercini triplerinde huzur ve heyecan dolu, hadi kalk dansedek gibiyim. Sonra bir anda asabiyet patlaması. Kendim hatalıyken bile karşımdakinin ağzını burnunu kırma güdüsü. Bir anlık kahkahalar. Günlük veya dönemlik değil sözlük. Dakikalar içinde değişiyorum.
işin kötüsü bu hastalığa sahip olduğunuzu öğrenmek. Adı üstünde hastalık. Camda sigara içemiyorum. Bir anda kendimi havada süzülürken hayal ediyorum gözlerim kararıyor şakaklarıma kan fırlıyor. Kendime geldiğimde nefes nefese geri kaçmış oluyorum. Gecenin bir yarısı sokakta çığlık atan sarhoş delilere elime bıçak alıp koştuğumu ise merdivende farkediyorum. Kendimden korkuyorum. Hayır kendime bir şey olmasından değil. Ya sevdiklerime bir şey yaparsam sözlük. Ya bir şey yaparsam ben ne bok yerim.
allahın belası, tıpta bipolar bozukluk diye geçen ama kısaca dengesizlik denebilecek hastalık. hasta olduğunu bilen bu manik depresif hastası tedaviye girmezse işleri daha kötü edebilir. şöyleki, kendinde gördüğü çelişkiler, tutarsızlıklar sebebiyle kendinden ölesiye nefret edebilir, kendine güveni eksilere düşebilir hatta septik olup çıkabilir. hem de öyle böyle bi septiklik değil. mahvolur alimalallah. sırf inek gibi ağlıyorken "yarın kesin gamsız gamsız kahkahalar atıp güleceğim bu ne biçim iş lan" gibi öfkelenmeye sebep düşünceler yüzünden unipolar depresyona geçme çabalarına bile girebilir. yani aslında neşelenebilecekken inadına kendini mutsuz edecek şeyler yapabilir. düşünebiliyor musunuz işleri daha da sarpa sardırıcak. hayır git doktora al ilacı tak fişi bitir işi yani..
daha çok kadınlarda gözlenen psikolojik bir hastalıktır. manik depresif tanısı bir anda koyulmaz. kişinin birkaç gün hatta birkaç hafta gözetim altında tutulması gerekir.
bu hastalık insanda bir anlık neşe verir, sonra bir anlık sinir ile uğraşıyor olarak bulurlar kendilerini. bir anlık mutluluk, bir anlık mutsuzluk ve öylece geçer günleri. böyle bir yaşam şekli de insanın yıpranması için yeter ve hatta artar. bu hastalık ile yaşayan insanları sürekli gözlem altında olması gerekir. bir anlık mutsuzluk ile intihar etme durumları bile söz konusu olabilir.
çok ani bir şekilde duygu akışı sağlanan bu hastalıkta sürekli tek bir duygu halinde kalmak çok güçtür. o an duygu yoğunluğundan ağlayan hasta aynı anda o bunalım ile gülmeye, kahkaha atmaya başlar. ayrıca, kişi sadece bu tepkileri değil, bol bol düşünerek düşüncelerini büyütür. hayal dünyası kurabilir kendine.
edit; sanırım ben manik depresifim, itirafım olsun.*
