tüm türk topluluklarının sözlü geleneklerinde kendine yer bulmuş bir addır. türkiye'de, daha doğrusu osmanlı devleti'nde 16. y.y.'da yaşamış olan ruşen köroğlu da takma adı olan köroğlu'nu bu gelenek ve köroğlu destanı'ndan almıştır.
16. yüzyıl halk edebiyatı şairidir.
anadolu, balkanlar ve türkistan'da yayılmış köroğlu destanı'nın kahramanı kabul edilir. ama hayatı hakkında net bir bilgi yoktur.
koçakklamalarıyla ünlüdür.
coşkulu ve yiğitçe bir söylenişi vardır.
fakültede bir hocamızın yaptığı araştırmaya göre,herkes tarafından bolulu olarak bilinen köroğlu,aslında sivaslıdır.köroğlu'nun yaşadığı çevre,gezdiği bölgeler ve ailesinde kullanılan adlara bakılınca bu tez doğru gibi görünüyor.ama şu da var ki bolulular köroğlunu çok iyi benimsemiş ve hakkını verip yaşatmaya çalışmışlardır.
ankara çankaya'da bir cadde ismi gop semtinde bulunur. yeni ismi uğur mumcu'dur. uğur mumcu bu caddenin bir alt sokağında oturduğu meşhur ve nezih caddedir.
türk sinemasında cüneyt arkın' ın can verdiği halk kahramanı. aslı eşkiyadır, hikayelere, destanlara, şiirlere ve türkülere konu olmuştur. halk ozanı değildir diyenlerin karacaoğlan ile karıştırmış olma ihtimali yüksektir.
hikaye şudur;
ruşen ali' nin babası koca yusuf büyük bir seyistir. bolu beyi koca yusuf' tan herkesin hayran olacağı bir at yetiştirmesini ister. koca yusuf bu emirle anadoluyu gezer ve beyaz bir tay bulur. tayı bolu beyi' ne gösterir. ama bolu beyi tayı beğenmez. bunun üzerine koca yusuf; işi bilinenin işine karışmak körlüktür der. kibirli bolu beyi de bu söz üzeine koca yusuf' un gözlerine mim çektirir. koca yusuf' un oğlu ruşen ali çocukluğunun en acı anısı olan bu olaydan çok etkilenir ve babasının intikamını bolu beyi' nden almaya and içer. intikam için çıktığı bu yolda en büyük yardımcısı bembeyaz küheylanıdır. önce bolu' nun dağlarına çıkar. bir eşkiya grubuna katılır. sonrasında bu eşkiyaların lideri olur. önce bolu beyi' nin küçük kız kardeşini, kızın rızasıla konaktan kaçırır ve daha sonra da bolu beyi ve atlılarından oluşan küçük bir orduyu küheylanı ile birlikte yener. bazı kaynaklar ruşen ali' nin bolu beyi' nin gözlerini mimlettiğini, bazıları ise bolu beyi' nin köroğlu' nun kılıcıyla öldüğünü yazar-söyler.
asıl adı ruşendir.babasının üstün yetenekleri vardır. destanın nerede çıktığı belli değildir ve her devirde köroğlu destanı ortaya çıkmıştır. bu destanın tüm coğrafyalara yayılmış olması bu destanın daha türkler geniş bir coğrafyaya yaylmadan oluştuğunu gösterir. köroğlunun celali isyanlarında rol aldığı söylenir. doğuda ise goroğlu adıyla kendi devletini kurmuş bir bey, sultan olarak bilinir. çok iyi bir saz ve söz ustasıdır. bu adı kullanan çok aşık vardır. benimsenmiş ve sevilmiştir.bir mezarı olmaığı söylenir
ayvaz ile olan hikayelerini hülya taş'tan dinleyip ibne lan bu herif, bütün hayallerimzi suya düştü nerde o destansı anarşist nerde bu ibne dedirtmiştir bize.
bolu beyi, güvendiği seyislerden biri olan yusuf'a: "çok hünerli ve değerli bir at bul" diye emreder. yusuf, beyin istediği gibi bir at arar. büyüdüklerinde beyin istediği gibi birer at olabilecek iki tay bulur ve beye getirir. bolu beyi bu iki sıska tayı görünce çok kızar ve yusuf'u cezalandırıp gözlerine mil çektirir. yusuf tayları alıp evine döner. oğlu ruşen'e tayların bakımını öğretip onları büyütür. taylardan bir tanesi olağanüstü bir at olup kırat adını alır. seyis yusuf, bolu beyinden intikam almak için gözlerini açacak üç sihirli köpüğü içmek için oğlu ile pınara gider. fakat oğlu dayanamayıp sihirli köpükleri kendisi içer ve yiğitlik,şairlik ve sonsuz güç sahibi olur.babasının intikamını almak üzere çamlıbel'e yerleşipetrafına yiğitler toplar.intikamını aldıktan sonra hayatını yoksul ve çaresizlere yardım ederek geçirir.halk inancına göre silah icat edilince mertlik bozuldu demiş ve kırklara karışmıştır.
bolu dağlarında zengin kervanlarından haraç keserken, bir adaletsizliğe tanık olunca bolu ve çevresinde bolu beyi ile savaşmış halk ozanı. olay örgüsü, akıllara ingilizlerin milli kahramanı robin hood' u getirmektedir.
hakkında çeşitli rivayetler bulunmaktadır. bunlardan biri de, bolu beyi' ni mağlup ettikten sonra tek başına doğu anadolu' ya gittiği, safevilerce yakalanarak idam edildiğidir.
eşkiya olarak bilinir ancak hayatı boyunca haklının yanında bir eşkiya olmuştur.sert görünümü altında merhametli bir iç yapısı vardır.hatta onun mührünü taşıyan tapular vardır bolu halkında.o derecedeir yani.tabi o nun anısı yaşamaktadır şirin ilimiz boluda.köroğlu adıyla başlayan cami,hamam,mahalle,köy,çeşme,hastane.vb.bulunur şehirde.
