insan ne ile yaşar? adlı kitabında hiç bilmediğim yönlerini görerek farklı bir açıdan bakmaya başladım kendisine.
zengin bir ailenin çocuğu olan tolstoy'un hayatı hakikati aramakla geçmiş ve bu yolda çok şahane eserler kaleme almıştır.
Leo Nikolayeviç Tolstoy 28 Ağustos 1828 tarihinde, Moskova'nın güneyinde asil ve zengin bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gözlerini açtı. Babası Kont Nikolay ilyiç Tolstoy 1812 yılı Napolyon Savaşlarına iştirak etmiş emekli bir yarbaydı.
Tolstoy çocukluk yıllarında ağabeyi Nikolay'dan etkilenmiş, ergenliğinde rousseau okumuş, gençliğinde önce doğu dilleriyle ilgilenmiş, daha sonra hukuku tercih etmiştir. ancak yalın ve parlak dehası onu özgür olmaya itince, hukuk fakültesini de terketmiştir.
tolstoy uzun bir süre seyehat etmiş, tabiatı ve insanları incelemiştir. batıyı ve kendi ülkesini, insanları tanımış,yeni bir pedagoji sistemi geliştirmiştir.
tolstoy çağını çok iyi gözlemlemiştir.aristokrat sınıfın amaçsız, depdebeli yaşantısına ateş püskürmüştür.
onun ''inancımın niteliği'', ''dogmatik din biliminin eleştirisi'' ve ''sanat nedir'' adlı eserleri tolstoyizm'in tesfirleri niteliğindedir.
tolstoy romanlarında insanoğlunun ne kadar değişik karakterli olduğunu vurgular. ''savaş ve barış'', ''anna karenina'' insan tahlilleri ve canlı tavfirler bakımından birer başesedir.
tolstoy shakespeare'den sonra dünya dillerine en çok tercümesi yapılan yazardır. sadece 1888-1908 yılları arasında, çeşitli dünya dillerine çevrilen eserlerinin sayısı 20 milyonu bulmaktaydı.
tolstoyun kendini arayış seriveni ölünceye kadar sürdü. karısı bile onu anlamadı.tolstoy, bir çocuk gibi küstü ve kaçtı. 82 yaşındaki ihtiyar adam, karanlık ve yağışlı bir ekim gecesinde köyünden ayrıldı. yolda hastalandı. 7 kasım 1910'da küçük bir tren istasyonunda hayata veda etti.
insan ne ile yaşarı okuduğumda ortadoks hristiyanlığının islama ne kadar da benzediğini düşünmüştüm sonra hristianlığın değil tolstoyun islama yakın olduğunu öğrendim.
el yazısı bir hayli çirkin olduğundan, eşi tarafından temize çekilirdi. o kalın kalın, boy boy kitapların yazılışında, eşi hanımefendinin de payı vardır.
istisnasız her kitabını okuduğum tek klasik yazar şu sözüyle tam olarak insan ilişkilerindeki kusuru anlatarak tüm kitaplarıni okumama sebep olmuştur. "dünyada tam anlamıyla adelet yoktur. herkesin bir suçu ve günahı olacağı için dünyada kimsenin kimseyi cezelandırmaya hakki olamaz."
kendisine depresyon nedir diye sorulduğunda, 'şurda duran lambadan bir cin çıksa, dile benden ne dilersen dese, söyleyecek hiçbirşeyinin olmamasıdır' demiş, ermiş.
16 yaşından savaş ve barış'a kadar ateist bir hayat sürmüş, birçok kez intihar etmeyi düşünmüş olan rus yazar yaptığı felsefi araştırmalar sonucu yaradanın varlığına kanaat getirmiş ve imanın gerçek saadet olduğunu kabullenmiştir. daha sonra ortodoks kilisesinde 3 yıl yaşamış ve bozulan ortodoksluğu görünce sufizme merak sarmış, Isa'nın tanrının oğlu olduğuna inanmadığını söylemiş daha sonraları da kilise tarafından aforoz edilmiştir.
tolstoy zengin bir ailenin evladıydı. ailesinin büyük bir çiftliği vardı. tolstoy gençliğinde kumarbaz bir insandı. kumara, zevk ve sefaya oldukça düşkündü. bu sırada rusya zor bir dönemden geçiyordu. kırım muharebesinde modern ingiliz ve fransız ordularına yenilmişti. çar nikola rusya'yı modernize etmek için çabalıyordu. tolstoy kumar yüzünden büyük bir servet kaybetti ve moskova'nın uzağındaki çiftliğine çekildi.
buradaki kölelerle beraber yaşamaya başladı ve bu kölelere okuma yazma öğretmek için 13 okul açtı. ve kölelerini azad etti. en ünlü eseri savaş ve barış adlı kitabıdır.
nedense herkesin sürü olarak uçtuğu yerlerde yalnız gezen bir insan oldum, haa sevilirdim ama sadece sevilir öyle oraya buraya çok çağrılmaz(lisede geçerliydi bu)tolstoy insanların hayata bakış açısı olarak dörde ayrıldığını söylüyor;
ilki hayatta ki safsatayı anlamayan çoğunlukla mutlu olan insanlar.
ikincisi hayattın anlamsızlığını görmesine karşın bunu önemsemeyip eğlenerek yaşamaya çalışanlar.
üçüncüsü hayatın anlamsızlığını görüp kabullenememesine karşın yaşamaya mutsuz devam edenler.
dördüncüsü hayatın anlamsızlığını görüp intahar edenler.
üçüncü sınıfa dahilim ve sanırım bir çok insan bu sınıfta??? işin kötü yanı ben bir aralar çok severdim hayatı. 'daha mutlu olamamdan bir daha mutlu olamam'a kayan bir hayatım oldu, sadece tek bir oyun süresinceymiş mutluluk, mat bir hamle kadar uzakmış, ben ebedi sanıp aldanmışım???
kederi otobüse bindirip arkasından el salladığımda dönmez sanmıştım, halbuki ringmiş o otobüs her daim başladığı yere geri dönermiş hemde daha kalabalık olarak.
--spoiler--
herkes, bir işi yapabilmek için o işin önemli ve iyi bir iş olduğuna inanmak zorundadır.
bu yüzden kişi hangi pozisyonda olursa olsun, işinin önemli ve iyi olduğunu göstericek bir hayat görüşü oluşturucaktır.
bir hırsızın , soyguncunun,casusun veya fahişenin yaptığı işin kötü olduğuna inanıp bundan utandığı düşünülür.
fakat aslında tam tersidir. kaderleri ve hataları sonucu sonucu bulundukları duruma düşenler,durumları ne kadar kötü olursa olsun, bunu iyi ve kabul edilebilir hale getiricek bir hayat görüşü oluştururlar.
bu hayat görüşünü devam ettirebilmek için de, içgüdüsel olarak kendileriyle aynı hayat görünüşünü ve tarzını paylaşan insanlardan oluşan bir çevrede yaşarlar.
ustalığıyla övünen bir hırsız, ahlaksızlığıyla övünen bir fahişe veya caniliğiyle övünen bir katil bizi şaşırtır.
fakat bu bizi onların aşağı çevrenin, muhitin sınırlı ve özellikle bizim hayatımız dışında olduğu için şaşırtır.
fakat zenginler servetleriyle yani hırsızlıklarıyla, ordu komutanları zaferleriyle yani cinayetleriyle ve yüksek makamdakiler güçleriyle yani zalimlikleriyle övündüklerinde de aynı şekilde şaşırmamız gerekmez mi ?
bu insanların hayat görüşlerindeki sapkınlığı görmememizin tek sebebi bunların çevrelerinin daha geniş olması ve bizim bu çevrenin içine dahil olmamamız.
