insanların kıyas anlayışları genellikle yanlışlıklarla doludur. insanlar kendilerini genellikle başkalarıyla kıyaslarlar, karşılaştırırlar. başkalarından üstün olmamız önemli değildir.
asıl önemli olan şey, dünkü hâlimizden üstün olmamızdır, iyi olmamızdır.
ilk kıyas yapan şeytandır. Allah şeytan'a Adem'e secde et dediğinde o hz adem'le kendini kıyas ederek O'nu topraktan beni ateşten yarattın ben daha üstünüm diyerek ilk kıyası yapmıştır. Emevi islam'da bu şeytan adetini dine bir hüküm olarak sokmuştur.
kıyas, rey ekolü altında sistemleşmiş bir metoddur. akıl ile içtihat caizdir. ancak yalnız akılla ve teville değil; kur'an'a ve sünnete göre olmalı, nakil akıldan evvele koyulmalıdır.
ilk kıyası yapanın şeytan olması, her kıyas yapanın şeytanî bir hüküm çıkaracağı anlamına gelmemektedir.
