medeniyet ferdi bilgilere tecessüse, ilim ve tekniğe dayanan konforu ve yaşama imkanlarını arttırmayı hedef alan milli rengi olmayan faaliyet ve eserdir. kültür duygulardan, medeniyet bilgilerinden mürekkeptir. medeniyetin milliyeti yoktur. aklın ve ilmin doğurduğu bir birikimdir. hatta tekniktir, tekniğin gerektirdiği müesseselerin bütünüdür. kısaca teknolojidir de diyebiliriz. fakat medeniyet ve kültürn birbirine karşılıklı tesirleri de yok değildir. kültür yarattığı insan unsuruyla medeniyetin gelişmesine ve ilerlemesine tesir ettiği gibi, medeniyet de kültür değerlerinin şekillenmesinde ve değişmesinde rol oynayabilir. bir kere maddi kültürün gelişmesinde, tutum ve telakkiler vs. de de maddi ve iktisadi hayatın belirli tesirleri görülür. medeniyetin sağladığı yeni konforlu yüksek hayat seviyesi her yerde kültürün bilhassa dünya görüşü, ferdi tutum ve davrnışlar unsurunda, din unsurunda büyük ğişikler meydana getirmiştir. mesela dinde bulduğu bir çok sosyal ve psikolojik çareyi bugünün insanı artık ilimde, fende teknolojide bulduğunu sanmaktır..
medeniyet milletler arasıdır oysaki kültür bir milletin bağrından çıkar ve o milletle bütünleşerek içinden çıktığı milleti temsil eder hale gelir. o kadar kalıcılaşır ki bir milletin kültürünü değiştirmesi imkansızdır medeniyetini değiştirebilmesine rağmen kültürünü değiştiremez.
kültür içinden çıktığı toplumun kokusudur, sesidir, nefesidir. o toplum bunlar olmadan çiçeksiz bir bahçedir. medeniyet dışta oluşup içselleşir zaman içinde kültür o toplumun kendi doğurdurğ çocuğu gibidir. dolayısyla medeniyet rahatça eleştirilebilinirse de kültür çok da fazla eleştiri almaz. kayıtsız kabul görür.
kültür bir milletin duygusu ve hisleridir;medeniyet ise aklıdır.
farklı kültürlerin örneğin türk, arap, kürt, fars kültürlerinin bir araya gelmesiyle islam medeniyeti oluşmuştur. genel olarak kabul eden tez medeniyetin kültürlerin birleşmesi sonucu ortaya çıkmasıdır. fark ise kültür millidir. medeniyet ise uluslararasıdır.
Kültür, bir toplumun, olumlu, olumsuz tüm yönlerini, o topluma özel tüm unsurları kapsar.
Medeniyet ise, olumlu unsurları, gelişme, aydınlanma, belli seviyeye ulaşma davranışları ve sonuçlarıyla ilgilenir.
Bu ikisi arasındaki farkı anlayamamak ülkelerin gelişmesine engel teşkil eder. Ulu Tengri adlı yazarın da dediği gibi medeniyet dünyadaki en ileri toplum olmaktır kültür ise yaşam tarzıdır.
Buna en iyi örnek olabilecek ülke Japonya'dır. japonya hem ileri bir ülkedir hem de geleneklerine bağlıdır.
