nba'de takımların kendi bünyelerinde üç sene yahut daha fazla uzun sğre oynamış olan oyuncuların sözleşmelerini bittiğinde eski takımıyla sözleşme yenilediğinde ücret olarak diğer takımlardan alabileceğinden daha fazla miktarda ücret alabilmesini düzenleyen haklardır. bu haklara larry bird'ün isminin verilmesinin sebebi bu haklara dayalı olarak ekstra ücret elde eden ilk nba ouncusunun bu kişi olmasıdır. bu hakların tanınmasındaki esas amaç ise takımların kadrolarında tutmak istedikleri oyuncuları sözleşmesi bittiğinde tutabilmesini sağlamak, eski takımı yerine başka bir takıma geçişini zorlaştırmaktır. yani oyuncunun menfaati gözetilir gibi olsa da asıl amaç takımlardaki kadrosal istikrarın bozulmamasını sağlamaktır. çünkü bir oyuncu ne kadar yetenekli olsa da nba yıldızı olarak kabul edilmenin temel şartlarından birisi, o oyuncunun bir takımda oynadığı dönem için takımı adına sembolleşmiş olmasıdır. bu haklar nedeniyle oyuncular bu hakkı elde etmedne takım değiştirmek istememekte dolayısıyla da sonrasında başka takımlada oynamış olsa da o hep bilmemnereli xxx olarak anılacaktır. örneğin allen iverson 10 yıl sonra philadelphia 76erstan denver nuggets'a takas edilmiş olsa da o philadelphia'lı iverson olarak anılacaktır. bu kuralın varlığı sebebiyle free agent olarak bir takımın başka bir takımın süper yıldızını alması son derece nadir gerçekleşen bir olay niteliğindedir.
nba'de oyuncunun kendi takımıyla diğer takımlarla olduğundan daha iyi sözleşme yapmasını sağlayan sistem. salary cap'in bir alt başlığıdır aslında.
örnek olarak açıklamak gerekirse ben san antonio'da 3 sene geçirdiğim zaman full-bird haklarına sahip oluyorum. başka bir takım örneğin cleveland'da bana kontratımın bitiminde 5 yıl 90 milyon dolarlık maksimum kontrat öneriyor. cleveland'ın bana önerdiği kontrattaki senelik artış %10 civarı. fakat san antonio ise benim takımda kalmam için isterse bana 6 yıl 121 milyonluk kontrat önerebiliyor. ve kontrattaki artış miktarı ise %12,5.
işte bu farklılıklar oyuncunun sahip olduğu bird haklarıdır. bir de 2 senesini dolduranlara verilen early bird hakkı vardır ama ne gereği var, sabret az dimi?
ilk defa boston celtics in larry bird için uyguladığı tek oyuncu için salary cap aşabilecek miktarda maksimum 5 yıllık yeni kontrat önerme kuralıdır. ancak bu statüye erişebilmek için, oyuncunun en az 3 sene bir takımdan kovulmadan veya takım değiştirmeden oynamış olması, veya 3 yıl boyunca farklı takımlarla yine kovulmadan 1 yıllık kontrat imzalamış olması gerekmektedir. oyuncu bu hak ile yeni takıma takas edilirse, takım da bu hakka sahip olur.
bu sezon kural dwight howard için 5 yıllık 118 milyon dolara los angeles lakers ın ellerindeydi ama teklifleri oyuncu tarafından geri çevrildi.
