''yoldaş stalin genel sekreter olur olmaz elinde büyük bir güç biriktirmeye başladı. bu yetki ve gücü gerekli özenle kullanacağına dair emin olamıyorum. diğer yandan yoldaş troçki ise önderlik kabiliyetini bize göstermişti. bu iki isim arasındaki ayrılıklar parti önlemi olmazsa ayrılıklara neden olabilir.
-lenin, stalin'in kullanabileceğinden daha fazla güce sahip olduğunu ve eğer onun yerine geçerse tehlikeli olabileceğini düşünüyorudu. bunun üzerine şu eklemeyi yapıyor:
stalin çok kaba; biz komünistler arasında bu kötü özellik katlanabilir olsada genel sekreterlik makamı için tahammül edilemezdir. bu yüzden yoldaşların stalin'i o konumdan almanın bir yolunu bulması ve yoldaş stalin'den bu açıdan farklı bir yoldaşı (troçki) aynı göreve getirmenin bir yolunu bulmaları gerektiğini düşünüyorum; daha anlayışlı daha sadık daha saygılı ve yoldaşlarına karşı daha düşünceli, daha az kaprisli vb. bu durumu ayrıntılı olarak değerlendirebilirim.'' **
(bkz: lenin in lev troçki hakkındaki sözleri)
lenin'in lev troçki hakkındaki sözleri kaynaklarıyla birlikte varken kaynağının neresi olduğu merak edilen vasiyettir.
troçki'nin bolşevik olmadığını kabul ettiğini gösteren yerler de içermektedir bu belge.
--spoiler--
Zinoviev ve Kamenevin Ekim günlerindeki davranışları (Ekim 1917de iktidarın alınmasına karşı muhalefetleri) şüphesiz bir istisna değildi, ancak kabahat aranacaksa Troçkinin Bolşevik olamamasına da bakılmalıdır.
--spoiler--
lenin'in sözlerinden anlaşılacağı gibi lenin troçki'yi hiç bir zaman övmemiştir ve parti başkanlığına uygun görmemiştir.
troçki'nin bolşevik olmaması stalin'inden daha iyi olduğu gerçeğini değiştirmiyor.
stalin için troçki'nin büyük bir sorundu -ki zaten öldürtmesinden de açıkça anlıyoruz bunu. **
ancak tabi stalin troçki'yi öldürse bile troçkizmi öldüremediği ve başına bela olduğu da bir gerçek.