bir farsça lehçesi olan kürtçeyle farsça dillerinin ortak kelimeleridir. aşağıda aynı olan kelimeler sıralanmıştır. farsça yazılış olarak farklı ama okunuşu kürtçesiyle aynıdır. yan tarafına da türkçe karşılıkları yazılmıştır.
nav نام ad
şev شب gece
roj روز gün, gündüz
sibê/sibeh صبح sabah
jêr زیر alt
reng رنگ renk
cih جا yer
cuda جدا ayrı
kêlek, kenar کنار kenar
azadî آزادی özgürlük
bira برادر kardeş
asîman آسمان gökyüzü
aferin آفرین aferin
par/parçe پار parça
rê راه yol
ziman زبان dil
xak خاک toprak
bawerî باور inanç
şuxl شغل iş
xwîn خون kan
mişk موش fare
sî/saye سایھ gölge
şêr شیر aslan
şîr شیر süt
penîr پنیر peynir
masî ماھی balık
zirar ضرر zarar
sal سال yıl
bihar بھار bahar
payîz پاییز sonbahar
zivistan زمستان kış
selam سلام selam
pencere پنجره pencere
gur گرگ kurt
zewq ذوق zevk
aştî, silh صلح sulh, barış
belê, erê آره, بلھ evet
ne, na نھ hayır
hazir حاضر hazır
diz دزد hırsız
ba باد rüzgar
baba پدر, بابا bav
xanî, mal خانھ ev
nîv نیم yarım
xelet غلط yanlış
ar, ard آرد un
xew خواب uyku
bar بار yük
diran دندان diş
dinya دنیا dünya
nevî نوه torun
xwa, xwişk خواھر bacı
xalet, xaltî خالھ teyze
jin زن kadın
ker خر eşek
kûçik, seg سگ köpek
hirç خرس ayı
berg برگ yaprak
jimar شماره sayı
sêv سیب elma
hinar انار nar
fêkî, mêwe میوه meyve
zebze سبزه sebze
meh ماه ay
gul گل gül
kitêb, pirtûk کتاب kitap
nimêj نماز namaz
heval, dost دوست dost
stêrk ستاره yıldız
mirî مرده ölü
hesp اسب at
hewa ھوا hava
mû موی kıl, tüy
bax باغ bağ
mêr مرد adam, erkek
tesîr, bandor تاسیر etki, tesir
hevser ھمسر eş (kadın)
cûcik جوجھ civciv
derî در kapı
pê پا ayak
guh گوش kulak
dijmin دشمن düşman
kaxiz کاغذ kağıt
brî ابرو kaş
genim گندم buğday
derew دروغ yalan
rehet راحت rahat
nimare, nomre شماره numara
şikestî شکستھ kırık
cejn جشن bayram
guneh گناه günah
simbêl سبیل bıyık
koç کوچ göç
hevîr خمیر hamur
xiyal خیال hayal
ban بام dam
zengil زنگ zil
hefte ھفتھ hafta
pirs پرسش soru
görev تکلیف, وضیفھ wezîfe
dubare دوباره tekrar
heşk خشک kuru
zid ضد zıt
zayîn تولد doğum
beş بخش bölüm
encam انجام son, sonuç
Kürtçe Farsça Ortak Fiiller
xwendin خواندن okumak
firotin فروختن satmak
jimartin شمردن saymak
pirsîn پرسیدن sormak
lerizîn لرزیدن titremek
dan/dayîn دادن vermek
kirin کردن yapmak
afirandin آفریدن yaratmak
gotin گفتن söylemek
xwarin خوردن yemek
şûştin شستن yıkamak
binmek سوار شدن siwarbûn
nivîsîn نوشتن yazmak
girtin گرفتن tutmak
zanîn دانستن bilmek
dizîn دزدیدن çalmak
kişandin کشیدن çekmek
düşünmek فکر کردن fikirîn
dîtin دیدن görmek
xwastin خواستن istemek
man/mayîn ماندن kalmak
şikandin شکستن kırmak
tirsîn ترسیدن korkmak
mirin مردن ölmek
kirîn خریدن satın almak
bexşandin بخشیدن affetmek, bağişlamak
bûn بودن olmak
pejirandin پذیرفتن onaylamak, kabul etmek
lêdan,lêxistin زدن vurmak
Kürtçe Farsça Ortak Zarflar
îşev امشب bu akşam, bu gece
îro امروز bu gün
îsal امسال bu yıl
zû زود çabuk
paşê پس sonra, daha sonra
çi wext/dem وقت چھ ne zaman
her wext/dem وقت ھر her zaman
her cih جا ھر her yer
kengê کی ne zaman
piştê پس arkasında
seranser سراسر baştan başa
rûbirû روبرو yüz yüze, karşı karşıya
pêş پیش ön, önünde
dûr دور uzak
nêzîk نزدیک yakın
bi zorî بزور zorla
hindik اندک az
kêm کمی biraz
çend چند kaç
her ھر her
heman ھمان aynı
çi qas/qeder چقدر ne kadar
bi çi sebebê سبب بچھ ne sebeple
çima/çira چرا neden
sûd سود fayda
zêde زیاد fazla
Kürtçe Farsça Ortak Sıfatlar
dawî, axir آخر son
erzan آرزان ucuz
uzun طولانی, دراز dirêj
sar سرد soğuk
zana دانا bilgin
ciwan جوان genç
giran گران ağır
qeşeng قشنگ güzel
sivik سبک hafif
biçûk کوچک küçük
kurt کوتاه kısa
teng تنگ dar
fireh, pehn پھن geniş
paqij پاک temiz
tarî تاریک karanlık
kor کور kör
hêsan آسان kolay
spî سفید beyaz
ker کر sağır
zer زرد sarı
sor سرخ kırmızı
kahverengi قھوه ای qehweyî
bilind بلند yüksek
xeternak خطرناک tehlikeli
jîrek, zîrek زیرک zeki
têr سیر doy (mak)
derin عمیق, کور kûr
pêş پیش ön
pişt پشت arka, sırt
pîr پیر yaşlı, olgun
nû نو yeni
eşkere آشکار aşikar
hênik خنک serin
şor شور tuzlu
şirîn شیرین tatlı
tel تلخ acı
tirş ترش ekşi
cot جفت çift
car بار kere
peya پیاده yaya
Kürtçe Farsça Ortak Edat ve Bağlaçlar
bi با ile, birlikte
bê بی sız, siz
ta, heta تا- e kadar
derbarê دربارهء hakkında, ilişkin
xeynî, bilî عیر den başka
yan یا veya
eger, heke اگر eğer
Kürtçe Farsça Ortak Zamirler
ez/min من ben
tu/te تو sen
ew/wî wê او, وی o
em/me ما biz
xwe خود kendi, kendisi
kî کھ kim
çi چھ ne
ku کھ ki
kes کس kişi, kimse
yekî یکی biri, birisi
hîç, qet ھیچ hiç
hemû, hemî ھمھ hepsi
görüldüğü üzere kürtçe ve türkçe kelimeler genelde aynılar. yüzlerce yıldır anadolu'da mülteci durumunda ve kürt ismini kullanarak yaşayan iran'lılar, bazı türkçe kelimeleri dillerine katmışlardır. zenginliktir.
ayrıca bir kürt, tercümana gerek kalmadan iran'da yaşayabilir. ama türkçe bilmeyen kürt dedeleri, dertlerini tercümansız türkçe olarak anlatamamaktadır. bu kişilere yabancı dil olarak türkçe öğretilmelidir.
çalışmaya sayılar dahil edilmemiş, ben de orjinalliği bozmamak için eklemedim.
