insanlığın tek bir yöne/yapıya yönelmesi kimileri tarafından inancın materyalize edilmesi olarak görülür. tanrı'nın tek bir odağa hapsedilmesi gibi algılanır. ''bizim kıblemiz insandır'' felsefesi mekke'ye yönelen zihniyeti hor görme yolunda önemli bir araç olarak görülmekte. zira, bunu savunanların en önemli savı; ''biz insana, siz kıbleye dönüyorsunuz''. durum tam da böyle değil oysa ki. zira, güney taraftan kıbleye dönen kişi, kuzeyden kıbleye yönelene karşı dönmüş vaziyette, batıdaki de doğudakine keza. ortada bir yapı,simge ve halka biçiminde bir yöneliş söz konusu. halkanın karşıt tarafları aynı zamanda birbirinin çehresine bakıyor anlayacağınız.
bir başka manidar gönderme ise; spesifik bir yöne değil, rölativ bir yöne dönüş. zira insanlar, ibadet için batıya/doğuya/vb. spesifik bir yöne dönmek durumunda olsaydı, asıl o zaman yaratıcı kısıtlanmış, tek bir noktaya hapsedilmiş olacaktı. zira ''tanrı batıda ya da doğuda mı ki o yöne yöneliyoruz'' felsefi boşluğu ile karşılaşacaktık. ancak, bireyden topluluğa doğru hareket ettiğimizde görüyoruz ki; dünyanın her tarafından her yöne doğru bir yöneliş var. istanbul'daki güneye doğru yönelirken, sydney'deki kuzeybatıya yönelmekte. bu şu mesajı verir:
''sistemin tek sahibi olan yüce kudreti, nereye bakarsanız orada görürsünüz. o'nu tek bir tarafta aramayın, zira o her yerde ve her yöndedir. mabudunuz birdir, o halde yönelişiniz de bir olsun! ''
önceleri kabe iken hicretten sonra yahudileri çekebilmek için onların kutsal kenti kudüs e çevrilmiştir.ancak yahudiler bu değişiklik nedeniyle dalga geçtiği için kıble tekrar kabe ye çevrilmiştir.
bakara suresi 145.ayet
"Yemin olsun ki resulum! Sen kendilerine kitap verilenlere (ehli kitap-yahudiler) her türlü ayeti getirsen yine onlar sana uyup kıblene dönmezler; sen de onların kıblesine dönecek değilsin. Onlar da biribirlerinin kıblesine dönmezler. Sana gelen ilimden sonra eğer sen onların arzularına uyacak olursan, işte o zaman sen hakkı çiğneyenlerden olursun."
islam'da namazın o tarafa dönülerek kılındığı yöndür. bu yön, o anda bulunulan noktaya göre kabe'nin bulunduğu taraftır. kıbleye dönerek kılmak, namazın farzlarından birisidir.
bakara 144. ayetle bugünkü hale getirilen, namaz ibadetinde yönelinecek yerdir.
ayet şu şekildedir:
"biz, senin, yüzünü çok defa göğe doğru, sağa-sola çevirip durduğunu görüyoruz. şimdi elbette seni hoşnut olacağın kıbleye çevireceğiz. artık yüzünü mescid-i haram yönüne çevir. her nerede bulunursanız, yüzünüzü onun yönüne çevirin" camilerde a4 üzerine büyük bir okla çizilip gösterilir. minarenin kapısına bakılarakta öğrelinebilir.
islamiyette birliği sağlamak amacıyla kullanılır. düşünsenize camiye gidip namaz kılacaksınız herkes kafasına göre bir tarafa bakıp kılıyor. bir düzen getirir kıble.
