kütleçekim kuvveti olmasa uçacağımız yanılgısı

entry3 galeri1 video1
    1.
  1. bugün denk geldiğim şu https://galeri.uludagsozluk.com/r/806771/+ resim sayesinde birden , sorgulamadan ve üzerine düşünmeden böyle bariz yanlış fikirlere ne kadar kolay kapıldığımızı fark ettim.

    kütleçekimi evrende var olan 4 temel fiziksel kuvvetten biridir ve varlığının sebebi sizin uçmanızı engellemek olan şeytani bir kuvvet filan değildir.

    öncelikle şu istekteki mantıksal safsataya bir baltayla dalalım. yerçekimi kavramı olmasaydı uçacaktık diye durup hüzünlenmek, ateş olmasa yanmazdık diye düşünüp hüzünlenmek kadar saçmadır. neden bu ikisi de saçmadır? yerçekimi kavramı olmasa yukarı-aşağı gibi kavramlar da var olamayacağından dolayısıyla sizin bugün bir amaç olarak algıladığınız anlamıyla 'uçmak= yerden yükselmek' de olmayacaktı çünkü zaten her halükarda yerden yüksekte olcaktınız ve uçmamak diye bir kavram var olmayacağından uçmak da sözlüklerden silinecekti. yani ateş örneğindeki gibi, eğer ateş diye bir olgu hiç var olmasa siz yanmak kavramından zaten bihaber olacağınızdan ve bilincinizde buna denk gelen hiç bir deneyim/gözlem vb. bulunmadığından yanmadığınıza seviniyor da olmayacaktınız. 'yanmamak' kelimesi de 'yanmak' ile beraber silinip gidecekti.

    işin mantıksal/felsefi boyutunu geçtiysek şimdi başka bir sorun çıkıyor karşımıza o da şu dünyamızın -yaşama izin veren o meşhur koruyucu örtüsü- atmosferi varlığını yer çekimine borçludur. merkezkaç kuvvetinin (aslında bu da kurgusal bir kuvvet neyse kafa karıştırmayalım) etkisiyle uzay boşluğuna savrulup gitmesi gereken o gaz katmanları kütleçekim etkisiyle gezegeni sarmalamış durumdadır. yani çok üzgünüm gençler ama yer çekimi olmasa siz , hatta tek hücreli canlılar bile muhtemelen var olamayacaktı herhangi bir gezegende.

    bundan daha derin ve bariz bir sorunsa şu ki, yıldızların ve evrende görülen gezegen, kuyruklu yıldız, kara delik hatta galaksi gibi oluşumların var olmasını sağlayan şey kütleçekimle nükleer kuvvetlerin dengesidir. eğer kütleçekim olmasaydı aslında devasa nükleer fırınlar ve birtakım gazlardan ibaret olan 'yıldız' diye tanımladığımız cisimler en başından hiç bir araya gelmemiş olacaktı. yıldızların hayat öykülerini, yıldız türlerini vb. incelerseniz aslında milyarlarca yıl süren o ışık oyunlarının hepsinin bir kütleçekim-nükleer kuvvet kapışmasından ibaret olduğunu ve dönem dönem birinin diğerini baskılamasıyla yıldızların patladığını , kendi içine çökebildiğini hatta karadelik oluşturduğunu fark edersiniz. yani kütleçekim olmasa aslında sadece biz canlılar ve insanlar değil yıldızlar ve gezegenler de oluşmayacaktı.

    dolayısıyla 'kütleçekim olmasa da uçsaydık ne güzel' demek gerek mantıksal açıdan gerek fiziksel açıdan tutarsızdır. olsa olsa 'kütleçekim olmasa da biz de var olmasak' denilebilir; ki bu durumda var olmadığınız zaman zaten ne kendinizi ne de herhangi bir kütlenin çekim etkisini deneyimleyebileceğinizden 'oh ne güzel kütleçekim yok ve biz de yokuz , var olsak kim bilir ne sıkıntılar çekecektik' deme şansınız da olmayacaktır. bu istek yine bir logical fallacy örneği olur ama en azından fiziksel açıdan makul bir önermeniz olur.

    herkese bol mantıklı günler.
    1 ...
  2. 2.
  3. yıldızların oluşumu & kütleçekim ilişkisi için bkz:

    0 ...
  4. 3.
  5. madde yani kütle yerçekimi etkisine girdiği zaman ( basit bir örnek teşkil edecek olursa bir taşın havaya bırakılması diyelim) ortam da ki ( hava da ki) uzay - zamanı geometrik bükülmeye uğratır ve kütlesi oranında ki bükme ile bükülmeler arasında ana kütleye ( dünya ya yüzeyine ) düşmeye başlar. dünya merkezinde ki yoğun çekirdek bu çekimin sebebidir. eğer yer çekimi kuvveti olmasa idi havada asılı kalmazdık muhtemelen dünyanın eksen etrafında dönerken oluşturduğu merkez-kaç kuvveti ile uzaya savrulurduk. zaten dünya'nın merkez çekirdeğinin çekimiyle mağmaya gömülmememizin ve merkez-kaç kuvvetiyle uzaya savrulmamamızın nedeni bu iki muazzam güç arasında ki mükemmel dengedendir.
    0 ...
© 2025 uludağ sözlük