aydınlatma sektörünün bir kolu haline gelmiş güzide elektronik elemanı ile yapılan aydınlatma çeşidi.
şu anda son kullanıcılar için heryerde led ampul satılıyor. küçük bir tüyo verecek olursam, üzerinde yazan lumen ( ışık şiddeti) ni watt(güç) değerine bölün. çılan değerleri diğer led ampuller ile karşılaştırın. değer ne kadar büyükse o kadar iyidir.
9 wattlık led 10 wattlık bir ledden daha fazla aydınlatabilir. önemli olan 1 watt için kaç lumen ışık ürettiğidir.
bunların yanında aydınlatma ürünlerinin çok çeşitli terimleri vardır.
lux: 1 m2 ye düşen ışık miktarıdır.
crı: bir yüzeye çarpan ışığın yüzey renklerini ne kadar doğru yansıttığıdır.
kelvin: kabaca sarıdan beyaza ışığın tonlarının birimidir. beyaz floresan 6500 kelvin, sarı ampul 2700 kelvin gibidir.
açı: ışık üründen çıktıktan sonra yatayda ve dikeyde belli yönlere doğru uzaklaşarak gider. örneğon floresan 360 derece yani her yöne ışık verir. fakat led ürünleri çoğunlukla 120 derece ışık verir, çoğunlukla etrafına yada üstüne çeşitli reflektör veya lens kullanılarak ışık daraltılır veya genişletilir. püf noktası ışık açısı daraltılıp bir alana toplanırsa daha uzağa gider.
pfc: power factör denilen bu terim aslında güç kaynakları ile ilgili bir terimdir. fakat led ürunler elektronik bir malzeme olduğu için bu konuya da değineceğim.
led ürünlerini kullanabilmek için güç kaynakları gereklidir. güç kaynakları söz gelimi 10 watt bir güç sağlarken kendiside şebekeden bir güç çeker. yani biz son kullanıcılar led + güç kaynağının kayıplarına para veririz. bu kayıplara pfc denilir. küçük bir üründe bu sorun olmazken bu üründen binlerce takacaksanız bu sorun olabilir. örneğin büyük bir otelde kullanılan spotları düşünün. her katta 200 spot olsa ve kalitesiz bir güç kaynağı kullanıldığında 3 watt gibi bir kayıp olsa her kat için 200×6= 1200 watt kayıp bi kat için. 20 katlı bir otel ise burası 1200×20= 24000 watt yani 24 kw lık ek bir maliyet demektir.
thd: yine güç kaynakları ile ilgili bir konudur. total harmonic distorcion demektir. ev ve işyerlerimize bağladığımız her elektrikli cihaz istisnasız elektrik şebekemizin kalitesini bozar. önemli olan ne kadar bozulma olduğudur. iyi bir güç kaynağının thd değeri düşüktür.
israil'de yapılan bir araştırmada, ultraviyole ışınlarını yayan LED ışıklarının koronavirüsü öldürdüğü ortaya çıktı. Ultraviyole ışığın daha önce Kovid-19'a neden olan virüsleri öldürdüğü keşfedilmişti. Ancak yapılan araştırmada LED ışıklardan yayılan ultraviyolenin de etkili olduğu ifade edildi. Tel Aviv Üniversitesi'nden Prof. Hadas Mamane, LED ampullerin kolay, hızlı ve ucuz dezenfeksiyon yöntemleri sunabileceğinin altını çizdi.
