postmodern feminizmin önde gelen temsilcisi, belçikalı filozof. lacancı psikanalizden etkilenmiş ve dil, aşk, arzu gibi meselelere ciddi açıklamalar getirmiştir. *
1930'da doğan Irigaray, Leuven'de felsefe okudu. Paul Valery üzerine bir çalışma yaparak öğrenimini tamamladıktan sonra Paris'e gitti. Reform Üniversitesi Vincennes'de psikoloji, Nanterre Üniversitesi'nde linguistik okudu. Bundan sonra yayınlar yapmaya başladı. Yapısalcı psikanalist Jacques Lacan'ın öğrencisi oldu; psikanaliz eğitimi gördü. Speculum de autre femme adlı doktora çalışmasından sonra (1974), Vincennes Üniversitesi'nin psikoji bölümü ona kapılarını kapadı. Bu kitapta derine inen ve eleştirilerinde korkusuz sivri bir dil kullanan bir kitaptır. Freud’u ve Lacan’ın Freud teorisine karşı yaptığı düzeltmeleri içerir; fakat aynı zamanda görme-duyusundan, nesne bilgisinden uzaklaşan, nesne bilgisinden uzaklaşan; ve de formu varlık ölçütü sayan Platon'dan başlayarak şimdiki zamana kadar gelen bütün felsefe geleneğini eleştirir: Şimdiye kadarki bütün özne teorileri, erkekliğe uygundur Böyle bir teoriye teslim olan kadın, bilmeden, imgesel olanla kendi arasındaki özel ilişkiden vazgeçmiş olur. (1980 a s. 169). Psikanalizin imaginar kavramı, burada simgesel saptamaları somut olarak aşabilme ve etkisiz hale getirebilmeyi başarma boyutudur.
Bizim için güneş ne kolayca doğar ne de batar. Gün ve gece bakışlarımızda birbiri ne karışır... Tam söylenirse, bizim gölgemiz yoktur. Aramızda karanlık bir ikizimizin dolaşması riski de yoktur. Ben gecede kalmak istiyorum... (Irigaray 1979 a, s. 223)
Cinsel fark ve virtuel dişi ile ilgili çalışmalar yapmış fransiz düşünür. Feminist kanondaki yeri özellikle son dönem feminist akimlarda etkisini gösterir. Irigaray'in temel projesi, fallogosantrik imleme ekonomisinde, virtuel disinin, Platoncu kozmogonideki belirlenemez bir maddilige karşılık gelen konumunu, bu ekonomiye kazandirmak suretiyle, mimesis yoluyla edimsellesmesine dayalidir. Virtuel disinin edimsellesmesi demek, belirlenemez ve adlandirilamaz olarak konumunu, eril imleme ekonomisinin kendisine yeniden tercüme edemeyeceği bir dil stratejisi icerisinde sisteme dahil edebilmek demektir. Bu gayret bedenin maddiligine ve disinin kendi icinde farklilasmasina dair bir cinsel fark kuramini temele alir.
Yeni materyalizmle daha sık duymaya başladığımız, karen barad ile ismi zikredilen difraktif eleştiri biçiminin en münevver örneğini Nietzsche'nin Deniz Aşığı eseriyle sunmuş olan, şimdilerde Fransa'da seminerler yürüten felsefenin zirvesi, feminist filozof. Demans hastalarıyla olan çalışmaları ile cinsel farkın kurucu veçheleri üzerine tekrar düşünmenin önemini felsefe alemine tanıtmaya çalışmışsa da, queer feminist zombiler ve amerikalı feminist akademisyenlerce yanlış resmedilen, özcülükle suçlanan bir figür olmuştur. Margaret whitford ve Rosi Braidotti gibi bu aptal suçlamalardan kurtaran önemli figürlere şükürler olsun.
