kırgızistan

yıllık üretimine göre 300 yıllık doğalgazı olan ülke.

günlük üretimine göre 200 yıllık petrolü olan ülke.

sefalet içinde yaşayan dünyanın en fakir 50 ülkesinden birisi.

Kırgızistan'da çocuklara yönelik cinsel saldırılarda "hadım edilme" cezasını öngören yasa teklifi, kabul edilmiş.

Bu güzel yasayı meclisten geçiren soydaşlarımızı yürekten kutluyorum. Darısı bizim ülkenin başına..

ülke vatandaşlarına kapalı, sadece yabancılara hizmet verecek kumarhanelere izin verilmiş ülke.
https://bit.ly/3Nz5dKT

türk düşmanı ve PKK destekçisisi bir ülkedir.

Asya kupası elemeleri maçında Singapuru 2-1 yenmiş ülke.

6 ay süreliğine şeker ihracatını yasaklamış ülke.

Cumhurbaşkanlığı basın sekreteri, Kırgız birliklerinin Kazakistan'daki protestocularla karşı karşıya gelmeyeceğini söyledi.

Kazakistana birlik gönderilirlerse sadece bina ve araçların korunmasında görev alacaklar.

Türkiye'den Bayraktar TB2 satın almış ülke.

resmî adıyla Kırgız Cumhuriyeti; Orta Asya'daki bir ülkedir. Kırgızistan, (Azerbaycan, Kazakistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Özbekistan, Türkiye ve Türkmenistan ile birlikte) günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletlerinden biri olup Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY'un üyesidir. Denize kıyısı olmayan ülkenin komşuları kuzeyde Kazakistan; batıda Özbekistan, güneybatıda Tacikistan ve güneydoğuda Çin'dir.

"Kırgız ülkesi" manasına gelir. Kırgız adının kökeni hakkında ise birkaç teori vardır. Bunlardan birincisi -iz eki (iki - iz = ikiz vb.) almış "kırk"tır. Yani Kırk-ız, "Kırklar"dır. Bir başka teoriye göre de "Kırgız" adı, "kırk uz" yani "kırk boy" anlamına gelmektedir ve Kırgız bayrağındaki kırk ışınlı güneş de bu kırk boyu temsil etmektedir. Konu ile ilgili diğer bir teori de Prof. Dr. Nadir Devlet'in Çağdaş Türkiler kitabında geçmektedir. O da Kırgız adı Türkçede kır - gez'mekten geldiğini söylemiştir.

Göktürk devrinde Kögmen (Sayan) Dağları'nın kuzeyinde yaşamışlardır. 840 yılında Uygur Devleti'ni yıkarak bu topraklarda kendi devletlerini kurmuşlardır. Daha sonra bugün yaşadıkları topraklara gelen Kırgızlar, Karahanlılar zamanında Müslüman olmuşlardır.

Ruslara Orta Asyalı halklardan ilk olarak girerler. Toplumlar arası kavgalar çıkmaya başlayınca Bagış uruusu (toplumu), 1881 yılında Rusya imparatorluğu'nun egemenliği altına girmeye karar verir.

1991 yılının Ekim ayında Akayev rakipsiz ilerledi ve oyların %95'ini alarak doğrudan yeni bağımsız cumhuriyetin başkanı seçildi. O ay diğer yedi cumhuriyetin delegeleriyle birlikte Yeni Ekonomik Toplum Paktı'nı imzaladı. Sonunda 21 Aralık 1991'de diğer dört Orta Asya cumhuriyeti ile birlikte Bağımsız Devletler Topluluğu'na resmen katıldı. 1992'de Kırgızistan, Birleşmiş Milletler ve Avrupa Güvenlik ve işbirliği Teşkilatı'na katıldı.

2005 yılının Mart ayındaki parlamenter seçimlerden sonraki Lale Devri, Başkan Akayev'i 4 Nisan 2005'te istifaya zorladı. Muhalefet liderleri koalisyon kurdular ve yeni hükûmet Başkan Kurmanbek Bakiyev ve Başbakan Feliks Kulov altında şekillendi.

Siyasi istikrarı sağlamak mümkündür, 2005 yılının Mart ayında seçilen parlamentonun 75 üyesinden üçü suikast sonucu öldürüldü 10 Mayıs 2006'da ölenlerin birisinin kardeşi de suikaste uğradı.

Kırgızistan Cumhuriyeti anayasaya göre parlamenter demokrasi ile yönetilen laik ve üniter bir devlettir. Yürütme yetkisi hükûmet tarafından uygulanır. Yasama yetkisi ise hükûmet ve meclise aittir. 1991'den beri cumhurbaşkanı değişen ve çok partili sisteme geçerek, Jogorku Keneş'te (meclis) muhalefetin temsil edildiği tek bölge ülkesidir.

Kırgızistan, bağımsızlığını kazanması ve serbest piyasa ekonomisine geçişle birlikte ciddi ekonomik sorunlar yaşadı. Artan işsizlik ve enflasyon gibi sorunlar yoksulluk ve açlığın ortaya çıkmasına sebep oldu.

2000 yılında yapılan genel seçimlerde Komünist Parti %29.3 oy alarak meclisteki en güçlü parti oldu. Ancak meclisteki farklı siyasi eğilimler ülkede istikrarlı bir ekonominin uygulanmasını engelledi.

Tanrı Dağları ülkenin %65'ini kaplar ve ülke bu yüzden "Orta Asya'nın isviçre'si" olarak adlandırılır. Kuzeybatı Tanrı Dağları üzerinde bulunan ve ülkenin en büyük gölü olan Issık Göl, Titikaka'dan sonra dünyanın en büyük dağ gölüdür.

2005 Dünya Almanağı verilerine göre Kırgızistan nüfusu 5,210,450'dir. Bu nüfusun %34.4'ü 0-15 yaş, %6.2'si ise 65 yaş ve üzeridir. Kırgızistan'da halkın %63.9'u şehirlerde geri kalanı ise kırsal kesimde yaşar. Ülkede kilometrekare başına 29 insan düşer. Kırgızistan’ın 2014 yılındaki nüfusu 5.776.570'e ulaşmıştır.

Kırgızca Eylül 1991'den beri ülkenin resmî dilidir. Bunun yanında Rusça da bu ülkede resmî konuma sahiptir. Kırgızca Türk dillerinin Kıpçak koluna mensup bir dil olarak kabul edilir. 20. yüzyıla kadar Arap alfabesi kullanılarak yazılan Kırgızca 1928'de Latin alfabesini, 1948'de ise Kiril alfabesini kullanmaya başlamıştır.

Kırgızistan halkı Sovyetler Birliği dönemleri diğer birlik üyeleri gibi devlet ateizmi içinde yaşamıştır. Bugün Kırgızistan'da baskın din islam'dır. Müslüman oranı %76'dır. Ülkede %18 Hristiyan, %2 Budist, %4 ateist bulunur.

önceleri göçebe olduğundan eğitime dikkat edilmemiştir. Sovyetler Birliği zamanında eğitim alanında büyük gelişmeler yaşanmıştır. 1934 yılında 7 yıllık okul okuma zorunluluğu getirilmiştir. 1950 yılından itibaren bu zorunluluğuna uyulması ile birlikte eğitim gelişmeye başlamıştır. Kırgızistan ilimler Akademisi 1965 yılında kurulmuştur. Bugün 17 araştırma enstitüsü vardır.

halk edebiyatında Manas Destanı önemli bir yer tutar. Kırgız edebiyatının kurucusu olarak Toktogul Satılganov kabul edilir. Kırgızların dünyaca meşhur edebiyatçıları Cengiz Aytmatov’dur.

Sovyetler Birliği zamanında ülke, birliğin önemli bir turizm merkezine dönüşmüştü. Son yıllarda Issık Göl çevresine yüz binlerce turist gelmektedir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra seçilen Kırgızistan Başkanı Askar Akayev yaptığı bir açıklamada turizmin ülke ekonomisine en önemli katkıyı sağlayabilecek sektör olduğunu ifade etmiştir.

Ülke son yıllarda turizm alanında büyük gelişmeler göstermektedir. Denize kıyısı olmasa da yaz mevsimlerinde göl turizmi yapılmakta, ayrıca ülke dağlarla kaplı olması nedeniyle kış sporlarına bağlı turizm gelişmektedir. Kış sporlarından sonra doğa gezileri, termal turizm yapılmaktadır. Ülkenin turist çeken başka bir özelliği ise çok sayılardaki ormanlar ve Issık Göl'e iye olmasıdır. Bunlar yaz turizmine açık yerlerdir.

Ülke ekonomisi tarım ve madenciliğe dayalıdır. Daha çok hayvancılık kesimi ağırlıklı bir tarım ekonomisi hâkimdir. Başlıca tarım ürünleri buğday, pamuk, şekerpancarı, mısır, tütün, sebze ve meyvedir. Dağlık bölgelerde yarış atları yetiştirilir, tavşan beslenir, arıcılık yapılır. En çok küçükbaş hayvan beslenir.

Kırgızistan'da 1970'li yıllarda çeşitli madenler çıkarılmaya başlanınca maden sektörü büyük hızla gelişmiştir. Makina, otomotiv, gıda, çimento, sırça ve konserve fabrikaları başlıca sanayi kuruluşlarıdır. Akarsu üzerlerinde kurulan hidroelektrik santralleri ekonomiye önemli ölçüde katkıda bulunur. Ülkede 600 civarında sanayi kuruluşu vardır.

Ülkede son yıllarda doğal güzelliklerin etkisi ile turizm etkinlikleri de hızlanmakta ve bu da ülke ekonomisine büyük katkı sağlamaktadır.

Ayrıca, çıkan iç isyanlar (Bakiyev hükûmetinin düşüp Roza Otunbayeva'nın hükûmete geçmesi) da ekonomiyi zayıflatmıştır.

Ülkenin dağlık yapısından ötürü ulaşım büyük ölçüde kısıtlanmıştır. Yollar, yüksekliği 2000 metre ve üzerini bulabilen rakımlar ve dik vadilerden dolayı sık sık viraj yapmak durumundadır. Kış boyunca ulaşım ülkenin kimi yüksek rakımlı ve tenha bölgelerinde hemen hemen imkânsızdır. Bunun yanında ulaşımı güçleştiren diğer etkenlerden biri de kara ve demiryolunun bugün uluslararası sınırlarla kesilmesidir. Bu da, yolların kapalı olmadığı yerlerde birçok zaman alıcı formalite gerektirdiğinden pek tercih edilmemektedir. Ülkede geziler ya da kısa ulaşımda atlar da kullanılabilir.

resmi olmayan sonuçlara göre, parlamento seçimlerine katılım oranı yüzde 33,19 olurken, yüzde 5’lik seçim barajını aşan 6 siyasi partinin parlamentoda temsil hakkı kazandığı ülke.

ortalama internet hızının 5.47 mbps olduğu ülke.

olayların döndüğü ülke.

türkiye dışişleri bakanlığı verilerine göre 10.000 türk vatandaşının olduğu ülke.

devlet armaları.
görsel

Merkez Bankası faiz oranının %5 olduğu ülke.

enflasyon oranının %3.8 olduğu ülke. (2017 verisi)

Asgari ücretin 16 dolar, ortalama maaşın 221 dolar olduğu ülke.

(bkz: Orta Asya)nın (bkz: isviçre)'si.

para birimi som* olan ülke.

yoksulluk sınırının altındaki nüfusun % 32.1 olduğu ülke.
orta asya'da yoksulluk oranının en yüksek olduğu ülkedir.

bütçesi 2 milyar 40 milyon dolar olan ülke.
(2016 yılı verisi.)

O 18 yaş altı evlilik efendime söyleyeyim türkiye,endonezya,özbekistan,azerbaycan,iran dan tut da daha bir çok ülkede var maalesef

Şimdi bunu yazdım ki kırgızlara millet sübyancı olarak bakmasın hatta japonya da çocuk pornosu çok yaygın.

Bir gün bir hocamız Orta Asya Türkleri ve Türkiye Türkleri arasındaki ilişki için görev yaptığı Kazakistan’daki Türklerin genel görüşünün “Siz atlarınıza binip çekip gittiniz, biz ise burada atlarımızı yiyip kaldık” şeklindeki rivayetle aynı olduğunu söylemişti. O gün bugün Ne Kazakistan Ne Kırgızistan Ne de bir başka Türk Devletinin Türkiye ile ilişkisinin “Türklük” esasına göre olamayacağını anladım.