vakti zamanında kazaklarla türkçe anlaşamayıp sohbete ingilizce devam etmiş olmama benzeyen durum. en son nursultan nazarbayev'in bir konuşmasını ses tonuyla taklit edip şöyle demiştim: ''bizim soyumuz hunlardan basılar, hunlardan gelip göktürklerden basılar, göktürlerden gelip altınordudan basılar..''
Anadilde eğitim istemeleri için önce bir doğru düzgün dillerinin olması gerekir ayrıca millet olmak için de bir dillerinin olması gerekir bu yüzden hepsinin vakit kaybetmeden bu sevdadan vazgeçip Türkçeyi öğrenmesi daha akıllıca olacaktır .
dil dediğin şey doğalsa kendi içinde farklılıklar göstermesi de doğaldır. buraya kadar her şey doğal*
topu topu kaç kilometrekareden bahsediyoruz alt tarafı hakkariden diyarbakır'a kadar olan bir bölge. bu kadar fazla farklılık göstermesi hiçbir şekilde açıklanamıyor işte burası anormal! dilde bölgesel farklılıklar olur ama bu kadar yakınken olmaz. mesela lazca konuşanların arasında trabzon-rize-artvin bir sıkıntı göe çarpmaz pek.
kürtçe olağandışı bir şekilde gidiyor hayırlısı bakalım.*
Arkadaş ne kadar kürtçe profesörü varmış sözlükte dememe neden olan önermedir.Size ne oğlum başka halkın dilinden ( Bu arada oğlum dedim ama ananızı tanımam lafın gelişi oldu şüpheye gerek yok.akşam eve gidip annenizin yakasına yapışmayın ) isteyen istediği lehçesini konuşur anlaşamazlarsa ortak dil Türkçeyi konuşuruz bu neden zorunuza gidiyo oğlum ( bak yine dedim tüh.. )Sen nekadar azeri,kazak,kırgız,uygur türkçesinden anlıyosan bizde okadar anlıyoruz embesil.Yok birbirleriyle kavga ederlermiş yok konuşamazlarmış işinize bakın bırakın Kürtleri bukadar düşünmeyin gözlerimizi yaşartmayın.Embesilliğinde bi sınırı olmalı..
bu durum bölgelere göre değişiyor. örneğin; cizre ağızı ile digor ağızı bir olmuyor. doğu anadolu' nun ağızı daha ağır oluyor. güney doğu anadolu bölgesinin ki daha hafif. o nedenle anlaşma sorunları yaşanabiliyor. bu kürtçenin anlaşılmaz olduğunu göstermez. yok sayılmaya çalışılan bir dil olduğu için asimilasyona uğramıştır. yazı dilinin de kürt aydınlar haricinde bilinmediği ortadadır. bu yüzden anadilde eğitim bu kadar mühim konular arasında geçiyor. dil, ulusların varlığını ve kültürünü simgeler. kör olmamak, duruma evrensel bakmak gerekir. bir düşünelim ya bu ülkede çoğunlukta olan türk ulusunun o durumları yaşadığını. yani kürt ulusunun yaşadığını, türk ulusunun yaşadığını. hiç de hoş olmazdı.
ırkçılıkla alakası yoktur, askerdeki kürt arkadaşlarımız, (özellikle doğu ve güneydoğunun farklı bölgelerinden gelenler) kesinlikle anlaşamazlardı. hatta bir arkadaşımızı kürtler dahil hiç kimse anlayamıştı. öyle takıldı ortalarda onbeş ay.
adana da sık sık rastladığım kürtlerdir. kürtçe dolmuş muhabbetine girerler -kim ne derse desin bunu provakatif amaçla yaparlar- ve 5 dakika sürmez o muhabbet.
uygur türkleri ile bizim heyet türkçe konuşmaya çalışmış, fakat başaramayıp toplantıyı ingilizce bitirmişlerdi.
azeri türkçesi ve türkmen türkçesi ile bizim türkçe çok yakın, bir kaç ayrıntı hariç birbirimizin ne dediğini anlayabiliriz.
fakat kırgız türkçesi ve özellikle uygur türkçesi, diğer türkçelerle tamamen farklı özellikler gösterir ve birbirleriyle de uyumsuzdurlar.
tanım: ortak dillerin yerel farklılıklarından dolayı anlaşamayan, ikisi tarafından da bilinen başka bir dile başvurma zorunluluğunu yaşayan insanlardır.