ilahi Komedya, insanlığın Tanrı sorgulamalarının dile getirildiği en ilginç platformlardan biridir. Cennet ve cehennem (ve dahi Purgatory denen o geçiş noktası) bu eser sayesinde gözle görülebilir olmuştur. Daha sonra yazılan, çizilen her şeyin kaynağında bu tasvirler yer almaktadır.
Dante Alighieri'nin düşsel destanıdır.
Dante; cehennem, araf ve cennet olarak tasarladığı yolculuk boyunca birçok tarihsel kişilikle karşılaşır. Felsefe tarihinin en büyüklerine bile cehennemde rastlar. Virgilius'un kendisine eşlik etmesiyle Araf'ın ortasına dek gelir. Bundan sonra büyük aşkı Beatrice, rehberliği Virgilius'tan devralır.
Eser, Cahit Sıtkı Tarancı'nın "Otuz Beş Yaş" şiirini de etkilemiştir. "Yaş Otuz beş/ Yolun yarısı eder/ Dante gibi ortasındayız ömrün/ Delikanlı çağımızdaki cevher" Dizeleri hatırlanabilir. Eser ve yazarıyla ilgili bir yanılgı vardır. Dante'nin "ilahi Komedya"yı 35 yaşında yazdığına dair bir yanılgıdır bu. Eserin şiir biçimindeki tek çevirmeni Rekin Teksoy konuyu şöyle açıklıyor:
"Dante'ye göre insan yaşamı, en yüksek noktası 35 olan bir yay çizer; 1265 doğumlu Dante bu yapıtı 1307 yılında yazmaya başlamıştır; ancak 1300 yılında Papa Bonifazio 8'in düzenlediği jübile yılına katılmak için Roma'ya gitmiştir; 35 yaşında yaptığı bu geziyi Dante bu yapıttaki düşsel yolculuğun da başlangıcı sayar."
Yani Dante eseri yazmaya başladığında 35 değil 42 yaşındadır. Dante düşsel yolculuğun tarihine göre 35 yaşındadır sadece.
Bakalım üstat neler yazmış:
Ey ölümlülerin anlamsız tasası,
Kanatlarını böyle aşağıda çırptıran
düşünceler ne denli hatalı!
Kimi hukuk, kimi tıp peşinde koşar,
kimi umudunu papazlığa bağlar,
kimi zorbalıkla, yalan dolanla hüküm sürer,
Kimi çalıp çırpar, kimi alıp satar,
kimi şehvet batağına saplanıp
vakit yitirir, kimi de miskinlik ederken,
bütün bunlardan arınmışım ben,
Beatrice ile birlikte gökyüzünde idim
ve sevgiyle ağırlanmakta idim.
cehennem de zebaniden, arafta gunah ile vaftiz olandan kutsanan insanoglunun turlu gunahlarina tanik olan dante, cennette beatrice le bulusmus, cennette beatrice le takilmistir. beatrice arafta vergiliustan devraldigi dante ye, terbiyesizligin onde gidenligini yapmis, zebani, iblis onunde ona kalay atmistir.
butun komedya 14233 dizeden olusur ki , kusuratta hatta ediverdi isek affola, hatta bende bir surreal yolculuga cikayim, kendimi yaradana sunayim, o affetsin.
