darwinist perspektifin kuramcısı ve ilk teorisyeni jean baptiste lamarck ile, teorinin isim babası charles darwin arasında, bilhassa; canlıların evrimsel kronolojisi ve jenerasyon seleksiyonları konusunda birbiri ile ilintili olmasına karşın, son tahlile ayrıma gidilebilecek argüman tezatlarıdır.
lamarck'ın ilk olarak böylesi bir radikal öndeyiyi ele alışında; her varlığın, içerisinde bulunduğu ortamın koşullarına göre oluşu fikri yatmaktaydı.. ferdin biyolojik özellikleri, bu etkileşimler sonucu peyda olmakta idi. söz gelimi, kuşların kanatlanma evresi, kendilerini düşmandan sakınmak için sarfettiği eforda gizliydi. doğa, ona kendisini koruyabilmesi için bir devinim lüksü tanımıştı. korunmalıydı bu kanat yordamı ile gerçekleşiyordu. ancak terminolojinin ilk ele alışından 10 binlerce yıl evvel henüz 2 ayağı üzerinde dik duramayan ve ellerini 4 lü ayak dizisinin ön ayakları olarak kullanan insan, doğal etkiden biraz uzaktı. yani, nasıl ki sosyolojide toplum bireyin özelliklerine etki edip, psikolojini şekillendirmek yetisine sahipse, doğa ve çevre de buna etki edebiliyordu. koşul ne ise, canlıda ona uymak durumundaydı. korunma güdüsü, gereksinim açığına gebe idi. o da yeni organların enkarnesine. elbette kullanılmayan organların da "körelmesi" durumu söz konusu idi.
darwine göre ise; ortaya çıkan özellikler, ve bunların kuşaktan kuşağa geçişini sağlayan "ortam" isimli güç, evrimsel teoriyi açıklamaya yeterli değildi. özellike lamarck'ın "soyaçekim" ve "çevre" varsayımlarını, doğal seleksiyon ile açıklıyordu. kendisine göre; hayat kavgası içinde ancak yaşama kudreti olanlar hayatta kalırdı. bu bir doğal ayıklanma, seleksiyondu ona göre.. doğal savaşa karşı direnme özelliklerine sahip olan, sağlıklı nesillerdi. ve özellikleri gelecek müstakbel jenerasyonlara devredilmeliydi.
ve bu savaş gerçektende daha doğum öncesinde başlar. örneğin bir insan yaratmak için, 225 milyon erkek spermi, yarışa girerler. gizlenmiş olan kadın yumurtasını ararlar. hangisi karanlıktaki kadın yumurtasını bulur hedefe daha önce varırsa, doğacak çocuk onun eseri olacaktır. diğer 224 milyon küsür sperm, yarışta mağlup olup, süpürülmektedir. cinsi yaratan en güçlülerdir.
böylesine bir evrimin, hayvandan insana geçişte son halka, maymundur. insan ona göre, çok gelişmiş bir maymun türünün uygun koşullar altında gelişimi sonucu meydana gelerek, insan hüviyetini almıştır. gerçektende: insanın hayvana oranı arasında uçum yoktur. tohum ve çiçek arasındaki oran kadardır!
bu bağlamda lamarck, teoriyi ilk ele alan olduğundan, birtakım eksik tanımlamalada bulunup, bunların içerisini doldurmakta güçlük çekmiştir. "çevre" kavramından söz ederken, bu ortamda kimlerin faydalanıp, kimlerin faydalanamayacağından, etkisinden söz etmemiştir.
oysa darwin, çevrenin fizyoloji temellendirmesinden daha öte, hayatta kalınmak için bir arena olduğundan bahsetmiştir.
