4. murat ın annesidir. oğullarını genelde hükümdar yapmaya çalışmış ve bunu başarmış, entrikalarla ülke yönetiminde söz sahibi olmuştur. öldürülmesinden sonra sarayda köprülüler in hakimiyeti doğmuştur.
jean bell'in de hakkında yazdığı bir kitabı bulunan osmanlı hanedanının en etkin validesidir.
kitaba göre saltanata çıkış yolu ve saraya girişi hürrem sultan ile çok benzerdir. ayrıca kitaba göre ya çok iyi ya da çok kötü iki farklı karakteri vardır. eşi ile olan ilişkilerinde inanılmaz iyi iken, ahmet* öldükten sonra çok değişmiştir.
ayrıca sonu hürrem sultan'ınki ile çok farklıdır. sarayda öldürülen ilk valide olma özelliğini de taşır.
padişah 1. ahmed'din eşi 4. murat'ın annesidir. mahpeyker olan adını eşi 1. ahmet koymuştur. devlet işleri ve haremle olan ilgisi ve hırsları sebebiyle 'kösem' sıfatını almıştır. kösem; 'önde giden' anlamına gelir.
iktidar hırsı yüzünden genç osman'ı (2. osman ) yedikule zindanlarında boğdurtmuştur. iktidar hırsı dediysek tahta çıkmayacak, oğlunu hükümdar yapıp valide sultan olacak.
genç osman sultan ibrahim adlı padişahların ölümünden sorumludur. torunu 4. mehmed'i öldürtecekken kafası duvarlara vurula vurula eli kolu kulağı burnu kırıla kırıla öldürülmüştür.
osmanlının tüm devirlerinde, en çok dikkat çeken son derece maskülen yapıdaki valide profillerinden birisidir. birinci ahmet in eşi olup, birinci deli ibrahim ve dördüncü murad ın annesi olmaktadır. tam olarak üzerinde konsensusa varılabilmiş olsamasa da, genç osman ın infazında dolaylı yollardan bağıntısı olduğu düşünülmektedir. gayesi, "deli" namıyla da bilinen birinci mustafa yı tahta getirtebilmektir. bunun altını da, basiretsiz bir pardişahın ardından, ülkede söz sahibi olabilme isteği doldurmaktadır.
istediği olur: mustafa, osman ın hazin ölümünden etkilendiğinden dolayı, aynısı başına gelmesin diye, bir paronaya haline bürünür ki, gündüzleri dahi sarayın tüm ışıkları açık tutulur.
kösem in saray ve asker erbaplarıyla bağı kuvvetlidir, sözü geçer. ne varki, dinamik ve şahin bakışlı dördüncü murad tahta çıktığında, kösem sultan ın hükmü ortadan kalkar. murat dizginleri eline alır. murad ın ölümüyle birlikte ise, meydan yine kendisine kalır. son tangosu torunu dördüncü mehmet i ortadan kaldıracakken, sonunda başı ezilir. kemendle boğularak öldürülen hasekinin serveti de osmanlı hazinesine nakledilir.
osmanlı tarihinin en acımasız kadınıdır*. mahpeyker sultan olarak da bilinir. acımasızlığı bir yanda yardımları nedeniyle halk arasında hızır aleyhisselamın eli olarak anılmıştır. halk haftalarca arkasından yas tutmuştur. evlat katilidir, torununu da öldürmeye çalışmıştır ama nunun nedeni çok açıktır: 14 yaşında dört duvar arasında kalmış kadınlar... seçme hakkı yok, padişah fark etmezse ömrü boyunca şevişmek yok. sevgi zaten yok. o kadar varlığın içinde öğretilen şu kadına: iktidar, varsa varsn yoksa yoksun.
Kocaeli şehir Tiyatroları'nda gösterimde olan müthiş entrikaların ve siyasetin döndüğü bir dönemi anlatan oyun. Kah meddahlar ile neşelenip kah Kösem sultan ile kızıyorsunuz ancak temposu düşmüyor oyunun. izmit'te yaşayan herkes gidip görmeli.
osmanlıyı 10 yıl boyunca yöneten,taht hırsı yüzünden oğlunu öldüren, halka yardımlarından dolayı sevilen ''zehrini saraya sütünü ahaliye akıtan sultan''.