ortaklıkları bulunan, okuruna türünü beğendirmiş romanlardır.
-her iki romanın kahramanı da yazarlarını yansıtır. Goethe, Genç Werther' dir; Ahmet Cemil ise, Halit Ziya' dır.
-Her iki kahraman da dönemlerini çok iyi yansıtmıştır.
- Ahmet Cemil' in mavi bir gecede kurduğu hayâller, siyah bir gecede sona erer. renkler Genç Werther' de de dikkat çeker. yani hayâl- hakîkat tezadı renklerle de ifade edilir.
birbirlerine benzeyen bu romanlar yazarlarını tamamiyle yansıtmasa da bir derecede mutlaka yansıtan romanlardır. bütün açılardan yansıtır denmemiştir, denemez de. bahsedilen şey şudur ki, Halit ziya, bir neslin sanat anlayışını da ortaya koyarak temsilcisini yani ahmet cemil'i vücûda getirmiştir. ahmet cemil' i ve hatta diğerlerini Servet-i Fünun neslinin bütün duyuş ve düşünüşüyle donatıp canlandırmaktadır. ayrıca Genç Werther de içinde yaşadığı toplumun bütün nitelikleriyle donatılmıştır.
pek bir ortak yönlerinin olduğunu düşünmüyorum. evet genç werther'i goethe'yle, ahmet cemil'i de halit ziya'yla eş tutarız ama bu iki sanatçının sanat anlayışları farklıdır.
goethe romantiktir yani goethe, genç werther'i werther ise kendini anlatıyor. eserin sonunda kahramanı öldürüyor genç werther kendini yazarken ama genç werther ölmüyor. halit ziya ise realisttir ve işler onda daha farklıdır. ne kadar karakteri kendisiyle eş tutsak da dönemi aynen yansıtıp gerçekleri anlatmıştır çünkü mai ve siyah hayal-hakikat çatışmasıdır, halit ziya'nın ustalık döneminin ilk romanıdır ve her ne kadar dili ağır olsa da günümüzde geçerliliğini sürdüren önemli eserlerdendir.
