emekçilerin kazanılmış haklarına el koymayı planlayan akp'nin yaymaya çalıştığı boş laftır...
bunlar zinhar dürüst değiller. aslında ortaya attıkları ana fikir iyi. diyorlar ki kıdem tazminatları fonda toplansın, değerlendirilsin, devlet ödesin... her zamanki akp numaraları.. atacakları kazığı janjanlı ambalaja sarıyorlar...
kıdem tazminatının iki büyük özelliği vardır. birincisi her çalışma yılı için bir maaş tutarında olması, belki ilkinden de önemli olan ikincisi, işten çıkarılma veya emeklilik durumunda son maaşa göre hesaplanmasıdır. yani bir yerde 20 yıl çalışmışsanız, kabaca 20 maaş tutarındaki tazminatınız son maaşınız üstünden hesaplanır.
akp'nin getirmeyi planladığı sistemde bu iki hakka da el uzatılıyor. bir yıl için 11 gün tazminat öneriliyor. ayrıca tazminatın son maaş üzerinden hesaplanması hakkı da ortadan kaldırılıyor. ikinci konuyla ilgili gösterdikleri sebep "efendim nasıl olsa fonda değerlendirilecek"... kuş kadar aklı olan herkes, hiç bir fonun, tecrübe ve terfi ile elde edilen maaş artışı oranında gelir sağlayamayacağını bilir.
velhasıl bu akp'nin yeni bir hırsızlık projesidir. akp'ye oy verenlere müstahaktır ama olan diğerlerine olacak...
"kimsesizlerin kimsesiyiz" diyen yalancıların, "sermaye baronluklarını yıkıyoruz" diyen sahtekarların kimlerin kimsesi (bkz: kimsesizlerin kimsesi vs kimilerinin kimsesi) olduğunu ortaya koyan hırsızlık projesinin sloganıdır.
çalışanlar için tek tutar dal bu tazminatken, neden hakkımın işverenin ve hırsızların insiyatifine bırakılması gerekliğini değil o faruk, feriştahı gelse izah edemez.gelir vergisiyle maaşlarımızdan her ay otlandıkları yetmiyormuş gibi bir de tazminatımıza mı göz dikmiş deyyuslar?ihm ye kadar gider bu mevzu, yemez-yedirtmeyiz.
"Sürdürülemez" nasıl bir itiraftır anlayamıyorum? Ulan ülkeyi yönetenlerin bile yasalara, hukuka olması gereken inancı birincil ağızdan süpürülüp atılıyor.
Yasalarda işçinin tazminat hakkı var ve bu hakkını mahkeme vasıtasıyla istediğinde söke söke alabiliyorken ki bugüne kadar hep böyle oldu. Şimdi böyle bir açıklamanın ardından inanın bize mahkemeler de hakkımızı vermeyecek. Sen bugünkü şartlar üzerine iyileştirmek adı altında alacağın pirimi nasıl alıyorsan al, zerre umrumda değil. Ama benim emeğimin karşılığını senin sevdiğin patron kardeşlerin ödemekte zorlanıyor gerekçesiyle alınterimize diktiğin göz canımızı sıkıyor.
hukümet ve mevcut çsg bakanına güvensizliği bir kenara koyup sistem eleştrisi yapıldığında haklı bir durumdur.
şöyle ki adam zaten belirtmiş, siz emekli olacak duruma geldiğinizde diyelim ki sizin gibi de 50 arkadaşınız varsa patron şirketi iflas ettirmeyi daha makul görüyor. ettirmese de zaten edecek. bari ben götü kurtarayım diyor. dünyanın birçok ülkesinde aylık sgk kesintisi gibi tazminat için de bir kesinti yapılaak fon kurulabiliyor. hadi onu siktir et aslında hakedilen tazminatlar için muhasebenin zaten şirket içinde bir fon oluşturması gerekir. tabi bunu yapan muhasebeciyi hangimiz patron olsak sikeriz. o paraları hemen özsermayeye katıp bir o kadar da kredi çekerek büyümek varken.
Belirli bir süre çalışan bir işçinin kanunda yazılı sebepler dışında bir gerekçe ile işten çıkartılması halinde işveren tarafından kendisine ödenmesi gereken tutara kıdem tazminatı denir. Kıdem tazminatı mevcut yasal düzenlemeler içerisinde yürürlükte bulunan 4857 Sayılı iş Kanununu içerisinde yer almamaktadır. Bunun yerine bir önceki iş Kanunu olan ve yürürlükten kaldırılan 1475 Sayılı iş Kanununun 14. Maddesi yürürlükten kaldırılmamıştır. Kıdem tazminatı bu hususa göre belirlenmektedir. Bu kanun maddesi kıdem tazminatının asgari halini göstermektedir. işçi ile işveren arasında yapılacak sözleşmeler ile bu kanun maddesini işçi lehine geliştirmek mümkünken aleyhine düzenleme yapmak mümkün değildir. Bu yönüyle kıdem tazminatına ilişkin kanun maddesi emredici nitelik taşımaktadır.
Kıdem tazminatına hak kazanmak için işçinin iş Kanuna tabii bir işte çalışması gerekmektedir. Bu işçilerin kimler olduğu kanunda açıkça ve sınırlayıcı olarak sayılmıştır. Parça başına çalışan kişilerin, freelance olarak adlandırılan kimselerin kıdem tazminatı hakları bulunmamaktadır.
işçilerin kıdem tazminatına hak kazanmaları için iş sözleşmelerinin kendileri tarafından haklı nedenle veya işveren tarafından haksız nedenle feshedilmesi gerekmektedir. Burada işveren tarafından haklı nedenler kanunda açıkça sayılmıştır. işçi, kanunun 24. Maddesinde belirtilen sebeplerle iş akdini feshederse kıdem tazminatına hak kazanır. Ancak bunlar sınırlayıcı sayımlar olmayıp iş hayatında karşılaşılan ve kanunda yer almayan bir takım fesih nedenleri ile de işçi kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş akdini feshedebilir. Ayrıca kanunda bazı spesifik hallerde sayılmıştır. Bu haller işçinin askerlik görevine gitmesi, kadınların evlenmesi, sürekli sakatlık ve malullük durumları, özel kanunlarda sayılan sürelerin geçirilmesi vb. hususlarda ayrı olarak kıdem tazminatına hak kazandıran gerekçelerdir. Ayrıca işçinin ölümü halinde de kıdem tazminatına ilişkin hak bu defa ölen işçinin mirasçıları üzerinde doğmaktadır.
işçinin kıdem tazminatına hak kazanmadığı haller de kanunda sayılmıştır. Buna göre belirli süreli iş sözleşmesinin sürenin dolması ile feshi halinde, işçinin istifası halinde ve işveren tarafından geçerli sebeple sona erdirilmesi halinde işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz.
işçinin kıdem tazminatına hak kazanması için aynı işyerinde asgari 1 yıl çalışması gerekmektedir. Bu 1 yıllık süre dolmadan iş akdini fesheden işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz.
Kıdem tazminatı hesaplanırken işçinin her 1 yıllık çalışması için giydirilmiş 1 aylık ücreti dikkate alınır. Bu giydirilmiş ücrete işçinin aylık maaşı, yol ve yemek giderleri, aldığı primler gibi hususlar eklenerek giydirilmiş 1 aylık ücret tespit edilir. Aynı kıdem tazminatı için ödeme 1 defaya mahsus yapılmaktadır.
Kıdem tazminatı normal şartlarda işçiye, işçinin ölümü halinde ise kanuni mirasçılarına ödenir. Kıdem tazminatını ödeyecek kimse ise işçinin işverenidir. Kıdem tazminatının zamanaşımı ise 10 yıldır. Bu 10 yıllık süre işçinin işten ayrıldığı tarihten itibaren başlamaktadır.
Genel olarak bir sonuç beyan etmek gerekirse aynı işveren çatısı altında en az 1 yıldır çalışan ve iş akdini haklı nedenle fesheden veya iş akdi işveren tarafından haksız nedenle feshedilen veya ölen işçi kıdem tazminatına hak kazanmış olur.
Dipnot: işçinin alınterinin karşılığıdır. Kul hakkı yemektir. Göz dikenin gözleri çıkarılmalıdır.
