Lev Davidoviç Bronştayn ya da yaygın bilinen adıyla Lev Troçki; Bolşevik siyasetçi, devrimci ve Marksist teorisyendir.
Sovyetler Birliği'nin ilk yıllarında etkili bir siyasetçiydi. Dışişlerinden Sorumlu Halk Komiseri görevini alan ilk kişi, Kızıl Ordu'nun kurucusu ve komutanı, Savaştan Sorumlu Halk Komiseri oldu. Ayrıca Bolşevik Parti'nin Politbüro üyesiydi. Josef Stalin ile giriştiği siyasi mücadeleyi kaybedince resmi görevlerden alındı ve Sovyetler Birliği'nden sürgün edildi.
Önemli Marksist teorisyenlerden biridir, görüşleri Troçkizm adıyla anılır, Stalin ve Mao'nun görüşlerine karşı en önemli muhalefet hareketini oluşturur.
Lev Davidoviç Bronştayn adıyla Yanovka’da küçük toprak sahibi bir Yahudi ailesinin çocuğu olarak doğdu. Troçki adını 1902 yılından itibaren kullanmaya başlamıştır.
1917 Rus devrimi'nin önde gelen isimlerindendir. Sovyetler Birliği'nin kurulmasında, ihtilâl sonrası iç isyanların ve ayaklanmaların bastırılmasında birinci derecede rol oynadı. Kızıl Ordu'nun kurucusu olarak kabul edilir. Lenin'in ardından Sovyetlerin ikinci adamı oldu. Lenin'in ölümünden sonra Stalin ile giriştiği iktidar mücadelesini kaybetti, uzun yıllar Sovyetler Birliği'nde Bolşevik Parti üyesi olarak kalan Troçki, Bolşevik Parti'ye karşı bir işçi ayaklanması örgütlenmesi ve işçi sınıfı iktidarına karşı silahlı ayaklanmayı teşvik etme suçlarıyla suçlandı ve ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Daha sonra Dördüncü Enternasyonalin lideri olarak kaleme aldığı ihanete Uğrayan Devrim gibi eserlerinde Stalinizm eleştirisi yapmaya devam etti.
1879 yılında fakir bir Yahudi ailenin oğlu olarak dünyaya gelen Troçki, Lenin ile büyük devrimin mimarlarından ve Kızılordu’nun kurucusuydu; fakat Lenin’in ölümünden sonra Stalin ile giriştiği iktidar mücadelesini kaybetmesi ömrünün geri kalan kısmını sürgün olarak geçirmesine neden oldu.
Andre malroux'nun "komünizmin yenemeyeceği tek şey ölümdür" sözüne cevaben "insan kendine biçtiği görevi yerine getirir, dilediklerini yapabilirse, ölüm basit konudur" diyen rus siyaset adamı.
Lev Troçki, Rus siyasetçi ve devlet adamı ve marksist düşünürdür. Ekim Devrimi liderlerinden olan Troçki, Kızıl ordunun kurucusudur.
7 Kasım 1879’da o dönemde Rusya’ya bağlı olan Ukrayna’nın Yenovka köyünde doğmuştur. Asıl adı Lev Davidovich Brohnstein’dir. Troçki takma ismidir. Babası David Brohnstein Rus asıllı Yahudi bir çiftçidir. Annesi Anna ise orta sınıftan eğitimli bir kişidir. Bir abisi ve kız kardeşi vardı. Diğer iki kardeşi bebekken ölmüştür.
8 yaşındayken eğitim için Odessa’ ya teyzesinin yanına gönderilmiş burada 8 yılını geçirmiştir. Daha sonra Nikolayev’e taşınmış, sosyalist düşüncelerle de burada tanışmıştır. Nikolayev’de hukuk ve matematik dersleri almıştır.
1897 yılında devrim yanlısı gruplarla tanışmıştır. Kısa bir süre Odessa Üniversitesi’ne katılsa da, 1898 yılında Güney Rus işçileri Sendikası‘nın faaliyetlerine katılmak için Nikolayev’e dönmüştür.
1898 Ocak ayında devrimci bir faaliyet nedeniyle tutuklanmıştır. Dört buçuk senesini hapishanede ve sürgünde geçirmiştir. Hapiste olduğu esnada ona Rus halkının yalnızca korkuyla yönetilebileceği gerçeğini ona öğreten gardiyan Nikolay Troçki'le tanışır. Yani devrimci takma ismi olarak kullandığı Troçki ismi onun hapishane yıllarında tanıştığı gardiyanın ismidir. Sibirya’da sürgünde olduğu esnada karısı Aleksandra Sokolovskaya ile tanışmıştır. Karısı Marksist düşüncelere sahip bir felsefe öğrencisidir. Aleksandra’dan 2 tane kız çocuğu olmuştur.
Avrupa Yılları
1902 yılında Troçki ismine ait sahte bir pasaportla Rusya’dan kaçarak önce Viyana’ya ardından Londra’ya geçmiştir. Londra’da Lenin’le tanışmıştır. Londra’da Rus Sosyal Demokratlar grubuna katılmıştır. Vladimir Ilyich Lenin’in de yazılar yazdığı Iskra (Kıvılcım) gazetesinde Pero takma adıyla yazılar yazmaya başlamıştır.
1903 yılında Brüksel ve Londra’da düzenlenen Rus Sosyal Demokrat işçi Partisi’nin 2. Kongresi’nde parti, Bolşevikler ve Menşevikler olarak ikiye ayrılmış durumdaydı. Troçki bu kongrede Lenin ve Bolşeviklere karşı sosyalizme yönelik demokrat bir yaklaşımı savunan Menşevik grupta yer almıştır. Daha sonrasında fikir ayrılıklarından dolayı Menşevik gruptan da ayrılmıştır. Kongreden kısa süre önce Paris’te Natalya Sedova ile tanışarak evlenmiştir. Daha sonrasında iki oğlu olmuştur.
Rusya’ya Dönüş
1905 yılında içlerinde ‘’Kanlı Pazar’’ adı verilen olayında olduğu devrimci hareketlerin başlamasıyla birlikte Rusya’ya geri dönmüştür. işçi Vekillerinin St. Petersburg konsey sözcüsü oldu. 1906 yılında Çar hükümetine karşı yürüttüğü devrim hareketi başarılı olamayınca tekrar tutuklanarak hapse atılmıştır ve Sibirya ‘ya sürgüne gönderilmiştir. Hapiste olduğu esnada kendi devrim teorisini ortaya koyan en iyi eserlerinden biri olan ‘’Results and Prospects ( Sonuçlar ve Olasılıklar)’’ kitabını yazmıştır.
Yeniden Avrupa
1907 yılında sürgündeyken kaçmayı başararak Viyana’ya gitmiştir. Avusturya ve Alman Sosyal Demokrat Parti’lerinin çalışmalarına katıldı. 1908 yılında işçi sınıfı haklarını savunan Pravda (Gerçek) adlı gazeteyi çıkarmıştır. Rusya Sosyal Demokrat işçi Partisi’nin Paris’te 1910 yılında düzenlediği kongreye katılarak Lenin’in düşüncelerini destekledi. Pravda gazetesi partinin resmi gazetesi haline gelmiştir. 1. Dünya Savaşı’nın başlamasının ardından Çar rejiminin savaş yanlısı düşüncelerine şiddetle karşı çıktı. isviçre’ye ardından Fransa’ya taşındı. Savaş karşıtı düşünceleri ispanya ve Fransa’dan kovulmasına yol açtı.1917’de New York’a ulaştı. Burada Bolşevik teorisyen Nikolay Bukharin ile görüşmüştür.
Troçki’nin Ekim Devrimindeki Rolü
Troçki, düşündüğü kalıcı devrimi hayata geçirmek için Şubat ayında Rusya’ya ulaştı. Mayıs ayında Petrograd’a geçmiştir. Temmuz ayında düzenlenen ani bir ayaklanmanın adından tutuklanmıştır. Ağustos ayında hapisteyken Bolşevik Parti’ye resmen kabul edilmiştir ve Bolşevik Merkez Komitesi üyeliğine getirilmiştir. Eylül ayında serbest bırakılmıştır. Serbest kaldıktan sonra Petrograd işçi Sovyeti ve Asker Milletvekilleri Başkanlığına getirilmiştir.
Miladi takvime göre 7 Kasım 1917’de Petrograd’da Çarlığa ait kışlık saraya Lenin öncülüğündeki Bolşeviklerin yaptığı baskınla, Çarlık Rusya’nın yıkılarak yerine Sovyet Rusya’nın kurulması için gereken ilk basamak gerçekleştirilmiştir. Gregoryen takvime göre Ekim ayına denk geldiği için Ekim Devrimi denilmektedir. Troçki devrimin yapılmasında, devrimden sonra alyapı çalışmalarının hazırlanması ve yönetilmesinde çok büyük bir rol oynamıştır. Troçki devrimin askeri lideri olarak görev yapmaya devam etmiştir.
Troçki’nin Sovyet Rusya Hükümetindeki Rolü
Devrimden sonra kurulan Sovyet Rusya hükümetinde Dış Komiser olarak görevlendirilen Troçki’nin ilk görevi savaşçı güçler arasında ateşkes müzakerelerini başlatarak Bolşevik barış programını uygulamaya koymaktı.
1918’de Almanya ile yürütülen Brest-Litowsk barış görüşmelerine bizzat katılmıştır. Brest-Litowsk anlaşmasının tamamlanmasının ardından Troçki, Dış Komiserlik görevini Georgy Chicherin’e devretmiştir. Devretmesi akabinde Savaş Komiserliğine getirilmiştir. Bu görevi devralmasının ardından komünist hükümeti iç ve dış tehditlere karşı savunmak için Rus ordusunu toparlaması ve yeniden düzenlemesi gerekiyordu. Kızıl Ordu ile ilgili faaliyetlere başlayarak başkomutan sıfatıyla Kızıl Ordu’nun kurulmasını sağlamıştır. Troçki küçük ama disiplinli, profesyonel, gelişmiş bir güç kurmaya odaklanmıştır. Bolşevikleri karşı devrime karşı korumak için ‘’Çeka’’ adlı gizli örgütün kurulmasını sağlamıştır. Troçkinin kızıl ordusu Brest-Litowsk anlaşması sonrası ülke içinde başlayan çatışmalarda Menşeviklerin beyaz ordusuna karşı başarılar kazanmıştır. Böylelikle Troçki’nin askeri taktikleri kendini kanıtlamış oldu.
1920’de Rus iç savaşı sona erdi ve komünistler zafer kazandı. Troçki 1921 yılında Kronshtadt’ta deniz garnizonu tarafından başlatılan askeri ayaklanmayı bastırmıştır. Parti içi siyasette Lenin’e destek verdi ve yeni ekonomik politika görüşlerine destek verdi. Buna rağmen Mart 1921’deki 10. Parti kongresinde siyasi gücünü büyük oranda kaybetmiştir.
Joseph Stalin Dönemi
Mayıs 1922’de Lenin’in beyin kanaması geçirmesi parti içi yeni lider arayışarını başlattı. Troçki siyasi özgeçmişi ve karizmatik özellikleriyle bariz aday olarak görünüyordu. Alternatif adaylar Zinovyev, Kamenev ve Stalin’di. Lenin Troçki’yi istisnai yetenekleri olan bir adam olarak tanımlıyordu. Mart 1923’te son darbeyle susturulmasından önce Troçki’yi Stalin’e karşı saldırı başlatmaya davet ediyordu. Troçki zamanını Stalin’e saldırmak yerine Zinovyev ile ittifak arayışları içerisinde geçirmiştir. Stalin 1923’te 12. Parti Kongresi ‘nde Merkez Komite’deki gücünü artırmak için hızla harekete geçti. Stalin’in örgütsel ve parti içi çalışmaları parti liderliğini kolayca kazanmasını sağladı ve 1924’te yapılan 13. Parti Konferansı’nda Troçkist muhalefet Menşevik muhalefet olarak tanımlandı. Stalinin Troçki’yi yıpratma çabaları başarıya ulaşıyordu.
24 Ocak 1924’te Lenin’in ölmesiyle yeni parti lideri Joseph Stalin oldu. Ocak 1925’te Troçki Savaş Komiserliği görevinden alındı. Troçkizm Leninizm’e karşı bir ideoloji olarak görülüyordu. Troçki’nin Ekim Devrimi’nde hiçbir başarısı olmadığı, Troçkizm’in Menşevik sapkınlığı olduğu dikte ediliyordu. 1926 yılında Troçki Zinovyev-Kamenev grubu ile güçlerini birleştirdi.Bir buçuk yıl boyunca ortak muhalefet yaptılar.Burjuvalara verilen ayrıcalıkları kınayarak Stalin’in ‘’Bir Ülkede Sosyalizm’’ teorisini, Dünya devriminden vazgeçmiş olduğunun kanıtı olduğunu söyleyerek eleştirdiler. Ekim 1926’da Troçki Politbüro’dan atılmıştır. Devrimin 10. yıldönümünde yapılan gösteri sonrası hem Zinovyev hem Troçki partiden ihraç edilmiştir.
Troçki’nin Büyükada Günleri ve Sürgün Yılları
1928 yılı ocak ayından itibaren Troçki ve yandaşları Sovyetler Birliği’nin uzak topraklarina sürüldü. Troçki ilk olarak Kazakistan’da ki Alma-Ata şehrine sürgüne gönderilmiştir.
Ocak 1929’dan sonra Sovyetler Birliği topraklarından çıkartılması kararı alındı. Sovyetler Birliği Büyükelçisi Çiçerin’in, Türk Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras ile uzun görüşmeleri sonucunda Türkiye Hükümeti tarafından ülkeye kabul edildi. Türkiye’nin kabul etme şartları bulunmaktaydı. Buna göre Troçki siyasi bir göçmen olarak kabul edilecek ona özel bir ayrıcalık tanınmayacaktı. Türkiye’de komünizm faaliyetlerinde bulunmayacak fakat istediğini yazabilecek ve yazdıklarını dışarıda bastırıp yayinlayabilecekti. Troçki’ye Rusya tarafından hiçbir suikast düzenlenmeyecek, Türk Emniyeti her türlü güvenlik önlemini almakla mükellef olacaktı. Büyükada‘da yaşamaya başladı.12 Şubat 1929’da Türkiye’ ye geldigi sırada oğlu Lev Sedov tarafından Türk görevliye Atatürk‘e iletilmek üzere bir mektup verir. Bu mektup Troçki imzasını taşımakta ve mektupta şöyle yazmaktadır: ” Sayın Başkan, istanbul’un kapısında size şunu bildirmekten gurur duyuyorum. Türkiye’ye kendi isteğimle gelmedim. Bu sınırlardan içeri zorla sokuluyorum. Rusya’dan sonra dilini bildiğim ve tanıdığım bir ülkeye gitmeyi tercih ederdim. Fakat sürenler, sürülenlerin bu isteklerine çok nadir özen gösteriyorlar. Ülkemden çıkarılmam sorunun çözümü değildir. Olaylar kısa veya uzun sürede gelişecektir. Ben Marks’ın okulunda tarihe sabırla bakmayı öğrendim. En iyi duygularımı kabul buyurunuz Sayın Başkan” Lev Troçki. Türkiye yıllarında edebi çalışmalarını hızlandırdı. Otobiyografisini ve Rus Devrimi tarihi kitaplarını tamamladı.
1933’te Fransa’ya taşınmak için izin aldı. Hitler’in Almanya’daki zaferi üzerine Komünist Enternasyonel‘i reform etme ümidinden vazgeçti. 1935 yılında Norveç’e taşınmaya zorlandı. 1936 yılında Sovyet baskısıyla yüzünden Meksika’ya iltica etmek zorunda kaldı. Meksika‘da Coyoacán’a yerleşti. Eski komünist liderlerinin Moskova‘da görülen ihanet davalarında (1936-38) baş komplocu ilan edildi. Daha sonra bu komplo teorilerinin hayali olduğu kanıtlandı.
Troçki'nin ölümü
Troçki Meksika’nın Coyoacán bölgesinde ikamet etmekteyken, Mayıs 1940’da evine, silahlı bir grup tarafından, makineli tüfeklerle saldırı düzenlendi. Troçki bu saldırıdan sağ kurtuldu. Bu saldırıdan 3 ay sonra evinde uğradığı saldırıda öldürüldü. Katil, Troçki’nin güvenini kazanan, sürekli onu evinde ziyaret eden ispanyol bir komünist olan Roman Mercader’di. Troçki’yi bir buz baltasıyla kafasına vurarak öldürmüştü. Troçki saldırganla boğuştuğu esnada odaya giren korumalarına ‘’Bu adamı öldürmeyin! Onun anlatacak bir hikayesi var’’ demiştir. Ölmeden önce 2 kere bilinci yer,ine gelmiştir. ilk kez bilinci yerine geldiğinde karısına ‘’Burjuva basınına iyi malzeme olduk’’ demiştir. ikinci kez bilinci yerine geldiğinde ‘’Dördüncü Enternasyonel’in zaferinden eminim,ileri! ‘’ demiştir. Sovyet Hükümeti bu suikast için herhangi bir sorumluluk kabul etmedi. Roman Mercader Meksika yasalarına göre 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Troçki Sözleri
Nefes aldığım müddetçe umut etmeye devam edeceğim. Nefes aldığım müddetçe gelecek için kavga vereceğim, insanın, güzel ve güçlü, kendi tarihinin akışına yön vermede hâkimiyet kurduğu ve bu tarihin sınırsız mutluluk ve neşenin ufuklarına aktığı bu parıldayan gelecek için savaşacağım.
Komünist Enternasyonal’in kurucularının, yani Ekim Devrim’ine kendini adamış Lenin’in mesai arkadaşlarının bir listesini oluşturacak olursak, Lenin’in ölümünden sonra hepsinin sadece önderlikten uzaklaştırılmakla kalmayıp, Komünist Enternasyonal’den de kovulduklarını görürüz. Leninist çizgiye, onunla birlikte hazırlayanların mı saldırdığına inanacağız!
Dördüncü Enternasyonal’in zaferinden eminim, ileri!
Sadece burjuvazi için parlayacaksa, güneşi de söndürürüz.
Kartlar her zaman hafıza üzerine oynanmıştır.
Örneğin, Stalinistler tarafından, matbaanın 1924’te keşfedildiği ve bu tarihten önce meydana gelen her şeyin unutulmaya mahkum edildiği bile söylenebilir.
Troçki Eserleri ve Kitapları
1905
Hayatım (otobiyografi)
Bireysel Terörizmin iflası, 1909
Entelijensa ve Sosyalizm
Marksistler Bireysel Terörizme Neden Karşıdırlar?
Üçüncü Kongrenin Temel Dersi, Haziran 1921
Komünist Enternasyonal’in Taktikleri Üzerine, Aralık 1921
Dördüncü Dünya Kongresi Raporu, 28 Aralık 1922
Yoldaş McKay’e Mektup, 13 Mart 1923
Paris Komünü Üzerine
“Avrupa Birleşik Devletleri” Sloganı için Uygun Zaman mı?, Haziran 1923
Doğu’da Perspektifler ve Görevler, 21 Nisan 1924
Ekim Dersleri, 1924
Lenin’den Sonra Üçüncü Enternasyonal
Tek Ülkede Sosyalizm?
Katalan Milliyetçiliğinin ilerici Karakteri
ispanyol Komünizmi ve Katalan Federasyonu
Katalonya’da Ulusal Sorun
Rus Devrimini Savunurken
Sürekli Devrim-Sonuçlar ve Olasılıklar
Marxism ve Ekonomik Yaşam
Uluslararası Komünist Birliğin Temel Teorik Görüşleri Üzerine Bir Tartışmaya Katkı
Savaş ve Dördüncü Enternasyonal
Amerika Komünist Olursa
Merkezci Kombinasyonlar ve Marksist Taktikler
Merkezci Simya mı, Marksizm mi?
Güney Afrika Tezleri Üzerine
Terörizm ve Sovyetler Birliği’ndeki Stalinist Rejim
Komünist Manifesto’nun Doksanıncı Yıldönümü
Lenin ve Emperyalist Savaş
Grynszpan’dan Yana: Faşist Kıyım Çetelerine ve Stalinist Hainlere Karşı
sırf bu yüzdendir ki komünizmin bahsettiği proleter iktidar başa geldiğinde, bu sefer proleter diktatörlüğe dönüşecek olup yozlaşarak aslında kendi fikrinin karşı olduğu her şeyi içinde barındırmaya başlayacaktır.
yine bu yüzdendir ki başına geçilecek mekanizmayı ortadan kaldırmaktan başka hiç bir seçenek yoktur.
bolşeviklerin iktidarı nasıl almalarına yönelik uzun tartışmalarında ısrarla silahsız bir yöntemi savunan rus siyasetçi. lenin, stalin ve daha nice bolşevik önderlerinin aksine böyle bir fikri savunması ilginç geliyor çünkü dönemin koşullarının hiç de silahsız bir devrime uygun olmadığı fikrindeyim ki uygun olsa bile iktidara karşı gerçekleştirelecek bu eylemin başarılı olacağı da düşük ihtimal. hepsinin toplamında troçkinin bunları göz arda etmesi daha da ilginç.
Peh, kendisi hakkında saçma sapan iddialar ortaya atılan adam.
Bu adamın olayı, komünist düşünceyi dünya geneline ihraç etmeki ve sosyalist dünyayı kurmaktı zira stalin'den ayrılan yanı budur, stalin tek devlet içinde, sovyetlerde, komünist düşünceyi sürdürmeyi düşünmüştür.
'
Bir gereksiz bilgi olaraktan, troçki tam manayla bir entellektüel kişiliktir, lenin kendisi için '' partimin en yetenekli mensubu'' der.
ayrıca Bolşevikler'in iktidara gelirken iç savaşta Kızıllar'ın Beyazlar'ı yenmesinde baş aktör kendisidir.
Bir gereksiz bilgi daha, sürgün edildiği sırada atatürk tarafından türkiye'ye davet edilmiş, 3-4 yıl süreliğine büyükada'da kalmıştır, bu süre içerisinde kitap yazmıştır ve kitaplarının dağıtılmasına da izin verilmiştir.
Bugün ölüm yıldönümüdür. Bir Stalin ajanı tarafından Meksika'da baltayla katledilmiştir. Bolşevizme, Lenin'den sonra en çok kalktıyı vermiş Gürcü liderdir. Toprağı bol olsun diyecem ama özel mülkiyete karşıydı reyiz.
troçki'nin komünist hareket içince olumsuz ve yıkıcı bir rol oynamasının nedeni onun, sosyalizmin inşası konusunda stalin'le anlaşamaması değildir. troçki devasa ölçekte bir çarpıtıcıydı. dürüst olmayan yaklaşımları zaman içinde zararlı ve gerici rol almasını sağladı.
o kendi çıkarlarının ve siyasi iktidarının peşindeydi. kollektif çalışma yetisinden tamamen yoksun bireyci bir şahıs. önerileri 1920'li yıllarda yenilgiye uğrayınca, asla çoğunluğa boyun eğmemiş ve parti çizgisini izlemeyi kabul etmemiştir. tersine gizlice ve dürüst olmayan çeşitli entrikalara girişmiş, hedef olarak da stalin'i göstermiştir.
bu noktada troçki yalan veya doğruluğu kesin olmayan bilgileri sürekli yayınlamış, emperyalist ve liberallerin en sevdiği bolşevik olmuştur.
Koyu stalin düşmanlığı bir süre sonra sovyet düşmanlığına ondan sonra sovyet halkları düşmanlığına evrilmiştir.
Bu bir süre sonra sosyalizm'den kopmasına ve sosyal-demokrat düşünce ile anılmasına sebep olmuştur.
Yani bundan uzun bir süre önce lenin tarafından liberal yakıştırması alması boşuna değilmiş.
bolşevik siyasetçi, asker ve teorisyendir ( kapital sistem karşıtı, genellikle marksist sayılan yahut kabul edilen bir teoriler bütününün kurucusudur) .
1879- 1940 yılları arasında yaşayan troçki, sovyetler birliği' nin önde gelen yıllarında etkin bir siyasi yaşama sahipti. dış ilişkilerden sorum devlet komiseri ( zamane bakanı) olmuş, kızılordu' yu kurmuş ve komiseri olarak rütbe almış; bu konudaki egemenliği nedeniyle kendisi askeri halk komiseri haline gelmiştir.
ne kadar marksist çerçevede kalsa da rusya için marksizmi evirip troçkizm adıyla devlet yönetimi şekillendirmeyi planlıyordu. lenin devletin otorite altında kalmasını sağlarken ikinci planda görünen troçki, geleceğe yönelik planlarını yavaş yavaş ortaya koymaya başlamıştı; ta ki lenin ölene kadar.
1924, lenin' in ölümüyle başlayan j. stalin- troçki iktidar muharebesi, stalin lehine çerçevelenirken, troçki ilk önce partiden atıldı daha sonra aşama aşama ülkeden kovuldu.
bir süre - atatürk' ün davetiyle- türkiye' de kalıp kitap yazdı. daha sonra istanbul' dan fransa' ya gitti. 2 yıl sonunda fransa, torçki' ye sırtını döndü. bu sebeple, troçki; norveç' e göç etmek zorunda kaldı. buryı da terk etmek zorunda kaldı ve 1937 yılında meksika' ya gitti.
1940 yılında ise, ramon mercader ( tam adı: ramón mercader) adlı stalin yandaşı bir ispanyol gazeteci röportaj bahanesiyle troçki' nin evine gitti. olaylı bir süreç ardından ağır yaralanan troçki bilincine yenik düştü ve vefat etti.
stalin'in yerinde olsa ise sovyetlerin en fazla 4 yılı olacaktı.
hakkında ve görüşleri hakkında bilgisi olmayanlar atıp tutuyor arkadaş bu adamın devrimi aksatmak için sovyetler'i sarsmak için neler yaptığından haberiniz yok daha.
