genellikle agalarin ogullari icin kullanilan kelime grubu. ayni zamanda aga hayatini kaybettiginde yerine gecen buyuk ogul "aga" olurken kucuk ogulun aldigi sifattir.
denizli ' de çınar meydanı' nda çok kısa boylu bir vatandaşın yıllardır işlettiği küçük tekel büfesinin adı. sayısal loto makinesinin başında gerçek bir ağa gibi duran bu abimiz, kaçak sigaradan ve purodan parayı kırmıştır. oğluna yaptığı görkemli düğün hala dillerdedir.
Tarık Buğra' nın romanı Küçük Ağa, Vatan ve millet sevgisi, bağımsızlık duygusu. Kurtuluş savaşının küçük bir kasabadan görünüşünü anlatır. Birinci Dünya Savaşı ile birlikte Osmanlı Devleti eski gücünü, heybetini kaybetmeye başlamış, isyanlar ve işgallerle zayıf duruma düşmüştür. Kitapta, bir Anadolu kasabası olan Akşehir' den yola çıkılarak ,kurtuluş mücadelesinin bir bölümü anlatılmaktadır. Olaylar Akşehir' in bir kasabasında başlar ve gelişir.
tarık buğranın kaliteli eserlerinden biridir. çıkmazlar içinde çözüm bulmayı, yokluk içinden çıkmayı, fikrin olaylar karşısında çözüm bulmadan çok daha farklı bir şey olduğunun öğretir.
kurtuluş savaşı dönemini çeteleri kuvvai milliye yi konu alan kitap bir devre ışık tutması açısıdan önemlidir.
kitaptan bir kaç anekdot:
- ayrılıkta kesin bir ölüm çeşnisi vardır.
- öfkesinde vahşi, sükûnetinde mağmum bir insandı.
- bir silah kendi kuretini nasıl bilmezse insan da bazen neler yapacağını bilemez
- harp onu bilmeyenler için ne kadar akıldışı, ne kadar insan ve hayatgerçeklerine zıt ise, onu bilenler içinse tek gerçek halini alıyor, o kadar tabileşiyor.
- muharebede yiğidin akıllısı yaptığı deliliklerden belli olur.
- m. akif in mustafa kemal tasviri;
"bir şey yapmadan duramayan, büyük işler yapmak isteyen, başkalarının en olmayacak hayalleri ve ideallerini iş edinen birisi. ziya gökalp'çi. düşünmeye zaman kaptırmıyor; ana çizgiler doğrultusunda hemen haretkete geçmek istiyor. hataları da zaferleri kadar azametli olabilir."
- en önemli faziletin tesamüh olduğunu öğrendim. tek tek insanların da, topyekün insanlık ve milletlerin de, gelişme yolunda ilk ve bırakılmaz gücü tesamüh olacaktır.. *
kitaba ismini veren istanbullu hoca'dan yani küçük ağa'dan çok ırak gazisi çolak salih'in ön plana çıktığı, kurtuluş savaşı yıllarında geçen ve halife ile ankaradakiler arasında kalan halkın zor seçimini anlatan, tarık buğra'nın mutlak okunması gereken romanı.
en hoşuma giden yer ise atatürk'ün türkçü olduğunun, ziya gökalpçi sıfatı ile belirtilmesi.
trt'nin 8 bölümlük dizi şeklinde yayınlanan bir tarık buğra klasiği. kurtuluş savaşı zamanında milli mücadele düşmanı bir padişahçının giderek kuvvacı olması anlatılır.
(bkz: küçük ağa ankarada)
(bkz: çetin tekindor)
